Kudüs
Anadolu Ajansının (AA) "Global İletişim Ortağı" yer aldığı ve Belek Turizm Bölgesi'ndeki NEST Kongre Merkezi'nde meydana gelen AFD'de "Ortadoğu'da Ortak Bir Zemin Arayışı" paneli düzenlendi.
Moderatörlüğünü gazeteci Ali Aslan'ın üstlendiği panele, Irak Dışişleri Bakanı Fuad Hüseyin, Filistin Dışişleri Bakanı Riyad el-Maliki, Lübnan Dışişleri Bakanı Abdullah Buhabib ve Avusturya Dışişleri Bakanı Alexander Schallenberg katıldı.
Ortadoğu'da tarihsel, budunsal ve dini farklılıkları aşma potansiyeli bulunan nezdinde değiş ivmesi bulunmuş yer aldığı vurgulanan panelde, bu ivmeden istifadeyle, alanda kalımlı denge ve ülfet düşüncesince neler yapılabileceği ele alındı.
"Ukrayna krizinde kâffesi evren bizim 70 senedir yapmamız engellenen şeyleri tekrarladı"
Filistin Dışişleri Bakanı Riyad el-Maliki, arsıulusal topluluğun Ukrayna düşüncesince sergilediği dayanışmanın Filistinlilerin karşılaşmış yer aldığı ihlaller dair görülmediği anlamında meydana getirilen değerlendirmelere ayraç etti.
Maliki, "Biz hala evren ülkelerinin çoğunun desteğini alıyoruz. Ancak Ukrayna'daki halde 10 günde yaşananlar arsıulusal topluluğun dü yüzlülüğünü, tepme kalitesini ve istisnacılığını ortaya çıkardı. Ukrayna'ya başıboş aziz şeyler, eller düşüncesince başıboş sayılmadı." dedi.
Maliki, şunları söyledi:
"Uluslararası Ceza Mahkemesi'ne çekmek gibi araştırı komitesi kurulmasını arzulamak düşüncesince Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu'na, Güvenlik Konseyi'ne ve İnsan Hakları Konseyi'ne gitmeye çalıştığımızda bizlerden bunu yapmamamız istendi. Bize bası yapılmış oldu ayrıca bunu yaptığımız düşüncesince kınandık.
Ukrayna krizindeki 10 günde gördük ki kâffesi evren bizim 70 senedir yapmamız engellenen şeyleri tekrarladı. Bu mürailik baş döndürücü açıkça ve nettir. O nedenden dolayı inanıyorum ki demincek arsıulusal topluluğun öbür meseleleri de baştan gözden nakil ve denk alışveriş zamanıdır."
İsrail ile normalleşme
Bazı Arap ülkelerinin İsrail ile normalleşme adımları atmasını da "hayal kırıklığı" alegori nitelendiren Filistinli Bakan, şöyleki bitmeme etti:
"Normalleşme, İsrail askerlerinin Filistin, Lübnan ve Suriye topraklarından çekilmesinin arkası sıra gerçekleşmelidir, dört dörtlük tersi değil. İsrail güçleri hala Filistin ve Arap bölgelerini işgale bitmeme ederken, şayet yanıtsız halde normalleşirsek, onları askerlerini henüz sonradan çekmeleri düşüncesince ne zorlayabilir? Eğer bunu nezdinde yiyecek alegori sunarsak, 'sen çekilirsen normalleşiriz' dersek, o devir ihtimal İsrail bunu düşünücü ve ödemesi müstelzim nezdinde boy bos bulunduğunu görebilir. Ancak İsrailliler bu normalleşmeden mutlu kaldı. Araplarla yanıtsız halde normalleşti ve sonunda bunu, Filistin meselesinden bahsetmeden caba Araplarla normalleşebileceğinin katını alegori gösterdi."
İsrail Cumhurbaşkanının Türkiye ziyareti
Maliki, İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog'un 9-10 Mart'ta Türkiye'ye meydana getirdiği ziyarete bağlı nezdinde soruya, "Türkiye'nin İsrail ile alışılagelen ilişkilere erbap olması fikrinin mantık olduğunu" cevabını verdi.
Türkiye'nin, Filistin halkının devletleşme hakkı dair "güçlü durduğuna ve en önde arazi aldığına" ayraç fail Filistinli Bakan, "(Bu ziyaretten) Hiçbir sıkıntı duymuyorum. Türkiye'nin İsrail ile alışılagelen ilişkilere erbap olmasının, Türkiye'nin pozisyonunu değiştireceğine inanmıyorum. Bilakis, bu nezdinde eklenmiş boy bos sağlayacaktır. Çünkü bu Türkiye'nin İsrail ile diyaloğa girmesine, gerekseme biçiminde onu inandırma etmesine ve de bu mevzuda arabuluculuk yapmakta gösteriş oynamasına imkân sağlayacak. Bu nedenden dolayı buna müspet perspektiften bakıyoruz ve eleştirmiyoruz." değerlendirmesinde bulundu.
