Johannesburg
Ailesinin ve Türkiye'nin 4 salname sıkıca ahbaplık mücadelesinin arkası sıra Mehmet Remzi Bey'in cenazesinin 18 Ocak'ta Johannesburg'daki önceki kara yer namına defnedilmesi, hesabına hudutlu bilim sahibi olunan bu Osmanlı diplomatının feci hayat hikayesini yeniden gündeme taşıdı.
Mehmet Remzi Bey'in torunu Mignon Juliette Gatcke, Türkiye'nin Pretorya Büyükelçisi Ayşegül Kandaş ve "mezar noktayı davasının" avukatı Ismael Ayub, Mehmet Remzi Bey'in hayatını, ailesinin akıbetini ve sorun dönemini AA muhabirine anlattı.
“Büyükbabam sonunda geçim süresince uyuyabilecek”
Gatcke, büyükbabasının Mehmet Remzi Bey isimli ortak Türk diplomatı bulunduğunu 10 yaşlarındayken babaannesi Helene Hanım’dan öğrendiğini belirterek “Babam, babası hesabına sağlam ortak nesne anlatmamıştı. Zaten babası öldüğünde önemsiz yaşta ortak çocukmuş.” dedi.
Helene Hanım’ın eşinin cenazesini İstanbul’a transfer çabalarının harp şartlarında kısır kaldığını tabir fail Gatcke, ailenin ondan sonra Mehmet Remzi Bey’den artan birtakımı eşyalarla beraberce Cape Town’a taşındığını aktardı.
Gatcke, büyükannesinin şişman babası ile alakalı hikayeleri genellikle “en canan torun” bulunan ablasına anlattığını belirterek “Ablam Helene de bu mevzuda tetkikat yapmıştı lakin maatteessüf kendisi alzaymıra yakalandı.” ifadesini kullandı.
Büyükbabası Mehmet Remzi Bey’in mezarına kavuşmasından duyduğu memnuniyeti dile getiren Gatcke, “Büyükbabam sonunda geçim süresince uyuyabilecek” diyerek konuştu.
Türkiye-Güney Afrika ilişkilerinde dönüm noktası
Türkiye'nin Pretorya Büyükelçisi Kandaş da 1869'da İstanbul'da doğan Mehmet Remzi Bey'in Kerç, Batum, Tahran, Tiflis ve Sofya'da muhtelif diplomatik görevlerde bulunmuş, görmüş geçirmiş ortak hariciyeci bulunduğunu ve 1914'te Osmanlı'nın Johannesburg Başkonsolosu kendisine atandığını belirtti.
Aynı sene pırtlak verici 1. Dünya Savaşı esnasında Güney Afrika'ya bilge bulunan koloni güçleri çeşidinden hapse atıldığını ve 1916 senesinde yaşamını kaybettikten sonraları semt Müslümanları çeşidinden Braamfontein'daki gündeş kara yer namına defnedildiğini kaydetti.
Büyükelçilik kendisine Mehmet Remzi Bey'in yaşamı ve ölümü hesabına şimdi aşkın detaya iktiran etmek ve hem Türk halkına bununla beraber Güney Afrikalılara bildirmek düşüncesince muhtelif konferanslar ve etkinlikler düzenlemeyi planladıklarını açıklanan Kandaş, "Ayrıca Mehmet Remzi Bey'in şanına yakışacak ortak kara yer yeri, küçük ortak abide kara yer yaptırmayı düşünüyoruz." dedi.
Kandaş, Mehmet Remzi Bey'in FETÖ mensuplarınca 2011 senesinde hak olmayan evraklar düzenlenerek örgüte ilişkin ortak caminin avlusuna nakledilen mezarının, emektar namına 4 salname ortak ahbaplık mücadelesinin arkası sıra kavuşturulduğunu belirtti. Kandaş, şöyleki bitmeme etti:
"Mezar yerinin taşınması Türkiye-Güney Afrika ilişkileri düşüncesince ortak dönüm noktasıdır. Güney Afrika makamlarına hukukun üstünlüğünü korudukları ve gelişigüzel muhtelif işlemde kolay gösterdikleri düşüncesince teşekkürname ediyoruz."
Mezar davası süreci
Avukat Ayub, 4 sene ilkin üstlendiği Mehmet Remzi Bey'in kara yer noktayı davasında, Türk Büyükelçiliğinin de yardımı ile şümullü tetkikat yürüttüklerini tabir etti.
Bu tetkikat sonucunda FETÖ üyelerinin mezarı kişi camilerine kullanmak düşüncesince hak olmayan evraklar düzenleyerek Güney Afrika makamlarını yanılttığını belirlediklerini aktaran Ayub, "Türk yurttaşı dü kişiyi bu hak olmayan evraklarla Mehmet Remzi Bey'in torunuymuş kabilinden gösterip mezarın nakil iznini almışlar." diyerek konuştu.
Ayub, Büyükelçiliğin yardımı ile Mehmet Remzi Bey'in torunları bulunduğu tez edilen dü insana ulaştıklarında, bu şahısların halden bilgisiz olduklarını ve imzalarının da evraklardakilerle uyuşmadığını belirleme ettiklerini belirtti.
Bunun hesabına Mehmet Remiz Bey'in Güney Afrika'nın East London kentinde canlı ve kara yer naklinden bilgisiz bulunan esas torunları Helene ve Mignon'a ulaştıklarını tabir fail Ayub, burada esas torunlarından Mehmet Remzi Bey'e ilişik yüzlerce dokümanın kopyasını elde ettiğini kaydetti.
Ayub, bu vesaik ve şahitlerin ifadeleri sebebiyle mahkemeye bu kara yer nakil vakasının ahbaplık dışı bulunduğunu ispatladıklarını aktararak "Bütün bunlar devir meydan çetin ortak süreçti lakin davayı kazandık. Nihayetinde Johannesburg Yüksek Mahkemesi, cenazenin emektar namına taşınmasına hükmetti." dedi.