İstanbul
AA Ayrımcılık Hattı Editörü Zeynep Bayramoğlu, 2022 yılı evren ayrımcılık gündemini, karışık alanları ve doğacak projeksiyonlarını AA Analiz düşüncesince 3 soruda kaleme aldı.
Dünyada ne başlıklar gündeme geldi?
2022, dünyada sağlıklı akımların yükselişe geçmesiyle ayrımlı maşeri kesimlerin ayrımcılığa sunulan kalmış olduğu müşterek sene yerine geçti. 5 Kasım'da Fransa'da Müslümanların özgürlüklerini kısıtlayan uygulamalara en iri desteği verici aşkın sağlıklı fırka Ulusal Birlik’in başına Avrupa Parlamentosu üyesi Jordan Bardella seçildi. Partideki insan değişikliğine karşın partinin Müslüman karşıtı politikalarının değişmeyeceği anlatım edildi.
Avrupa Adalet Divanının, çalışanların "dini, felsefi ve ruhani simgeler" kullanmasını yasaklamanın ayrımcılık bulunmadığı yönündeki 14 Ekim günlü sonucu sonrası, AB vatanlarında işverenlerin hazzı başörtüsü yasakları başlatabileceği endişesi oluştu.
Katar’da 21 Kasım’da planlı 2022 FIFA Dünya Kupası’nda da topu topu ayrımcılık türlerine gönül rahatlığı kullanılmamış hoşgörü ilkesine karşın hem yakut içi ve haricinde bununla müşterek içtimai medyada dayanıklı aşkın tiksinti söylemi kullanıldı. Turnuva süresince başta Orta Doğulu ve gündüz feneri futbolcular, ırkçı yorumların amacı oldu.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in 24 Şubat’ta Ukrayna’ya "özel askeri operasyon" duyuru etmesiyle süregelen savaşın sonucunda meydana mevrut kitlesel hareketlenme, yanında muhaceret ve göçmenlerle ilgilendiren ağırbaşlı problemlerin başlamasına faktör oldu. İç savaşın 12 senedir bitmeme etmiş olduğu Suriye’den mevrut göçmenlere geçerli yöntem ile Ukraynalı sığınmacılara geçerli yöntem arasındaki ayrımcı politikalar da arsıulusal raporlara yansıyarak dikkati çekti.
Bununla beraberce muhtelif Avrupa devletleri tarafından, eskiden meydana getirilen soykırımların tanındığı ve bozukluk dilendiği müşterek dönemle gönül rahatlığı karşıyayız. Myanmar'da canlı Arakanlı Müslümanların, askeri hile ile Budist ordunun ortada kalıp, gördükleri sertlik dolayısıyla budunsal temizliğe sunulan kalması ve Myanmar ordusunun Arakanlı Müslümanlara gönül rahatlığı işlediği taksirat sabık mart ayında Amerika kabilinden da “soykırım” yerine tanımlandı.
Katoliklerin ruhani önderi ve Vatikan Devlet Başkanı Papa Franciscus da 25 Temmuz’da Kanada'daki leyli kilise okullarında evcil küçüklere müteveccih istismarlar ve biçimsiz prosedür düşüncesince bozukluk diledi.
Kadın haklarına müteallik ise eylülde İran’ın başkenti Tahran’da giysi kurallarına uymadığı nedeni öne sürülerek gözaltına tahsil edilen 22 yaşındaki Mahsa Emini’nin ölmesi, abuhava çapında protestoların başlamasına bozukluk oldu. Merkezi Norveç’te mevcut İran İnsan Hakları Örgütü, 22 Kasım'da icra ettiği açıklamada, gösterilerde 416 ferdin yaşamını kaybettiğini duyurdu. Aralık ayında ise İran, eş haklarına müteallik ihlalleri dolayısıyla Birleşmiş Milletler (BM) Kadın Biriminden ihraç edildi.
En karışık alanlar nelerdi?
Dünyada 2022’de, sığınmacı ve muhacir krizine müteallik yerine budunsal ayrımcılık gündemin yukarı sıralarındaydı. Bu sene süregelen Ukrayna mücadelesi ve 12 senedir bitmeme fail Suriye iç savaşı, sığınmacıların yaşadıkları ayrımcılık ve tiksinti suçlarını küresel müşterek dava durumuna getirdi.
Bununla beraberce Hindistan'da 2014'ten buyana iktidarda bulunan Hindu milliyetçisi Hindistan Halk Partisinin (BJP), ayrımcı ve aşkın sağcı gruplara meydan açan politikaları, ülkedeki en iri ekalliyet bulunan Müslümanlara müteveccih saldırıların artmasına bozukluk oldu.
2023’te dünyayı neler bekliyor?
Ukrayna-Rusya savaşının endamsız vadede bitmesi beklenmiyor. Bu boyut Ukraynalı sığınmacı sorununu elden Avrupa değil topu topu dünyanın gündeminde tutmaya bitmeme edecek.
İsrail'de 1 Kasım'da meydana getirilen er seçimde Likud Partisi önderi Binyamin Netanyahu'nun başını çekmiş olduğu sağlıklı bloğun tarzı kazanması, ayrımlı grupları bizar ediyor. Aşırı sağlıklı politikaları bitmeme ettirme çizgisinde bulunan hükümetin, 2023 senesinde adalet ihlallerine yenilerini eklemesi bekleniyor.
Avrupa Adalet Divanının çalışanların "dini, felsefi ve ruhani simgeler" kullanmasını yasaklamanın ayrımcılık bulunmadığı yönündeki kararı, Avrupalı işverenlerin hazzı başörtüsü yasaklarına bap açtı. Bu vaziyette başta aşırılıkçı akımların yükseldiği devletlerde iştirakçi ve çalıştıran ortada liberalizm özgürlüğü bağlamında anlaşmazlıklar yaşanması öngörülüyor. Kısacası, sağlıklı politikaların yükselişe geçmesiyle 2023 senesinde da mültecilerin, ayrımlı etnisite ve liberalizm personellerinin ayrımcılığa sunulan kalmaya bitmeme edeceğini beyan etmek mümkün.