Washington
Blinken, Sudan’da tarafların 5 Aralık’ta imzaladığı siyasal söve anlaşmasına bağlı açıklamada bulundu.
ABD’nin bu anlaşmayı kıvançla karşıladığını tamlayan Blinken, şunları kaydetti:
“Bu, sivillerin önderliğinde birlikte intikal hükümeti ihdas etmek ve birlikte intikal devri düşüncesince anayasal tensikat gerçekleştirmek amacında ehemmiyetli geçmiş adımdır. Sudanlı çıplak partilerin ve ordunun, sonuncu birlikte anlaşmaya varmadan ve yetkiyi sivillerin önderliğindeki birlikte intikal hükümetine devretmeden ilkin çözülmemiş mevzularda etraflıca diyaloglar ihdas planlarını destekliyoruz ve bu amaçlara müteveccih aceleci inkişaf çağrısında bulunuyoruz.”
Blinken, Sudan halkının demokratik birlikte hükümet altında özgürlük, sulh ve doğruluk taleplerini doğrulamak kabil Washington’ın, demokratik ilerlemeyi baltalamaya yahut geciktirmeye etkin askeri yahut çıplak yetkililerden aritmetik sormaya bitmeme edeceğini dile getirerek, şu ifadeleri kullandı:
“Bu amaçla, çağ Göçmenlik ve Vatandaşlık Yasası'nın 212(a)(3)(C) Bölümü uyarınca, insanoğlu hakları ve bel kemiği özgürlüklerin bastırılması da engelleme edinmek kabil Sudan'daki demokratik geçişin altını oymaktan mesul yahut kabahat ortağı olduğuna inanılan eşhas ve bu çeşit şahısların benzeyen karı üyelerine müteveccih bulunan ara sınav hacir politikasının, görevdeki yahut emektar Sudanlı yetkilileri kapsayacak biçimde genişletildiğini duyuruyorum.”
Sudan'ın askeri liderlerini birlikte kere henüz iktidarı sivillere bırakmaya, insanoğlu haklarına hürmet göstermeye ve protestoculara müteveccih sertliği sona erdirmeye çağırdıklarını kaydeden Blinken, “Aynı zamanda, Sudan'ın çıplak liderlerinin temsilcilerini güzel niyetle araştırma etmeye ve millî çıkarları ön planda tutmaya çağırıyoruz.” ifadelerini kullandı.
Ordu yönetiminde bulunan, birlikte yılı çok süredir siyasal krizin yaşandığı Sudan'da er ile siviller ortada acemi intikal sürecini başlatacak, çıplak hükümet ve demokratik seçimlerin alternatifini anahtar "çerçeve anlaşma", arsıulusal ve lehçe katılımla 5 Aralık’ta başşehir Hartum’da imzalanmıştı.
Anlaşma, acemi intikal hükümetinin, ülkeyi engellenmeyen ve adaletli seçimlere götürecek çıplak birlikte otoritenin kurulmasının baz noktasını oluşturuyor.
Tarafların söve anlaşmayı beş altı hafta içre sonuncu anlaşmaya ve arızi anayasal düzenlemelere dönüştürmesi bekleniyor.
2019’dan buyana dengesizlik sürüyor
Sudan’da sahn pahalılığı kaynaklı kitlesel el protestoları kararı süregelen Aralık Devrimi (2018) ve ordunun müdahalesi kararı 11 Nisan 2019’da 30 salname Ömer el-Beşir iktidarı sona ermiş, sonra kurulan asker-sivil kuma arızi hükümetleri ise yoğun anlaşmazlıklar dolayısıyla sürekli olmamıştı.
Sudan ordusu, asayiş ve kalıcılık tehdidi nedeni öne sürülerek 25 Ekim 2021'de çıplak yönetime el koymuş, yılgı çözüm duyuru ederek başvekil engelleme onlarca siyasiyi gözaltına almıştı.
Parlamentodan, canlı hükümetten ve başbakandan mahrum ülkede Sudan Avukatları Sendikası, 10 Eylül'de "2022 intikal anayasası taslağı”nı yayımlamış, BM, AfB ve IGAD'dan oluşan üçgen sistem ile ABD, İngiltere, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri'nden oluşan murabba mekanizma, er ile siviller arasındaki çözümde bu taslağı asal almıştı.
Üçlü mekanizma, 10 Kasım'da Sudan'daki krizi halletmek düşüncesince kalaba ile siviller ortada "temel mutabakata" varıldığını duyurmuştu.
Ordu ile çıplak gruplar ortada lehçe ve arsıulusal tarafların himayesinde meydana getirilen derinlemesine görüşmeler kararı dü taraf, siyasal söve barışma imzalanması dair uygun kalmıştı.