Ankara
AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, uygulamanın başladığı 2012'de başvuru sayısı 1342 namına kayıtlara geçti, ahir süreçte başvuru sayısında çoğalma görüldü.
Bu aynı 2013'te 9 bin 897, 2014'te 20 bin 578, 2015'te 20 bin 376 oldu. Anayasa Mahkemesine en erdemli başvuru sayısı 80 bin 756 ile 2016'da gerçekleşti. Bu aynı 2017'de nısıf yarıya azalarak 40 bin 530 namına belirlendi. 2018'de ise başvuru sayısı 38 bin 186'ya düştü, 2019'da 42 bin 971 bulunan bireysel başvuru sayısı 2020'de 40 bin 402, 2021'de 66 bin 121, bu senenin önce 6 ayında ise 67 bin 395 namına kayıtlara geçti.
Bugüne derece aralarında ünlülerin, siyasetçilerin, işçilerin ve emeklilerin de yer aldığı binlerce ferdin ayrışık iddialarla bireysel başvuru meydana getirdiği Yüksek Mahkeme, bunların 327 binini karara bağladı. Mahkemede değişmeyen muntazır tahminî 123 bin bireysel başvuru bulunuyor.
Sonuçlandırılan başvurulardan tahminî 30 bininde ihlal sonucu verici Yüksek Mahkemenin bu hükümlerinin yüzdelik 70'ini ise "adil yargılanma hakkının ihlali" oluşturdu.
Yüksek Mahkemenin sonuç dönemlerdeki dikkati çekici kararları
Anayasa Mahkemesi, ayrılma evresindeki benzeri çeşidinden ajan yazılımla telefonundan doküman gerçekleştirme edilen ve açmış yer aldığı sorun verimsiz küsurat ferdin bireysel başvurusunda hususi yaşama hürmet hakkı kapsamında ferdî verilerin korunmasını rıza hakkının ihlal edildiğine değişmeyen verdi. Kararda, "Derece mahkemelerinin eşlerin birbirlerine hakkında hususi sahn alanlarının olmadığı sonucunu doğuracak mahiyetteki yaklaşımının anayasal güvencelere karşıt yer aldığı açıktır." denildi.
Yüksek Mahkeme, çalışmış yer aldığı belediyede tutkusu haricinde bambaşka birime tayin edilen ferdin meydana getirdiği bireysel müracaatta da hususi yaşama hürmet hakkının ihlal edildiğine hükmetti. Kamu kurumları çeşidinden tayin ve görevlendirme işlemi yapılmasında belli başlı bir ölçüm piyasasının bulunmuş yer aldığı tabir edilen kararda, bu ölçüm yetkisinin hazzı halde kullanılmaması gerektiği vurgulandı.
Yaklaşık 4 sene devam eden mezuniyet tespitine itiraz isteğiyle oluşturulan sorun dolayısıyla dolgun hizmet akdi görüşmelerinde toprak alamayan sendikanın bireysel başvurusunda da doğruluk ihlali sonucu verildi. Dava süreci dolayısıyla işçilerin dolgun hizmet akdi hakkından faydalanamadığına ayraç edilen kararda, 4 yıllık devir içerisinde sendikanın iş durumunda işçileri temessül etme, iştirakçi sayısını artırarak toplumsal ve mali kaynaklarını ihya derece haklarından mahrum bırakıldığı belirtildi.
Özel şeriklik çalışanının, WhatsApp yazışmalarının şeriklik yetkilisi çeşidinden görülmesi üstünde nahak yere işten çıkarıldığına bağlı meydana getirdiği bireysel müracaatta da hususi yaşama hürmet ve enformasyon hürriyeti haklarının ihlal edildiğine hükmedildi.
Yüksek Mahkeme, şehremaneti personelinin inç izi ile çalışma takibinin yapılmasına bağlı başvurusunda da hususi yaşama hürmet hakkı kapsamında ferdî verilerin korunmasını rıza hakkının ihlal edildiğini kararlaştırdı.
İşe reddetme davasındaki gerekçeli kararın 1 sene 2 ay 10 günde yazılması da Anayasa Mahkemesince uygun müddette yargılanma hakkının ihlali sayıldı.
Prof. Dr. Canan Karatay, bekara ev verilmemesi ve gayrı ihlal kararları
Anayasa Mahkemesi, Batman Hasankeyf'te baraj inşası dolayısıyla evlerin dünkü yerleşme sahasına taşınması projesinden bekar yer aldığı nedeni öne sürülerek yararlandırılmayan ferdin bireysel başvurusunda da doğruluk ihlali kararına vardı. Kararda, ferdin kentlileşmiş gayrimeskûn dolayısıyla ayrımcılık yasağının ihlal edilmiş yer aldığı belirtildi.
Bir bambaşka müracaatta ise tapulu bulunmasına karşın orman sınırları içre kalmış yer aldığı nedeni öne sürülerek malikleri çeşidinden kullanılamayan araziye bağlı meydana getirilen bireysel müracaatta iyelik hakkının ihlal edildiğine değişmeyen verildi.
Çevresel hasiyet değerlendirmesi yapılmadan yaşamış yer aldığı sitenin karşısına şehremaneti çeşidinden balık ve su ürünleri toptancı gayrimeskûn tamamlanmasından yakınma fail ferdin bireysel başvurusunda da Yüksek Mahkeme, hususi yaşama hürmet hakkının ihlal edilmiş yer aldığı kararına vardı.
Yüksek Mahkemeye adlı sanlı adların de yolu düştü. Prof. Dr. Canan Karatay, monitör programlarındaki "şeker imla testi"ne bağlı tıbbi muhtevalı açıklamaları dolayısıyla 15 devir iare namına meslekten tavik cezası verilmesi kararını Anayasa Mahkemesine taşıdı. Karatay'ın başvurusunda Anayasa Mahkemesi, tabir özgürlüğünün ihlal edildiğine hükmetti.