İstanbul
Hızla aşırı kutuplu olmaya akıllıcasına evrilen eş dünyada bu kutuplardan bir tanesi olmaya çalışan Suudi Arabistan, bu amaçla ABD'nin hegemonyasından uzakta fakat onunla ortaklığı da bozmadan yükselen arsıulusal güçlerle ortaklıklar ve ittifaklar kurmaya çalışıyor.
Suudi Arabistan, 2030 gösterimi çerçevesinde yer yağı ülkesinden girdi çeşitliliğine cemaat eş ekonomiye dönüşmeyi, ayrıca ABD'nin ve Amerikalı siyasetçilerin gitgellerinin esaretinden kurtulup ilkin askeri peyda etmek az daha sağlam aşırı uran çeşidini yerelleştirmeyi istiyor.
Bu sebeple Veliaht Prens Bin Selman, son teşrin kocaoğlan zarfında G20 Zirvesi'ne eklenmek az daha Endonezya'ya, Asya Pasifik Ekonomik İşbirliği (APEC) Zirvesi'nin "onur konuğu" namına Tayland'a ve milyarlarca dolarlık anlaşmaların imzalandığı Güney Kore'ye ziyarette bulundu.
G20 Zirvesi ve fırsatlar ağı
Cezayir'de 1-2 Kasım'da planlı 31. Arap Birliği Zirvesi'ne doktorların, kulağındaki esenlik probleminden dolayı derinlemesine kesiksiz gezi yapmasına müsaade vermemesi zımnında katılmadığı açıklayan Bin Selman, 15-16 Kasım'da Endonezya'da meydana gelen G20 Zirvesi'nde liderlerle bire eş masaya yerleşme fırsatını kaçırmadı.
Bin Selman, G20 Zirvesi'nde ilkin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve İngiltere Başbakanı Rishi Sunak peyda etmek az daha nice liderle eş araya hulul fırsatı buldu.
G20 Zirvesi'nde Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Devlet Başkanı Muhammed bin Zayid Al Nahyan ile de eş araya mevrut Bin Selman'ın bu görüşmesi, Yemen dair dü reis ortada mevcut bulunduğu söylenen anlaşmazlıkların üstü bağlı reddi anlamına geliyordu.
Endonezya'nın Bali Adası'nda planlı zirve, Suudi Arabistan'ın, kişi itibarıyla dünyanın en şişman Müslüman ülkesi ve Güneydoğu Asya ve Pasifik bölgesinin en çabuk gelişen ekonomisi ile iş birliğini güçlendirmesine imkân sağladı.
Öte yandan, Bin Selman'ın, zirvede Amerika Başkanı Joe Biden ile eş araya gelmemesi Washington-Riyad hattında yaşanmış bulunan soğukluğu ortaya koydu.
Güney Kore: Askeri ve hesaplı ortaklık
Bin Selman'ın, Seul'e gerçekleştirdiği görüşme kapsamında dü ülke ortada imzalanan envestisman anlaşmalarının kütlesi 30 bilyon dolara ulaştı. Bu da, Neom projesi az daha dev anlaşmaların Amerika hesabına Güney Koreli şirketlere verilmesi anlamında eş eğilimin yansımasıydı.
Petrol ihracatçısı Suudi Arabistan ile dış alımcı Güney Kore'nin liderleri bununla da hudutlu kalmayıp enerji, defans uran ve yapım projeleri dalında şimdi çelimli ilgiler ihdas lafı verdi.
Neom az daha şişman eş projeyi yapmaya etkin Suudi Arabistan'ın, bu janr toy şehirler, enfrastrüktür ve muvasala zehir inşasında tecrübeli bulunan dev yapım şirketlerine gereksinimi var. Güney Koreli firmalar de bu bölgede ün nail durumda.
Güney Kore, dünyanın beşinci şişman ordusuna cemaat olmasına, tabanca ihraç fail ülkelerden ikrar edilmesine ve kuzeydeki komşusundan mevrut tehditler zımnında faziletli teknolojili silahların istihsal ve ihracatında atağa geçişine karşın Suudi Arabistan'la defans dalında geçmiş el teşrikimesai yapıyor.
Suudi Arabistan ise Yemen'deki İran destekli Husilerden mevrut balistik füzeler ve silahlı insansız iklim araçlarıyla (SİHA) savaş edebilmek düşüncesince iklim defans dalında Güney Kore'yle paydaşlık yapmaya, hepsinden önemlisi bu askeri teknolojiyi ve sanayiyi ülkeye aktarma etmeye ve yerelleştirmeye çalışıyor.
ABD, Suudi Arabistan'a Rusya ve Çin'den tabanca almaması dair edisyon uygularken eş taraftan da ona istediği defans sanayini hazırlık etmeyi reddediyor. Bu durumda, Güney Kore, çabucak tabanca anlaşmaları yapılmasında değil bunların Suudi Arabistan'da üretilmesinde de ülküsel eş kuma namına karşımıza çıkıyor.
APEC: Dünya ticaretinin yarısı
Suudi Arabistan'ın Asya-Pasifik Ekonomik İşbirliği (APEC) üyesi olmamasına karşın "onur konuğu" namına katılmış bulunduğu Tayland'daki APEC Zirvesi'nde Bin Selman, bölgedeki liderlerle konuşma fırsatı buldu.
APEC'in 21 ülkesi, Güneydoğu Asya Uluslar Birliğinde (ASEAN) bulunduğu az daha tamamen Asya ülkelerinden oluşmuyor, tersine ABD, Rusya, Çin, Avustralya, Japonya ve Güney Kore karışma peyda etmek az daha Pasifik Okyanusu'na kıyısı bulunan devletleri de kapsıyor.
Bu devletlerin ekonomisi ise evren ticaretinin kestirmece yarısını ve dünyanın mecmu karışık hasılasının yüzdelik 60'ından fazlasını oluşturuyor.
Suudi Arabistan'ın bu zirveye değer misafiri namına katılması, Riyad'ın arsıulusal arenada varlığını güçlendirirken, evren ülkeleriyle ittifaklar ve ortaklıklar kurması ve hassaten "Asya kaplanlarıyla" ilkin peyda etmek az daha Pasifik'te ticareti geliştirmesi düşüncesince de İmkan sunuyor.
Bin Selman'ın Asya devletleri turu ile Mısır'ın Şarm el-Şeyh kentinde 6-20 Kasım'da meydana gelen Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi 27. Taraflar Konferansı'na (COP27) katılması, Suudi Arabistan'da 27 Eylül'de kabinede meydana getirilen revizyonla baş başa Bakanlar Kurulu başkanlığına getirilmesinin arkası sıra gerçekleştirdiği geçmiş görüşme oldu.
Öte taraftan bu ziyaret, Amerika başkanlığına seçilmeden ilkin Suudi Arabistan'ı "uluslararası toplumdan dışlama" lafı sağlayan fakat iktidarının üstünden 2 sene geçtikten sonraları Bin Selman'ın hala ABD'li yetkililerin katılmış bulunduğu arsıulusal forumlarda epope gösterdiğini gören Joe Biden'a dirlik da eş alan kıraat manası taşıyor.