Afganistan'daki durumu görüşmek üzere bugün video konferans aracılığıyla bir araya gelen G7 liderleri, Afganistan'daki durumla ilgili "ciddi endişe" duyduklarını ifade ederek, Afgan ve uluslararası vatandaşların güvenliği, emniyeti ve insani krizin önlenmesini sağlamak için çağrıda bulundu. Birleşmiş Milletler (BM) ve NATO Genel Sekreterlerinin de katılımıyla gerçekleşen toplantıda liderler, "Afganistan halkına olan bağlılıklarını" bir kez daha teyit ederek BM Güvenlik Konseyi'nin 16 Ağustos tarihli bildirisini desteklediklerini" ifade etti.
"Uluslararası yükümlülükler sağlanmalı"
Toplantının ardından yayınlanan ortak bildirgede, "Kadınların çocukların ve azınlık gruplarının hakları da dahil olmak üzere, uluslararası insan hakları hukuku kapsamındaki yükümlülüklere uyulması ve uluslararası insancıl hukukun her koşulda desteklenmesi çağrısında bulunuyoruz" ifadeleri yer aldı. G7 Liderleri yeni rejimin, uluslararası hukuk kurallarına uyması gerektiğini belirtti.
Liderler, Afganistan için daha barışçıl, adil ve güvenli bir gelecek için çalışan Afgan halkının ve uluslararası vatandaşların yaptıkları önemli fedakarlıkları vurgulayarak, Afgan halkının, "barış ve güvenlik içinde yaşamayı hak ettiğine" dikkat çekti.
Liderler ayrıca, Afganistan'daki tüm tarafları, kadınların ve azınlık gruplarının katılımı da dahil olmak üzere, kapsayıcı ve temsili bir hükümet kurmak için iyi niyetle çalışmaya çağırdıklarını belirtti.
Bölgedeki ülkeler ile işbirliği yapılacak
G7 Liderleri Afganistan'daki sınırsız insani yardım erişimi de dahil olmak üzere, bölgedeki uluslararası insani müdahaleye toplu olarak katkıda bulunacaklarını belirtti. Bildirgede, "Afgan mültecileri desteklemek için bölgedeki komşu ülkeler ile işbirliği yapacağız. Afganistan'ın tüm ortaklarını çok taraflı kanallar aracılığıyla bu çabayı ve daha geniş bölgesel istikrarı desteklemeye çağırıyoruz" ifadeleri yer aldı.
"Tahliyelerin sağlanması asıl önceliğimiz"
Liderler, "Acil önceliğimiz, vatandaşlarımızın ve son yirmi yılda bizimle olan ve çabalarımıza yardım eden Afganların güvenli bir şekilde tahliyesini sağlamak ve Afganistan'dan sürekli ve güvenli geçişi sağlamaktır" dedi.
Uluslararası çaba sağlanacak
G7 Liderleri Afganistan'ın karşı karşıya olduğu krizi ele almak için uluslararası toplumun bir araya getirileceğini, BM, G20 ve daha geniş çaptaki müttefikleri ile birlikte çalışılacağını belirtti. Liderler, gelecekteki herhangi bir hükümetin meşruiyetinin, uluslararası yükümlülükleri yerine getirmek için şu anda benimsediği yaklaşıma bağlı olduğunu ifade etti.
İngiltere, tahliyelerin 31 Ağustos'tan sonra devam etmesini istiyor
İngiltere Başbakanı Boris Johnson G7 toplantısından sonra yaptığı açıklamada, Kabil'de "üzücü görüntüler" olduğunu ve "havaalanındaki durumun daha iyiye gitmediğini" söyledi. Johnson, G7'nin "Afganistan'daki insanlara ve insani krize" yardım etmek istediğini ifade ederek, İngiltere'nin şimdiye kadar 9 bin kişiyi tahliye etmeyi başardığını belirtti. Johnson, "Binlerce kişiyi daha dışarı çıkarabileceğimizden eminiz" ifadelerini kullanarak, "Yapabileceğimiz son ana kadar devam edeceğiz" dedi.
Johnson, G7'nin Taliban ile gelecekteki etkileşim için "yol haritasında" anlaştığını söyleyerek, G7'nin 31 Ağustos'tan sonra Afganistan'dan ayrılmak isteyen kişilerin "güvenli geçişi" konusunda ısrar edeceklerini ifade etti.
AB, Afgan vatandaşları kabul edenler için bütçe desteğini artıracak
Afganistan'daki durumu görüşmek üzere bugün video konferans aracılığıyla bir araya gelen G7 Lider Toplantısına, Avrupa Birliği'ni (AB) temsilen Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula Von Der Leyen ve AB Konseyi Başkanı Charles Michel katıldı. Toplantının ardından açıklama yapan Leyen, Afgan halkına yardım etmenin "ahlaki bir görev" olduğunu ve bu konuda G7 liderlerinin hemfikir olduğunu belirtti. Leyen, kadınlar ve çocukların risk altında olduğunu ve korumaları gerektiğini vurgulayarak, toplantının odak noktasının Afganistan'daki insanlara yardım etmek olduğunu açıkladı. Taliban'ı tanıyıp tanımamanın toplantının konusunu olmadığını belirten Leyen, Afganistan'da birlikte demokratik bir devlet ve toplum yapısını inşa edilmesi gerektiğini aktardı.
Yardım 4 katına çıkarılacak
Leyen, AB'nin Afgan vatandaşlarını kabul edenler için bütçe desteğini artıracağını ifade ederek, komisyonun AB bütçesinden ayıracağı yardımı dört katına çıkarmak isteğini aktardı. Leyen, "Başlangıçta 2021 için 50 milyon Euro planlanmıştı, şimdi 200 milyon Euro'yu aşmasını planlıyoruz" dedi.
"Taliban'ın Kabil Havalimanı'ndan geçişlere izin vermesi"
Michel ise yaptığı açıklamada, bölgeye insani yardımların ve tahliyelerin sağlanması gerektiğine dikkat çekerek, "Taliban'ın Kabil Havalimanı'ndan geçişlere izin vermesi" çağrısında bulundu.
Aylin Albayrak
Kaynak: IHA