Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, 2021 yılı yorum toplantısında ülkesinin aut politikası ve geçtiğimiz sene yaşananlarla alakalı değerlendirmelerde bulundu. Özellikle Rusya'nın önerilmiş bulunduğu düzenlilik garantileri mevzulu toplantılara yer veren Bakan Sergey Lavrov, hem Amerika bununla beraber NATO dair etkili ifadeler kullandı.
NATO ile yaşadıkları gerilimde gene Rusya'nın al çizgilerinden bahseden Lavrov, “Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü'nün hoppadak sınırlarımızın öbür tarafında belirmesini, ilkin de Ukrayna yönetiminin izlediği siyaset düşünülecek olursa, katiyen benimseme etmeyeceğiz. Dahası bu, bizim düşüncesince ortak al çizgi, esas ortak al çizgi" diyerek konuştu. Lavrov, "Ukrayna NATO haricinde kalsa bile Amerikalılar, İngilizler ve öbür Batı devletleri ile düet anlaşmalar üzerinden bu devletler Ukrayna'da askeri tesisler ve Azov Denizi'nde üsler kurabilir. Bu da bizim düşüncesince benimseme edilemez ortak şey, çünkü bitişik ülkelerimizin topraklarına Rusya düşüncesince yıldırma oluşturacak hücum silahları konuşlandırılması da bizim düşüncesince ortak öbür al çizgi” dedi. Batının Ukrayna'ya tabanca tedarikine bitmeme ettiğini korumak için çaba sarfeden Lavrov, “Ukrayna'da Amerika ve İngiliz askerleri de engelleme yüzlerce Batılı askerler bulunuyor. Bu tabanca destekleri zımnında Kiev yönetimi ülkenin doğusundaki çatışmaları kuvvet kullanarak bastırmaya çalışıyor. Batı'nın Ukrayna'ya tabanca tedariki bu yüzden Rusya düşüncesince benimseme edilemez” ifadelerini kullandı.
“Sabrımızın sonu geldi”
Ukrayna başlığı altında NATO, Amerika ve Batılı devletlere tepkisini sürdüren Lavrov, “Sabrımızın sonu geldi. Biliyorsunuz ki baş döndürücü sabırlıyız. Çok derinliğine müddet kendimizi tuttuk, bundan sonraları ortak şeylerin olma tarihi geldi. Şimdi bundan sonraları tekliflerimize konkre namına verilecek cevabı bekliyoruz. ABD, Kanada ve İngiliz güçleri daima namına Rusya sınırları yakınına konuşlandırılırken, NATO'nun Rusya'ya kişi askeri güçleri ile kişi toprakları üstünde ne yapacağını söylemesi benimseme edilemez” dedi.
“AB'yle bulunan hepsi yazışma kanallarına Avrupalı meslektaşlarımız çeşidinden beton döküldü”
ABD ile bitmeme fail NATO'nun da engelleme bulunduğu düzenlilik garantileri mevzulu görüşmelere Avrupa Birliği'nin (AB) katılıp katılmayacağı ile alakalı suali cevap veren Sergey Lavrov, “AB'nin düzenlilik müzakerelerine katılımını şüphesiz gördüğünü bilmiyorum. Açıkça söyleyeyim, bilmiyorum. Bunun nedeni bunu istemememiz değil. AB 7.5 sene ilkin güvenliğin sağlanmasıyla alakalı mekanizmalar da engelleme Rusya'yla bulunan hepsi etkileşim mekanizmalarını yıktı ve bundan sıkıntı duyuyoruz. Şimdi tığ Amerika ve NATO'ya başvurduk. NATO'yla aramızda en azından Rusya-NATO Konseyi kağıt üstünde duruyor, Kuruluş Senedi'ni kimesne bozma etmedi. Ancak AB'yle bulunan hepsi yazışma kanallarına Avrupalı meslektaşlarımız çeşidinden beton döküldü. AB'nin düzenlilik çıkarlarının menfez arkası edilmesinden ide duyduklarını görüyoruz, bunu açık açık itiraf ediyorlar” gibi konuştu.
