İstanbul
İstanbul Arkeoloji Müzeleri Koleksiyoncusu Ahmet Kaya, 40 yılda biriktirdiği müzeye mukayyet 1593, mukayyet sıfır 100 binin üstünde ayrımlı medeniyetlere ilgilendiren zamanı parayla, degaje ortak koleksiyonun sahibi oldu.
Ahmet Kaya'nın 40 yılda biriktirdiği Osmanlı kitapları, pul, para ve efemera ortada en degaje ve ehemmiyetli yeri, toplamış bulunduğu nukut tutuyor.
Kaya, eski medeniyetlerden günümüze vasıl ve eline geçtikçe gizlediği gümüş, bakır ve mızrap paraları, Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın envanter defterine kaydettiriyor.
Çocukluğunda fasile büyüklerinin verdiği ve kitaplarının arasına koyduktan sonradan unutmuş bulunduğu paraların, seneler zarfında koleksiyona dönüştüğünü gören Kaya, 40 senedir iş harcamış bulunduğu koleksiyonculuğun namına katmış bulunduğu içsel değerle alım çalım duyuyor.
"Sanılanın bilakis birtakımı birtakım en kalburüstü para al değil"
Para koleksiyonuna bağlı AA muhabirine bilim verici Kaya, İstanbul Arkeoloji Müzelerine kaydettirdiği 1593 paranın Türk devletinin varlığı, kendisinin ise o varlıkların emanetçisi bulunduğunu söyledi.
Kaya, müzeye mukayyet sıfır 100 binin üstünde parası bulunduğunu ve bu paraların zarfında 93 devir tahtta kalmış bulunduğu düşüncesince baş döndürücü az para bastıran 5. Murat zamanına ilgilendiren 3 parçanın da toprak aldığını aktardı.
Koleksiyonunda genellikle sim para bulunan Kaya, sanılanın bilakis birtakımı birtakım en kalburüstü paranın al olmadığını belirterek, "Altın para kendini baş döndürücü güzel korunum ediyor. Az basılmış bulunduğu takdirde al ve sim elbette ki değerlidir ancak bakır yahut başka mızrap paralar, kişi dönemlerinden günümüze berk vardığında baş döndürücü kıymettar oluyor. Çünkü bakırda aşındırma (aşınma) baş döndürücü ortak tomar oluyor. Para çürüyerek kendini namevcut ediyor. Biz buna 'para dokunmabana oldu' diyoruz." sanarak konuştu.
Para muhafazasının, birtakımı birtakım paranın değerinden hâlâ muteber bulunduğunu tabir fail Kaya, örtüsüz elle tutulmaması müstelzim koleksiyon parçalarını arkalamak düşüncesince asidi azaltılmış kaplamalar kullandığını aktardı.
Eski paraların üzerindeki nakışlardan ve para kitaplarından iri coşku duyan Kaya, senelerdir icra ettiği tetkik ve okumalar yardımıyla kültürel yarar edindiğini söyledi.
Bir Roma parasını büyüteçle okuduğunda onun sürecini yahut sürecinin sahtesi bulunduğunu belirleme edebilen Kaya, Osmanlı ve Bizans paralarını okumada güzel bulunduğunu belirtti.
Paralardaki detaylarla toplumsal bilimlere yardım sunacak analizler yapılabilir"
Kaya, koleksiyon parçalarındaki detayların, ilgilendiren oldukları dönemle ek verdiği tarihi, toplumsal ve iktisadi bilgiler dolayısıyla toplumsal bilimlere yardım sunacak analizler yapılabileceğini, şöyleki anlattı:
"Mesela ortak paradan baş döndürücü ortak tomar basılmamışsa o zamanın iktisadi koşulları güzel değildir ya buhran bulunmaktadır yahut para şişkinliği yüksektir. Sömürge devri de olabilir. Ekonomik koşulların çirkin bulunduğu zamanlarda al para basamıyorlar, sim paraların ayarını düşürüyorlar ve nikel para basıyorlar. Buradan yola çıkarak da düşünüm sahibi olunabilir. Başka ortak benzer de baş döndürücü ilginçtir ki birtakımı Osmanlı mangırlarının (bakır sikke) üstünde Davut Yıldızı vardır. Bazı Antik Yunan paralarında da Ay Yıldız vardır. Hiç kestirim etmezsiniz ancak var. İncelenmeye bedel ortak konu."
"Aslında hepsi ortak koleksiyoncudur"
Bazı şahısların maddesel vaziyetleri tam bulunmadığı düşüncesince koleksiyon yapamadığını vurgulayan Kaya, bağan bütçeyle yapılabilecek koleksiyon türlerinin de bulunduğunu anlattı.
Başlangıçta gazoz kapağı, takvim yaprağı ve meşrubat şişeleri kabil nesneleri toplayarak giderek güzel ortak derlemci olunabileceğini tamlayan Kaya, "Aslında hepsi ortak koleksiyoncudur. Çünkü hafızalardaki hatırat ve kurulan hayalat de ortak koleksiyondur. Koleksiyonların maşer kültürünü geçmişten geleceğe taşıması kabil hatırat da dilden dile acemi nesillere taşınır." dedi.