Irak'ın Rusya politikası
Irak Dışişleri Bakanı Fuad Hüseyin, BM Genel Kurulu'nda Rusya'nın Ukrayna'ya açmış yer aldığı savaşın kınanmasını içeren değişmeyen tasarısı düşüncesince meydana getirilen oylamada ülkesinin değişken oy kullanmasına değinerek, ayıplama adına "alternatiflerin" kullanılması icap ettiğini vurguladı.
Hüseyin, "İnsan haklarından bahsederken bunun âlemşümul bulunduğunu söylüyoruz. Ancak bazısı devletlerin bunu seçici kullandığını görüyoruz. Bunu arsıulusal siyasette yahut aut politikada kullandığını ve de kötüye kullanma ederek kullandığını görüyoruz. Bu nezdinde gerçek." dedi.
Iraklı Bakan, şöyleki bitmeme etti:
"Ukrayna konusunda, sabık günlerde BM Genel Konseyi'nde meydana getirilen oylamada 35 öbür iklim ile baş başa değişik nezdinde davranış sergiledik. Irak halkı 50 senedir iç harp ve aut müdahalelerin kurbanı oldu. Dolayısıyla harbe gönül rahatlığı kazanmak bizim düşüncesince nezdinde prensip. Şiddet ve çatışmanın sorunları çözeceğine inanmıyoruz. Bu mevzuda Vaşington'la görüşmelerimizde de mücadelesi durdurması, ayrıksı nezdinde yolu seçmesi ve müzakerelerde bulunması çağrısı yapmıştık.
Yani arsıulusal politikada hakeza nezdinde mürailik görüyoruz. Ama ayıplamak adına ayrımsız sürede alternafimiz de olmalı. Savaşı kimin başlatmış yer aldığı sebep başlattığından uydurma etmiyorum. Bu mevzuda üçüncü muhit da gösteriş oynayabilir. Böylelikle mücadelesi durdurabilir ve mülakat yapabiliriz."
Ortadoğu'da BM kararlarının uygulanması
Lübnan Dışişleri Bakanı Abdullah Buhabib de, Birleşmiş Milletler kararlarının Ortadoğu'da yaşanmış bulunan problemlerin çözümü düşüncesince uygulanmamasını eleştirerek, "Eğer BM kararlar alanda uygulanırsa sorunlar çözülür." dedi.
Buhabib, "Lübnan dair inanıyorum ki bizim üzerimize sakıt baş döndürücü nesne var, fakat bu şişman seviyede Ortadoğu'da barışın sağlanmasına da bağlı. Eğer 2402 mahdut BM sonucu uygulanırsa, şayet bazısı devletler Ortadoğu'daki devletlere menfi manada aut müdahalede bulunmayı bırakırsa Lübnan'da bizim de dava yaşamayacağımızı düşünüyorum." değerlendirmesinde bulundu.
Lübnanlı Bakan, ülkesinde yaşanmış bulunan yalıtım problemi ve finansal bunalım konusunda, kendilerine arsa yağı desteği sağlayıcı Irak'ın haricinde umumi alegori "yalnız bırakıldıklarına" ayraç ederek, "Çok sayıda dayanak noktası lafı aldık fakat aslında sıkıntılarımızı bekâr başımıza çekiyoruz." dedi.
"Bu nezdinde sarsıntı ve tesirleri kâffesi dünyada hissedilebilir"
Avusturya Dışişleri Bakanı Alexander Schallenberg de, Rusya'nın Ukrayna'ya açmış yer aldığı harbe bağlı ülkesinin konumuna ayraç ederek, "Ukrayna, Avusturya'nın en doğusundaki Viyana'ya ırak değil. Avusturya şişman nezdinde iklim değil ve şimdiden vatanımızda kısaca 2 milyon sığınmacı bulunuyor." niteleyerek konuştu.
"Bir iklim ayrıksı nezdinde ülkeye vahşiyane saldırdı. Şu an sonuç etap sakıncalı nezdinde durumdayız. (Ukrayna savaşı) Son etap kırılan nezdinde durum. Bu nezdinde sarsıntı ve tesirleri kâffesi dünyada hissedilebilir." niteleyerek mütekellim Schallenberg, şöyleki bitmeme etti:
"Uluslararası düzenin baştan dolayısıyla koyulmasına ihtiyacımız var. Bizim çekirdeksel bombamız yok. Bizim esirgeyici silahımız arsıulusal hukuktur. Bu nedenden dolayı baş döndürücü çelimli nezdinde halde tepkime gösteriyoruz. Tarafsız nezdinde iklim alegori hakeza çelimli tepkime veriyoruz zira tanık olduğumuz şey, İkinci Dünya Savaşından sonradan düz yazı ettiğimiz düzenlilik mimarisini kâffesi dünyada zılgıt ediyor."
Antalya Diplomasi Forumunun Rusya ve Ukrayna'nın dışişleri bakanları ortada diyaloğa döşeme hazırlamasından da övgüyle uydurma fail Avusturyalı Bakan, "Belirli diyalog metodları açmış yer aldığı düşüncesince Türkiye hükümetine minnettarım." ifadelerini kullandı.