ABD Temsilciler Meclisi'nde 3 Ocak salı haset süregelen 2 salname teşri sürecinde başkan seçimi krizi damgasını vurdu. ABD Kongresi'nin madun kanadı bulunan Temsilciler Meclisi'nde meydana getirilen riyaset seçimlerinde 3 tur oylamanın ardından akıbet alınamadı.
Ülkede 8 Kasım 2022 tarihinde meydana getirilen intihabat kararında Cumhuriyetçilerin Temsilciler Meclisi'ndeki 435 koltuktan 222'sini kazanarak çoğunluğu ele geçirmesi ve sedir başkanı talibi sürüm hakkını elde etmesinin ardından salı haset oluşturulan mecliste, 3 tur oylamada riyaset seçimi düşüncesince mukteza bulunan 218 oyu meydan çıkmadı. Seçimlerde yarışan 6 sözlü arasından Kevin McCarthy ve Hakeem Jeffries ön plana çıkarken ortak başka sözlü bulunan Jim Jordan'ın özlük seçmenlerinden McCarthy'e dayanaklık etmek olmaları çağrısında olmasına karşın 20 oy alması nazarıitibar çekti.
İlk tur oylamada demokratların desteklediği Hakeem Jeffries 212, Kevin McCarthy 203 ve başka 4 sözlü hep 19 oy alırken, ortak başka sözlü Jim Jordan ikinci turun öncesinde görüşme yaparak partisini McCarthy'nin çevresinde toplanmaya çağırdı. Ancak buna karşın ikinci tur oylamada McCarthy muhtemel desteği göremedi. İkinci tur kararında Jeffries ve McCarthy'nin oylarında ortak fark olmazken başka 19 dubara tamamının Jim Jordan'a gittiği görüldü.
Bunun üstüne McCarthy'i destekleyen ve adı belirtilmeyen cumhuriyetperver ortak milletvekilinin, birtakımı seçmenlerden dü turun ardından başkan seçmekte zorlandığı düşüncesince partilerinin “aptal göründüğü” yorumu aldıklarını açıklamış olduğu bildirildi.
Üçüncü turda da akıbet alınamadı
Yapılan üçüncü tur oylamada da şişman ortak fark gerçekleşmedi. Jeffries gene 212 oy alırken McCarthy ise 1 oyunu şimdi Jordan'a kaptırarak 202 oy aldı. Böylelikle Jordan, McCarthy'e dayanaklık etmek çağrısı yapmasına karşın üçüncü turda 20 oy almış oldu.
Yapılan 3 tur seçimin ardından Temsilciler Meclisi Başkanı seçilemeyince, oturuma çarşamba haset öğleden sonraları bitmeme yapılmak neredeyse açıklık verildi.
Meclisteki demokratların Hakeem Jeffries'i desteklediği ve cumhuriyetçilerin oylarının ise 2 sözlü ortada bölündüğü seçim, cumhuriyetperver partide ortak nevi öğür içi aykırılık örneği şekilde yorumlandı. Oylarını partisindeki milletvekillerinden meydan Kevin McCarthy gazetecilere meydana getirdiği açıklamada “Kazanana denli buradayız.” laflarını kullanırken, 19 cumhuriyetperver milletvekilinin namına gönül rahatlığı oy kullanmasına karşın sedir başkanlığı yarışından vazgeçmeyeceğini anlatım etti.
ABD tarihinde bu olay, 1923 senesinde gerçekleşen seçimlerin ardından 100 sene sonraları evvel el Meclis Başkanı'nın ortak numara turda belirlenemediği seçim oldu. Ülke tarihinde meydana getirilen en derinlemesine Temsilciler Meclisi Başkanlık seçimi ise Aralık 1855 ile Şubat 1856 ortada gerçekleşmiş, 2 ay devam eden seçimde başkanın belirlenmesi düşüncesince 133 tur oylama yapılmıştı.
ABD yasaları gereği, başkan seçilmeden Temsilciler Meclisi'ndeki milletvekillerinin ant ederek göreve başlamalarının gibi bulunmadığı belirtiliyor.
Saim Sevinç