New York
BM, Dünya Ekonomik Durumu ve Beklentiler 2023 raporunu açıkladı.
Rapora göre, evren ekonomisi 2022'de Kovid-19 salgınının bitmeme fail tesirleri ve Rusya-Ukrayna Savaşı'nın tetiklediği erke ve besin krizi kadar birlikte saf şokla erinç karşıya kaldı.
Yüksek enflasyon, gerçek gelirlerde düşüşe ve hayat maliyeti artışına faktör olurken, nice ülkede orman yangınları ve seller kadar ekonomik zararlar ve insanca sorunlara kez açan hava vakaları görüldü.
Rapora göre, Amerika Merkez Bankasının (Fed) meydana getirdiği aceleci ürem artırımları, büyümekte bulunan devletlerde kapital çıkışlarını ve düzey bedel kayıplarını tetikledi.
Yükselen ürem oranları ve mütenakıs satın kabul etme gücü, mahveden itimatını ve yatırımcı duyarlılığını zayıflatarak evren ekonomisi düşüncesince andıran vadeli büyüme beklentilerini elan da belgisiz bir duruma getirdi.
Tüketim mallarına bulunan ilginin azalması, Ukrayna'da uzayan harp ve bitmeme fail hazırlık zinciri sorunları dolayısıyla toptan tecim yumuşadı.
Rapora göre, bu kapsamda, BM'nin 2022'de yüzdelik 3 bulunan toptan ekonomik büyüme tahmini, 2023 düşüncesince yüzdelik 1,9 namına belirlendi. Bu oran, sonuç yılların en bağan büyüme tahmini namına kayıtlara geçti.
Raporda, birtakımı makroekonomik olumsuzluklar azalmaya başlarsa, toptan ekonomik büyümenin 2024'te yüzdelik 2,7'ye yükseleceği öngörüldü.
Öte yandan, toptan ekonomide bütün ilginin kilo vermesiyle enflasyonist baskıların aşamalı namına azalacağı kestirim edilen raporda, aşırı sayıda ekonomik, finansal, jeopolitik ve çevresel risklerin bitmeme etmesi dolayısıyla çelimsiz vadeli ekonomik görünümün belirsizliğini koruduğu kaydedildi.
Çoğu kaslı ekonomide duraklık riski
Rapora göre, bulunan toptan ekonomik yavaşlama, hem kaslı bununla beraber büyümekte bulunan devletleri etkiliyor ve çokları 2023'te duraklık riskiyle erinç karşıya. ABD, Avrupa Birliği (AB) ve öbür kaslı ekonomilerde büyüme ivmesi zayıflayarak evren ekonomisinin arka kalanını menfi etkiliyor.
ABD'de 2022'de yüzdelik 1,8 olması kestirim edilen büyümenin 2023'te sadece yüzdelik 0,4 olabileceği öngörülüyor. AB'nin 2022'de yüzdelik 3,3 bulunan büyüme tahmini de 2023 düşüncesince yüzdelik 0,2'ye çekildi.
Hükümetin bakir Kovid-19 politikasını bırakıp mülk ve maliye politikalarını gevşetmeye başlamasının arkası sıra Çin'deki ekonomik büyümenin bu sene yüzdelik 4,8'e yükseleceği kestirim edildi. İngiltere ekonomisinin ise 2023'te yüzdelik 0,8 oranında daralması bekleniyor.
Türkiye'de şişkinlik düşecek
Raporda, Rusya-Ukrayna Savaşı'yla ilkin hububat ürünleri peyda etmek neredeyse besin tedarikinde yaşanmış bulunan sıkıntıların Türkiye ve BM'nin girişimiyle Karadeniz limanlarından hububat sevkiyatlarının baştan başlamasıyla hafiflediği vurgulandı.
BM raporunda Türkiye ekonomisinin güzeşte sene yüzdelik 5,4 genişledikten sonra, bu sene yüzdelik 3,7 ve 2024‘te ise yüzdelik 3,5 büyüyeceği tahmininde bulunuldu.
Ayrıca Türkiye'de şişkinlik oranının bu sene böylecene averaj yüzdelik 42,4'e ineceği ve doğacak yılda ise düşüşünü hızlandırarak yüzdelik 13,5'e gerileyeceği kestirim edildi.