Lefkoşa
Lefkoşa Yunus Emre Enstitüsü (YEE), KKTC Kültür Dairesi, Lefke Belediyesi ve Lefke Yardım ve Halk Derneği iş birliğiyle planlı projeye, Lefkoşa ve Lefke bölgelerinden 18 kadın katılıyor.
Lefkoşa YEE'de meydana gelen projenin işlik emek harcamaları kısmında, KKTC'nin kültürel kodlarını ortaya çıkaran anadan görme el sanatları ile çağcıl konuşma unsurlarının birleştirilerek baş döndürücü sayıda eserin ortaya çıkarılması hedefleniyor.
Proje yardımıyla KKTC'de canlı bayanların konuşma eğitimi alması, anadan görme sanatlar ortada toprak düzlük "zembil örme" sanatının baştan sahn bulması ve aldıkları bu kurslar aracılığıyla bayanların istihsal yaşamının müşterek parçası olması da bekleniyor.
KKTC'de Lefke bölgesindeki hurma ağaçlarının yapraklarının örülmesiyle zembil denilen sepet ve küfeler yapılıyor.
Kıbrıs'ta henüz ilk sevilerek kullanılan, okşayıcı ve katı vasıtaların başlangıcında mevrut zembil, hurma dalından örüldüğü düşüncesince bol oluyor. Eskiden paralıca ve ensesi kalın kesiminin de zembili yeğleme etmiş olduğu belirtiliyor.
Zembillere kullanılış amaçlarına gereğince alım satım zembili, ekecek zembili, balıkçı zembili ve hurma zembili üzere ayrımlı esame de veriliyor.
Poşetlerin yerini almış olduğu zembilin inşası bırakma edilmiş müşterek el sanatı yerine biliniyor.
Proje nihayetinde, imal edilen eserlerin kamuoyuyla paylaşılacağı ve ziyaretçilerin zevkine sunulacağı müşterek serginin açılması da planlanıyor.
"Zembile anadan görme dokunuşlar yapıyoruz"
Proje Koordinatörü Esin Sevgin plan ile 3 kadim sanatın birleştiğini söyleyerek, "Zembile anadan görme dokunuşlar yapıyoruz. Ahşap bası sanatı da KKTC'nin 1970'lerden sonradan unutulmuş müşterek sanatıdır. Projeye katılanların hoca olması da bu anadan görme sanatların başkalarına öğretilmesi açısından önemli." dedi.
Sevgin, zembilin tanıtımının yanında bayanların icra ettikleri mamüllerin satılacak olmasının da katılanlara yardım sağlayacağını belirtti.
Lefke Belediye Başkanı Aziz Kaya, hurmanın Lefke bölgesinin sembollerinden bir tanesi olduğuna dikkati çekerek, alanda derinlemesine müddet madencilik yapıldığını, madenin toprak altından çıkarılması düşüncesince hurma ağacından meydana getirilen zembillerin kullanıldığını anımsattı.
Kaya, plan ile hurmadan zembil yapılabilmesi düşüncesince bayanların pedagoji bilimi aldığını ve ortaya konulmuş bulunan iş birliğinden mutlu olduklarını anlatım etti.
"Zembil, Kıbrıs Türklerinin geçmişi ve Anadolu'da da bilgili bulunan müşterek üründü"
Lefkoşa YEE Koordinatörü Abdullah Aktaş, YEE'nin bulunmuş olduğu devletlerin kültürü ile Türkiye ortada kültürel bağlam kurmaya çalıştıklarını, KKTC'deki faaliyetlerinin 2015'te başladığını söyledi.
Aktaş, "Faaliyet gösterdiğimiz devletlerde mevcud kültürel değerleri de ortaya boşaltmak düşüncesince uğraşıyoruz, mümkünse devletler ortada bu değerlerin bilinirliğini artırmaya çaba ediyoruz. Bu noktada zembil de Kıbrıs Türklerinin geçmişinde ve Anadolu'da da bilgili bulunan müşterek üründü. Zembil KKTC düşüncesince baş döndürücü kalburüstü müşterek ürün, başta Lefke'de bu ürünün inşası düşüncesince hurma ağaçlarının dikildiğini görüyoruz. Biz de onu çağcıl yaşama kazandırmanın gayreti içerisindeyiz." dedi.
Lefke Yardım ve Halk Derneği Başkanı Emel Yılmaz, bayanların 3 anadan görme sanatı öğrenmesinin önemine ve bunları doğacak nesillere nakil arzularına dikkatini çekti.
Yılmaz, projeye eklenen bayanların üretmeleri ve ev ekonomisine de sürdürülebilir yardım sağlamalarının hedeflerinin ortada bulunduğunu kaydetti.