Abuja
Batı Afrika ülkesi Nijerya'da, akıbet senelerde küsurat düzenlilik sorunları milyonlarca bireyin yaşamını etkilerken, hükümet, yıldırı örgütleri ve silahlı çetelerin sivillere müteveccih saldırılarına, fidyeinecat düşüncesince kaçırma vakalarına ve okullara müteveccih saldırılarına hal bulamıyor.
Ülkenin kuzeyinde Boko Haram ve ISWAP yıldırı örgütleri ve silahlı çeteler, güneyinde ise fidyeciler ve ayrılıkçı örgütler düzenlilik sorununu artırıyor.
Nijerya, sektör yağı ve katıksız kavara kadar ensesi kalın aykırı kaynaklarına ehil olsa da buradan mevrut gelirlerin yatırıma dönüştürülememesi dolayısıyla nüfusun iri birlikte bölümü meskenet süresince yaşıyor.
Petrol zengini bulunmasına karşın mahrukat ithal fail Nijerya, güzeşte aydan beri mahrukat kıtlığı çekiyor.
Ülkede kalın pıtrak cazibe kesintilerinin de yaşanması, ekonomiyi hâlâ da kötüleştirdi.
Yanlış iktisat politikaları, enfrastrüktür eksiklikleri, endüstri dalında tam envestisman yapılamaması, terbiye ve afiyet alanlarındaki yetersizlikler de yatırımı engelliyor ve iklim gelirlerinin gayrimenkul dışına çıkmasına sebep oluyor.
"Petrol zengini bulunmasına karşın mahrukat kıtlığı yaşanıyor"
Dünyanın en birlikte tomar sektör yağı rezervine ehil devletleri ortada toprak düzlük Nijerya, eşme yetersizliği dolayısıyla kalın pıtrak mazot kıtlığı yaşıyor.
Ham petrolü satıp hâlâ sonradan ithal fail Nijerya, en akıbet Belçika'dan akıbet adım bağan birinci sınıf sektör yağı ithal etti.
Benzin kıtlığı dolayısıyla ülkede akıbet 1,5 aydır fuel oil istasyonlarında levent boylu kuyruklar oluştu.
Uçak yakıtı kıtlığı dolayısıyla iç geçek bilet tutarları kısaca yüzdelik 95 zamlandı. Bazı uçuşlar ise silme ediliyor.
Öte taraftan akıbet üç günde yaşanmış olan cazibe kesintisi, iklim ekonomisine menfi yansıdı.
Ülkede averaj 4 vakit cazibe hizmeti alabilen halkın iri bölümü, erke ihtiyacını jeneratörler tarafından karşılıyor.
Yakıt kıtlığı dolayısıyla sert baş döndürücü yerde jeneratörler de çalıştırılamıyor.
Ülkenin en iri problemi güvenlik
Törer örgütleri Boko Haram ve ISWAP saldırıları, silahlı çetelerin eylemleri, budunsal gruplar, fidyeciler, ayrılıkçı örgütler ve çoban-çiftçi çatışmaları dolayısıyla ülkedeki düzenlilik problemi güneş geçtikçe artıyor.
Ülkenin kuzeydoğusunda 2000'li yılların kökeninden beri yabancılar malı yayınlayan yıldırı örgütleriyle savaşım edilirken, kuzeybatı bölgelerinde 2017'de ise ortaya çıkan silahlı çete üyeleri düzenlilik vaziyetini hâlâ da kötüleştirdi.
Hemen elden herhangi birlikte güneş silahlı saldırıların düzenlemiş bulunduğu Nijerya'da, ocaktan beri minimum 400 insanoğlu yaşamını kaybetti.
Ülkedeki düzenlilik sorunları dolayısıyla 130 binden birlikte tomar insanoğlu de evini vazgeçme ederek muhaceret eylemek mecburiyetinde kaldı.
10 milyondan birlikte tomar bebek ise okuldan yoksun kalıyor.
"Ülkede 5 yılda kaçırılanlar düşüncesince 15 milyondan birlikte tomar dolar fidyeinecat ödendi"
Nijerya'nın nice eyaletinde fidyeinecat düşüncesince insanoğlu kaçırmanın cezası ölüm cezası cezası cezası olsa da bu suçların önüne geçilemiyor.
Ülkede, ilmek adamları, ecnebi işçiler, iş insanları, öğrenciler ve siyasetçiler kaçırılarak başıboş bırakılmaları düşüncesince fidyeinecat isteniyor.
Ülkede fidyeinecat düşüncesince en birlikte tomar insanoğlu kaçırma vakasının Bayelsa, Delta ve Rivers kadar cenup eyaletlerde yaşanırken, 2017-2021'de kaçırılanlar düşüncesince 15 milyon dolardan birlikte tomar dünyalık ödendi.
40 ülkede çalışkanlık yayınlayan Amerika merkezli düzenlilik firması Constellis'in 2017 tutanağına göre, Nijerya kaçırma vakalarında evren genelinde Libya'dan sonradan 2. tam geliyor.
Uzun vadeli iktisat politikası yok
Ekonomi uzmanı Shuaibu İdris, Nijerya'nın ekonomisine bağlı AA muhabirine icra ettiği açıklamada, birlikte ülkenin sürdürülebilir hesaplı istikrarı düşüncesince akıllıcasına birlikte iktisat politikası izlenmesi icap ettiğini belirtti.
Hükümetin, ülkenin iktisat yönetiminde kusur kararlar aldığını kaydeden İdris, "Nijerya'da levent boylu vadeli iktisat politikası uygulanmadığı düşüncesince ahit hesaplı sıkıntılarla gönül rahatlığı karşıya kaldık." dedi.
İdris, ülkenin ensesi kalın ekincilik arazisine ehil bulunmasına karşın ekonominin yalnızca petrole dayandığını ve onun da güzel işlenmediği düşüncesince sorunlar yaşadığını söyledi.
Nijerya'nın ekincilik ürünleri düşüncesince baş döndürücü güzel birlikte araziye ehil bulunduğunu kaydeden İdris, ülkenin ehil bulunduğu arazilerin güzel kullanılması yerinde kâffesi Afrika'ya besin ihracatı yapabileceğini söyledi.
İdris, ülken ekonomisinin iyileşmesi düşüncesince hükümetin çabucak ekincilik sektöründe ehemmiyetli adımlar atması gerektiğini, hırçın hâlde besin kriziyle gönül rahatlığı karşıya kalacaklarını anlatım etti.