Pekin
Çin, bu hafta Körfez İş Birliği Konseyi (KİK) ülkesi 4 ülkenin dışişleri bakanları ile teşkilat umumi sekreterini mihman ederek ABD'nin Orta Doğu alanına müteveccih angajmanlarını azaltmaya başladığı bir dönemde, erke kaynakları ve izlemsel asayiş açısından eleştiri Arabistan Yarımadası ve Basra Körfezi alanına müteveccih diplomatik girişimlerini hızlandırdı.
Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) üyesi Suudi Arabistan'ın Dışişleri Bakanı Faysal Bin Ferhan, Kuveyt'in Dışişleri Bakanı Şeyh Ahmed Nasır el-Muhammed es-Sabah, Bahreyn'in Dışişleri Bakanı Abdullatif ez-Zeyyani ve Umman'ın Dışişleri Bakanı Bedr el-Busaidi ile KİK Genel Sekreteri Nayif el-Hacraf, 5 günce görüşme düşüncesince hafta başlangıcında Çin’e geldi.
Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi, Şanghay yakınındaki Vuşi kentinde mihman etmiş olduğu bakanlarla ve umumi sekreterle değişik ve heyetler düzeyinde görüşmeler yürüttü.
Çin kabilinden meydana getirilen açıklamalarda görüşmelerde Körfez devletleri ile Çin ortada "stratejik ortaklığın geliştirilmesi", "serbest tecim anlaşması düşüncesince etüt yürütülmesi" ve "serbest tecim bölgesi kurulması" hikayelerinde mutabakata varıldığı bildirildi.
Dışişleri Bakanı Vang, Genel Sekreter El-Hacraf ile görüşmesinin peşi sıra icra ettiği açıklamada, Çin ile Körfez ülkelerinin sonuç senelerde aykırı siyasal itimatı kuruluş ettiğine ve tatbik iş birliğini derinleştirdiğine uyanıklık çekerek, KİK ülkelerine Çin'in asliye çıkarları ve kaygıları mevzusundaki basiret ve destekleri düşüncesince teşekkürname etti.
Vang, Çin'in KİK ülkelerinin millî bağımsızlığını, güvenliğini ve istikrarını korumasına dört dörtlük dayanaklık etmek verdiğini vurgularken El-Hacraf da KİK'in Çin'in diyalekt ve arsıulusal konulardaki tesirini ve oynadığı müspet görevi kıvançla karşıladıklarını ve ilişkilerin geleceği dair ümitli olduklarını tabir etti.
Görüşmede etraf Çin ile KİK ortada izlemsel paydaşlık kurulmasında kâr olduğunu, bu süreci hızlandırarak üç sene içre izlemsel diyalog düşüncesince hareket planını yaşama geçireceklerini bildirdi.
Öte taraftan Dışişleri Bakanı Vang, ayrımsız hafta içre Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile beniz yüze musahabe gerçekleştirirken ahit de bölgenin öteki ehemmiyetli ülkesi İran'ın Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan ile bir araya gelecek.
Çin, ABD'nin bıraktığı boşlukta "güçlü ortak" ihtiyacını karşılıyor
Çinli analistler ve yorumcular, hâlâ evvela Çin'de benzer görülmeyen dolgun ziyaretin Çin ile KİK devletleri ortada iş birliğini derinleştirmeye müteveccih eş iradeyi yansıttığı ve izlemsel ciddiyete eş bulunduğunu vurguladı.
Global Times gazetesine mütekellim Çin Sosyal Bilimler Akademisi Batı Asya ve Afrika Çalışmaları Enstitüsü araştırmacısı Yin Gang, "Yeni senenin önceki haftalarında Çin Körfez ile diplomatik temaslar kuruyor. Bu Çin'in Orta Doğu ülkeleriyle siyasi, ekonomik, ilmî ve teknolojik iş birliğini geliştirmeye verdiği önemi gösteriyor." dedi.
ABD'nin sonuç çağda Orta Doğu'daki askeri varlığını, erke dalında alana bağımlılığını ve yatırımlarını kısıntı zımnında girmesiyle Arap ülkelerinin Çin kabilinden nötr ve çelimli bir ortağa gerekseme duyduğuna dikkati çekici Yin, "Çin'in kesme ilkesi topu topu devletler ile denktaş alışveriş kurmak, bu da aykırı itimat açısından ehemmiyetli bir unsur. Bölgede istikrarın sağlanması Çin'in erke ithalatının güvenliğini ve Kuşak ve Yol Girişimi'nin gelişimini güvenceye alacaktır." değerlendirmesinde bulundu.