Dünya bor dalının yüzdelik 62'sine erbap bulunan Türkiye'de, bor madeninden şimdi müşterek tomar eklenmiş bedel çıkarmak düşüncesince atılacak adımlar, Eti Maden Genel Müdürlüğü ev sahipliğinde planlı Bor Çalıştayı'nda ele alındı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez'in de katılmış olduğu çalıştaya, baş döndürücü sayıda bölüm ve darülfünun mümessili katıldı.
Bakan Dönmez burada meydana getirdiği konuşmasında, lineer ekonominin üretim-tüketim dengesindeki alışılmış çizgisel konuşu kurallarının geride bırakıldığını belirterek, üret-tüket-yeniden üret çizgisindeki döngüsel ekonominin kuralları ve buna ilişkin şekilde gelişen acemi teknolojilerin deneyimlendiğini tabir etti.
“Yüksek uygulayım bilimi ürünlerde, pil teknolojisinde beğenilen lityum üretimi domestik mühendislerimizin gayretiyle başladı”
Mühendislerin üretkenlikleri ile ön plana çıkması kapsamında, benzeşim müşterek durumun bor cevherinde de yaşandığına dikkati çekici Bakan Dönmez, “Bor atıklarından domestik lityum üretilmesi projemiz buna iyi müşterek kip teşekkül ediyor. Dünyada hem alışveriş bununla ortak sakınma açısından şef olduğumuz bor madeninde uç verim ve faziletli uygulayım bilimi adımlarımızın neticelerini almaya başladık. Özellikle faziletli uygulayım bilimi ürünlerde pil teknolojisinde beğenilen lityum üretimi de domestik ARGE mühendislerimizin gayretiyle başladı. Artık çıtayı hemen üretimle, dış satım rakamlarıyla tespit eylemek bizlere yetmez. Enerji teknolojilerinde özelde de bor teknolojilerinde bundan sonraları evren markası olacak işleri ortaya almak istiyoruz” sanarak konuştu.
Bor cevheri kapsamında, Türkiye'nin, kişi teknolojisi ile farklılaşabileceği müşterek meydan olduğuna aksan işleyen Bakan Dönmez, “Bugün Eti Maden'in hazır para bor atıklarından ürettiği lityum bunun en iyi örneklerinden bir tanesi aslında. Lityum karbonatın lityum yükün pil üretiminde kullanılması düşüncesince Aspilsan ve Aselsan ile de teşrikimesai protokolü imzaladık. Yerli lityum inşallah domestik hızla gelişen teknolojinin kuvvet deposu olacak” dedi.
“Bordaki eklenmiş kıymeti 100 katına derece çıkaracağız”
Bakan Dönmez, bor karbür tesisinin inşasının bitmesine müşterek yıldan az müşterek müddet kaldığını tabir ederek, “İnşallah 2022'nin sonlarına akıllıca bor karbür tesisimizi tamamlayacağız ve evvel başarım testlerini yapmış olup devreye alacağız. Yapılacak bulunan bu tesisle bordaki eklenmiş kıymeti 100 katına derece çıkaracağız” sanarak konuştu.
“Toplamda satılan 2,6 milyon tonluk bor ürünleri ile 1 bilyon doların üstünde müşterek adanmış rakamı elde ederek üstün dereceli kırdık”
Bakan Dönmez, evren bor pazarında Türkiye'nin şef konumda olduğuna dikkati çekerek, şunları söyledi:“2021 senesinde pandemi koşullarına karşın bor üretiminde ve dış satım ve satılmasında üstün dereceli kırdık. 2,5 milyon tonu ihraç iktisap eylemek üzere, toplamda 2,6 milyon tonluk bor ürünleri satışı yaptık. Buradan da 1 bilyon doların üstünde müşterek adanmış rakamı elde ederek üstün dereceli kırdık. Bugün bor dalının yüzdelik 62'sine sahibiz fakat bunlar bizim düşüncesince ehliyetli mi? Hayır. Dünya bundan sonraları şimdi baş döndürücü üretenlerin değil, şimdi akliyeci istihsal yapanların dünyası. Az ilkin bahsettiğim bedel katmak, acemi müşterek kavrayış bina eylemek uygulayım bilimi ihya hesabına atık adımlardan sonraları ortaya çıkacak. Eti Maden bu yolda ehemmiyetli adımlar atıyor. Bor cevherinin özüne ar-ge ve inovasyonu yerleştiriyor.”
“2022, bor madeninin yılı olacak”
Bakan Dönmez, uygulayım bilimi ile büyümekten ve geleceği teknolojiyle şekillendirmekten bahsederken doğayı ve yeşil döngüyü bağrına basan müşterek sistemi de mensur ettiklerini belirterek, “Her devir altını çizdiğimiz müşterek özellik var. Doğaya karşın değil, doğayla baş başa büyüyen, çevresine bedel katan müşterek madencilik anlayışına sahibiz. 2022, bor madeninin yılı olacak. 2022 bor cevherinin şimdi müşterek tomar uç ürüne dönüştüğü müşterek yıl olacak. Bor karbür tesisimiz devreye girecek” dedi.
Açılış konuşmalarının peşi sıra Eti Maden Genel Müdürü Serkan Keleşer, Bakan Dönmez'e armağan ikram etti. Çalıştay şişko hatırat fotoğrafı çekilmesinin peşi sıra oturumlarla bitmeme etti.
Mustafa Cenik - Yunus Özkan