Tokyo
Pyongyang yönetimi, yılbaşından bu yana üstün dereceli seviyedeki roket denemesiyle yağız komşusu Güney Kore ve kükremek komşusu Japonya'nın gündemini çalışır etti.
Önceki sene 4, sabık sene ise 8 sınama fail Kim Jong-un liderliğindeki yönetim, 2022'de müşterek yılda denemiş yer aldığı roket sayısı rekorunu kırdı.
Bu yıl, gündüz doğusu ve garp yönlerine türlü insan ve menzillerde toplamda 90'ı fazla roket fırlatan Pyongyang yönetimi, teşrinisani kocaoğlan başlangıcında elden müşterek günde 23 roket ateşledi.
Merkezi Washington'da mevcut Uluslararası Stratejik Etütler Merkezi (CSIS) verilerine göre, 1984 sonrası Kuzey Kore, toplamda 270'i fazla çekirdeksel ve roket denemesi yaptı.
"Deneme kelimesi Kuzey Kore düşüncesince makul değil"
Verilere mucibince bu ülkenin hep denemelerinin 4'te birinden ilavesi bu sene kayda geçti. Kuzey Kore, 2022 esasen buyana toplamda 36 gündüz roket denemesi gerçekleştirdi.
The Heritage Foundation Asya Çalışmaları Merkezi Doğu Asya Güvenliği Uzmanı Bruce Klingner, "(Kuzey Kore) Füzelere müteveccih günlük, maaş ve salname üstün dereceli kırıyor." ifadesini kullandı.
ABD merkezli endişe kuruluşunda Carnegie Endowment for International Peace'de asayiş uzmanı Ankit Panda, "2022'de Kuzey'in roket testleri düşüncesince bundan böyle 'deneme' kelimesinin makul olmadığını" söyledi.
Panda, "Bu sene seyrettiğimiz gelişigüzel şey, Kim Jong-un'un, müşterek çatışmanın başlangıcında icabında çekirdeksel kapasiteleri görmek dair akıbet etap ağır olduğuna ayraç ediyor." dedi.
Çeşitli menzillerde fırlatılan seyir, balistik ve hipersonik füzelere müteveccih Panda, "Kuzey Kore, kelimenin dört dörtlük anlamıyla şişman ölçekli roket gücü operatörüne dönüşüyor." ifadesini kullandı.
Farklı insan ve menziller
Pasifik'te ABD'nin arazi parçası Guam Adası'na 3 bin 380 kilometre mesafedeki Kuzey Kore, ekimde 4 bin 500 kilometre menzilli Hwasong-12 tipi balistik roket denedi.
Hwasong-12 füzesi, Japonya'nın üstünden geçerek Pasifik Okyanusu'na düştü. Pyongyang'ın, "Japonya'nın üstünden aşırmış yer aldığı akıbet füze" en akıbet Eylül 2017'de fırlatılmıştı.
Kuzey'in cephanesinde 10 bin kilometre menzilli Hwasong-14, 13 bin kilometre menzilli Hwasong 15 ve 15 bin kilometre menzilli Hwasong-17 arsa alıyor.
Teorik kendisine ABD anne karasına erişebileceği kestirim edilen "en çelimli kıtalar arası balistik füze" Hwasong-17'nin maksata taşıyabileceği çekirdeksel ağırlık ise bilinmiyor.
Kim yönetimi, Mart 2022'de Hwasong-17'yi evveli defa değerli biçimde denediğini duyurdu. Savunma uzmanları, bunun emektar ve ya az ümranlı müşterek manken bulunduğunu kestirim ediyor.
Geçen ay ayrımsız füzenin baştan denenmiş yer aldığı duyuruldu. Kim, düşmanların, Kore Yarımadası'nda barışa dokunca vermeyi istemesi biçiminde henüz agresif durum alacaklarını söyledi.
Olası çekirdeksel deneme
Kim, nisanda ülkesinin çekirdeksel enerjisini "olabilecek en aceleci şekilde" artıracağını vadetti.
Bu sene esasen buyana ABD, Japonya ve Güney Kore, 2017'den buyana evveli edinmek üzere, Kuzey Kore'nin mümkün müşterek arsa altı çekirdeksel sınama yapabileceği uyarısında bulunuyor.
Uydu fotoğrafları, ne oranda çekirdeksel silahının bulunmuş yer aldığı adsız sansız Kuzey Kore'nin, henüz evvela sınama icra ettiği çekirdeksel tesislerinde dünkü hareketlilikler saptandığını gösteriyor.
Kuzey'in, Eylül 2017'de "termonükleer silah" kendisine aşina "hidrojen bombası" denemiş yer aldığı ve bunun, Kuzey'in denemiş yer aldığı en çelimli bomba yer aldığı kaydediliyor.
Beş sene evveli bu denemenin, 160 kilotonluk patlama gücünde yer aldığı çıkardığı kestirim ediliyor. Atom bombalarından Hiroşima'da 15, Nagazaki'de 21 kiloton patlama gücü kaydedilmişti.
Amerikan Bilim İnsanları Federasyonu (FAS) uzmanları, harpte ateşlenme yeteneği ispatlanmasa da Kuzey'in 20 ila 30 çekirdeksel harp başlığına cemaat bulunduğunu kestirim ediyor.
Cepheleşme
Tehditkar füzeleriyle semt ülkelerine alarm zilleri çaldıran Kuzey Kore, yağız komşusu Güney Kore ile kükremek komşusu Japonya'nın, Batı'ya yaklaşmasına minval açtı.
Güney Kore ile Japonya, ABD ile kuma tatbikatlar düzenledi ve Pyongyang yönetiminin füzelerine huzur öz füzelerini ateşledi.
Yarımada yakınlarına tayyare gemisi konuşlandıran ve akıbet manken harp uçaklarını manevra düşüncesince Güney Kore'ye gönderen ABD, Doğu Asya'daki varlığını kuvvetlendirme etti.
Hindistan, Avustralya, Japonya ve ABD'nin oluşturduğu Dörtlü Güvenlik Diyaloğu "Quad" oluşumu, mayıstaki önder zirvesinde askeri işbirliğini güçlendirmeyi üstenme etti.
Öz defans istekli politikalarıyla maruf Japonya, dünkü stratejisiyle defans masraflarını ikiye yufka ve ordusuna "karşı atılım kapasitesi kazandırma" lafı verdi.