İstanbul
İran Atom Enerjisi Kurumu Başkanı Muhammed İslami, Al Jazeera kanalına verdiği röportajda İran'ın şu anne denli UAEA'ya verdiği tamamı cevapların titiz ve açıkça bulunduğunu söyleyerek, UAEA Başkanı'nın sunulan cevapları kandırma edici şekilde tanımlama dair ağır birlikte iradesi olmadığını savundu.
İranlı yetkili, "Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı, İsrail liderliğindeki İran düşmanlarının ihsas raporlarını asal alıyor." biçiminde konuştu.
İslami, başkaca UAEA'yı gurur içerisindeki politik nüfuzu durdurmaya ve kurumun yasalarına uymaya çağırdı.
İran Atom Enerjisi Kurumu Başkanı, UAEA'nın İran tesislerinin amaç alınmasını eleştirmemesini kınayarak mevzunun şişman birlikte istifham göstergesi oluşturduğunu belirtti.
İslami, ülkesinin global çekirdeksel enerjideki payının hemen yüzdelik 3 bulunmasına rağmen, UAEA müfettişlerinin hep çalışmalarının yüzdelik 25'ini İran'da gerçekleştirmesine şaşırdığını tabir etti.
"İran barışçıl çekirdeksel faaliyetlerine bitmeme edecek"
İran'ın "iyi ve mihman birlikte anlaşmayı kıvançla karşılayacağı; ABD ve 3 Avrupa ülkesinin doğruyu kabullenmesi yerinde hakeza birlikte anlaşmanın gibi olduğu" yönündeki açıklamasına müteallik de mütekellim İslami, ülkesinin, tamamı hükümlerinin öteki taraflarca uygulanması karşılığında anlaşmaya uymaya müheyya bulunduğunu vurguladı.
UAEA'nın çekirdeksel tesislerdeki alıcı kayıtlarına erişiminin, anlaşmanın kaderine müteallik olduğuna dikkati çekici İslami, "Nükleer anlaşmanın akıbeti ne olursa olsun İran barışçıl çekirdeksel faaliyetlerine bitmeme edecek." dedi.
İran'ın uranyum zenginleştirmeyle ait kararlarının ajitasyon gayeli olmadığını dile getiren İranlı yetkili, yurt stratejisinde çekirdeksel silahlara toprak olmadığını ve bununla ait söylentilerin "kötü oruçlu suçlamalar" bulunduğunu vurguladı.
İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, Avrupa Birliği Dışişleri ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Josep Borrell ile Viyana müzakerelerine müteallik ve yaptırımların ne kaldırılacağı dair müzakere yaptıklarını söylemişti.
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'nda muhtemel İran karşıtı birlikte sonucu destekleyenlerin, neticelerinden da mesul olacağını kaydeden Abdullahiyan, İran'ın dobra ve mihman birlikte anlaşmayı kıvançla karşılayacağını; ABD ve 3 Avrupa ülkesinin doğruyu kabullenmesi yerinde hakeza birlikte anlaşmanın gibi bulunduğunu tabir etmişti.
ABD, Viyana'daki Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı Yönetim Kurulu'na bu hafta arz etmek az daha Avrupalılarla birlikte değişmeyen taslağı hazırladığını duyurmuştu. Söz konusu tasarıda ise İran'dan ajansla dört dörtlük ve şartsız şekilde ortaklık yapmasının istendiği belirtiliyor.
ABD: UAEA'nın İran değerlendirmesi ABD'ninkiyle örtüşüyor
Diğer yandan ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price, Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu Başkanı'nın İran'ın şişman oranda zenginleştirilmiş uranyum bulundurmasına müteallik icra ettiği değerlendirmenin Washington'un değerlendirmesiyle örtüştüğünü söyledi.
Price, ABD Başkanı Joe Biden'ın İran'ın katiyen çekirdeksel tabanca elde edecek vaziyette olamayacağını üstlenme ettiğini ve ABD'nin öz millî güvenliğinin çıkarına bulunduğu sürece çekirdeksel anlaşmaya arka değiştirmek istediğini de laflarına ekledi.
UAEA'ya bilgiler İsrail'den
İsrail Savunma Bakanı Benny Gantz da Başbakan Naftali Bennett'in İran'ın çekirdeksel faaliyetleriyle ait detayları Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Genel Direktörü Dr. Rafael Grossi'ye doğrulama ettiğini söylemişti.
İsrail Savunma Bakanı, arsıulusal topluluğu İran'ı uranyum zenginleştirmekten ve çekirdeksel bomba yapmaktan caydırmak düşüncesince harekete geçmeye çağırmıştı.
Bennett, ülkesini görüşme fail UAEA Genel Direktörü Grossi ile 3 Haziran'da birlikte araya gelmişti. Naftali Bennett, Grossi'ye, "İsrail'in, İran'ın çekirdeksel silahlara idrak yolundaki ilerlemesinden ve arsıulusal topluluğu hata bilgelik ve pislikler kullanarak aldatmasından duyduğu koyu endişeyi" aktarmıştı.
Rafael Grossi, Viyana'da düzenlemiş bulunduğu matbuat toplantısında, İran'ın iddialı birlikte çekirdeksel programı bulunduğu söyleyerek, Tahran yönetiminin ortaklık yapması ve faaliyetleriyle ait belirsizlikleri netleştirmesinin öz çıkarına bulunduğunu kaydetmişti.
Ajansın İran'dan almış bulunduğu bilgilerin ehliyetsiz bulunduğunu ve muktezi açıklamaları hazırlamaya bitmeme etmesi icap ettiğini tamlayan Grossi, İran'ın çekirdeksel bomba gerçekleştirmek düşüncesince kifayetli uranyuma eş olmasının an meselesi olduğuna ayraç etmişti.
İran ile Batı ortada diyalog köprüsü: Tutuklular dosyası
Diğer taraftan, gözlemciler, İranlı yetkililerin hırçın yöndeki beyanlarına rağmen, tutuklular dosyasının, Tahran yönetimi ile Batılı devletler ortada umumi şekilde diyalog dosyalarından birisi bulunduğunu düşünüyor.
"Savaş suçu" ve "kasten cinayet" iddialarıyla İsveç'te yargılanan İranlı emektar ilçe yetkilisi Hamid Nuri ve İsrail namına casusluk iddiasıyla idama mahkum edilen İran-İsveç tekme yurttaşı öğretim üyesi Ahmed Rıza Celali'ye müteveccih davaların bu kapsamda bulunduğu tabir ediliyor.
İran, mayıs ayında icra ettiği açıklamada, Ahmed Rıza Celali'nin İsveç ile mahkum takasıyla başıboş bırakılma ihtimalinin olmadığını ve ölüm cezası cezası cezası kararının kesme bulunduğunu duyurmuştu.