“Rusya buna nice değişik biçimde karşılık verebilir”
ABD ve NATO ile bitmeme fail düzenlilik garantileri görüşmelerine kişi önerileri haricinde Amerika ve NATO tarafının da tavsiyeler sunabileceğini tabir fail Lavrov, “Rusya buna nice değişik biçimde karşılık verebilir. Güvenlik garantileri ilişkin doğacak yanıtın belirleyicisi, Washington olacak, bu açık. Amerika ile NATO'nun, düzenlilik garantileri ilişkin Rusya'nın huzur yandan doğacak cevabı sonsuza sincap beklemeyeceğini ayırt ettiğini düşünüyoruz. Tekliflerimizin reddedilmesi gibi gestalt değerlendirmesi yapmış olup vaziyeti Devlet Başkanı Putin'e anlatım edeceğiz ve kişi düzenlilik menfaatlerimiz doğrultusunda eylemlerimizi belirleyeceğiz” dedi. Lavrov, "Rusya, düzenlilik garantisi teklifleri ilişkin Amerika ile NATO'dan konu madde, baş döndürücü etraflıca ortak karşılık bekliyor. Bu yanıtın, neyin makul olduğu, neyin bulunmadığı ve bunların nedenlerini içermesini istiyoruz. Ancak sonsuza sincap beklemeye niyetimiz de yok” diyerek konuştu.
"Bir gır vardır, sulh istiyorsan harbe apiko ol"
Kazakistan'da 2 Ocak'ta süregelen çıkmaz gösterilerinin bastırılmasına müteveccih Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü'ne (KGAÖ) ilişkin sulh birliklerinin bu ülkede güzel ortak fariza aldığının altını çizen Lavrov, “Bir gır vardır, sulh istiyorsan harbe apiko ol. Şükür ki iş, harbe derece uzanmadı. Barış güçleri, yeteneklerini hepsi dünyaya kanıtladı. Batı'nın sulh güçlerinin konuşlanma hızına karşısındaki şaşkınlığı, hepsi çeşidinden adalet etmiş bulunduğu biçimde değerlendirildi, bundan on paralık şüphem yok” diyerek konuştu. KGAÖ birliklerinin Kazakistan'da fariza almasından sonraları Batının kendilerine müteveccih müeyyide infaz ihtimalinin olup olmadığının sorulmasına da karşılık sağlayan Lavrov, “Hiçbir nesne söyleyemeyiz. Biz bekleme modunda değil, konkre mevzular üstünde çalışıyoruz. Ancak Batılı ortaklarımız rastgele şeyi yapabilir" ifadelerini kullandı.
“Türk-Ermeni görüşmeleri bekliyoruz ki güzel olacaktır”
Bugün Moskova'da meydana gelen Türkiye-Ermenistan ilişkilerinin normalleştirilmesi yönündeki toplantıyla alakalı de görüşlerini aktaran Lavrov, “Türkiye ve Ermenistan kişi hususi temsilcilerini belirledi. Rusya, hakeza ortak anlaşmaya varılmasına asistan he ve zaman Moskova'da hususi temsilcilerin önceki görüşmesinin gerçekleşiyor olmasından baş döndürücü memnunuz. Bizim rolümüz, aracısız diyaloğun kurulmasına asistan olmaktı. Umuyorum ki bu güzel olacak” dedi.
"3+3 formatındaki toplantıyı enerjik biçimde destekledik ve bunun birleştirici potansiyelini hoppadak gördük"
Türkiye'nin Güney Kafkasya'daki hastalıkların çözümüne değgin ehemmiyetli ortak gösteriş üstlendiğinin altını çizen Lavrov, “Bu girişimler, Güney Kafkasya'daki durumun iyileşmesine ve bulunan politik hastalıkların Güney Kafkasya'da üç dünya ve onların üç şişman komşusu Rusya, Türkiye ve İran ortada hesaplı ve öbür iş birliğinin geliştirilmesi eliyle henüz enerjik ve yarayışlı biçimde çözülmesi düşüncesince koşulların oluşturulmasına asistan oluyor. Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in önerisiyle geçtiğimiz Aralık ayında Moskova'da, Güney Kafkasya ile alakalı 3+3 formatında güruh gerçekleştirildi" dedi. Lavrov, "Yapılan davet cihazı dair bu inisiyatifi enerjik biçimde destekledik ve bunun birleştirici potansiyelini hoppadak gördük. Bu inisiyatifin danışma edilmeye ve Moskova'da görüşmenin hazırlanmaya başladığı önceki günden bu yana Gürcü komşularımızın da bu sürece katılmasından yanaydık. İstişare düşüncesince ne derece olanak var ise o derece bulunan hastalıkların çözümü düşüncesince iyidir. Bundan yola çıktık. 3+3 formatında başlatılan süreçler henüz önemlidir. Çünkü bu formatta hepsi bölgenin gelişme göstermesi ile alakalı olanaklar danışma ediliyor. Bu format, Rusya, Türkiye, İran ve tabii Gürcistan'ı alakalı imkanların yöntemini açıyor. Bu formata ön şartsız eklenmek Gürcistan'ın çıkarınadır” dedi.
Erhan Altıparmak