Azerbaycan Cumhuriyeti'nin kurucusu Mehmet Emin Resulzade

üslüman doğunun evvel demokratik cumhuriyeti onama edilen ve 28 Mayıs 1918'de bağımsızlığını anons fail Azerbaycan Cumhuriyeti'nin kurucusu Mehmet Emin Resulzade, vefatının 67. senesinde anılıyor.

Dünya - 2 yıl önce

Bakü

Modern Azerbaycan ulusal kimliğinin oluşmasında şişman gösteriş oynayan, matbuat ve siyasal faaliyetleriyle yaşamı süresince ülkesinin bağımsızlığı ve camianın aydınlanması düşüncesince etkin Resulzade'nin anısı, hem Azerbaycan'da bununla birlikte yaşamının ortak yönünü geçirdiği Türkiye'de yaşatılıyor.

Azerbaycanlılar düşüncesince bağımsızlığın sembolü bulunan ortak motto durumuna mevrut "Bir kat yükselen bayrak, ortak henüz inmez" sözlerinin sahibi Resulzade, 31 Ocak 1884'te Bakü'nün Novhanı köyünde doğdu.

Genç yaşından itibaren siyasetle ilgilenen Resulzade, Çarlık diyeti aleyhtarı birtakım siyasal öğür ve örgütlerde icraat yürüttü, muhtelif ceride ve dergilerde yazdı.

Çar diyetinin baskıları karşısında 1909'da İran'a derece derece burada gazetecilik yapan, siyasetle uğraşan Resulzade, meşrutiyet diyeti feshedildikten sonraları İran'da da baskılarla karşılaşınca 1911'de Türkiye'ye kıymetlendirmek durumunda kaldı.

Resulzade, henüz sonraları Bakü'ye dönüp Müsavat Partisine uzuv beli ve 1917'de bu partinin Genel Başkanı seçildi.

Milli Konsey, Azerbaycan Cumhuriyeti'nin kurulmasını anons etti

Resulzade, 1918'de Azerbaycanlı aydınların oluşturduğu Milli Konseyin Başkanı seçildi ve 28 Mayıs 1918'de Milli Konsey, Azerbaycan Cumhuriyeti'nin kurulmasını yöntemince anons etti.

Resulzade, 4 Haziran 1918'de Azerbaycan ve Osmanlı devleti ortada imzalanan hukuk ve teşrikimesai anlaşmasına Azerbaycan namına imza attı.

18 Haziran 1918'de Resulzade başkanlığındaki ortak heyet, acemi kurulan Kafkasya devletlerinin tanıtılması düşüncesince planlı konferansa eklenmek gibi İstanbul'a geldi. 15 Eylül 1918'de, "Kafkas İslam Ordusu" adı maruz Osmanlı ordusu, Bakü'yü Ermeni ve Bolşevik çetelerden kurtardı ve bu haberi, Resulzade'ye zamanın Harbiye Nazırı Enver Paşa verdi.

Bakü'ye dönen Resulzade, hükümette arazi almasa da Müsavat Partisi Genel Başkanı şekilde parlamentoda canlı icraat yürüttü, hükümetin faaliyetini yönlendirdi.

Resulzade, 1947'de Türkiye'ye yerleşti ve Türk yurttaşı oldu

Bolşeviklerin, Azerbaycan'ı işgalinin arkası sıra tutuklanarak Moskova'ya götürülen Resulzade, Stalin'in ısrarlarına karşın teşrikimesai yapmayı benimseme etmeyerek Sovyetler Birliği'ni ayrılma etti.

Fransa, Finlandiya, Polonya ve Almanya'da canlı Resulzade, Sovyet karşıtı yayımlar yaptı, Azerbaycan'ın karışma altında bulunduğunu dünyaya duyurmaya çalıştı.

Resulzade, 1947'de Türkiye'ye yerleşti, Bakanlar Kurulu kararıyla Türk yurttaşı oldu.

Ankara'da 1949'da Azerbaycan Kültür Derneğini kuran Resulzade, kitaplar yazarak, konferanslar düzenleyerek ülkesinin halini anlatmayı sürdürdü.

Resulzade, 6 Mart 1955'de Ankara'da ölüm etti ve cenazesi Cebeci Asri Mezarlığı'na defnedildi.

Resulzade'nin kurduğu ve merkezi Ankara'da mevcut Azerbaycan Kültür Derneği, Türkiye'de çalışkanlık gösteriyor.

Türkiye'de nice il ve ilçede namına çıkmaz ve caddeler bulunan Resulzade'nin anısı, adının verildiği Ankara Çankaya'daki Mehmet Emin Resulzade Anadolu Lisesi'nde de yaşatılıyor.

Haftanın Öne Çıkanları

Antalya'da yaşlı kadın oğlunun fotoğrafı ve kuşları kurtarmak isterken yanarak öldü

2022-03-02 14:39 - Asayiş

Alanya'da canlı Ortodokslar Ukrayna ve Rusya düşüncesince sulh duası yaptı

2022-02-27 14:26 - Gündem

Anadol'un yollardaki hikayesi 55 yıldır bitmeme ediyor

2022-02-28 12:43 - Gündem

Malatya Kovid-19 ile mücadelede anımsatma dozlarına yöneldi

2022-03-02 12:05 - Sağlık

Bakan Nebati: Rusya-Ukrayna savaşının hesaplı boyutunu kâffesi alanlarıyla ele alıp değerlendiriyoruz

2022-03-02 12:58 - Ekonomi

Kocaeli'de Marmara Depremi'nde ağır hasar gören binaların yıkımı sürüyor

2022-03-02 15:44 - Gündem

Irak'ta Uluslararası 2. Bağdat Su Konferansı, Türkiye'nin de katılımıyla başladı

2022-03-05 15:20 - Gündem

KKTC'de Halil Falyalı cinayeti zanlıları cezaevine gönderildi

2022-03-04 20:18 - Dünya

NATO ve Batı ülkeleri, Ukrayna'ya askeri donatı ve tabanca sağlamaya başladı

2022-02-28 11:26 - Dünya

İranlı komutanı çalmak talip sanıklara 30 yıla derece hapis istemi

2022-03-02 13:09 - Gündem

İlgili Haberler

Netanyahu, dünkü başbakanlığı devrinde İsrail'i "çalkantılı müşterek sürece" sürükledi

13:07 - Dünya

Endonezya'da heyelanda ölenlerin sayısı 21'e yükseldi

12:08 - Dünya

Ukrayna: Rusya, geceleyin 7 bölgenin enerji altyapısına saldırılar düzenledi

11:06 - Dünya

Pakistan'dan Türkiye'ye 8 bin 200 kışlık çadır haiz ikinci gemi yola çıktı

09:06 - Dünya

Pentagon'un, ABD'nin muhtemel Rus savaş suçu kanıtlarını Lahey'e iletmesini engellediği

06:06 - Dünya

Günün Manşetleri

Kadın kooperatiflerine güzeşte sene 13,7 milyon teklik bağış sağlandı

13:06 - Ekonomi

Endonezya'da heyelanda ölenlerin sayısı 21'e yükseldi

12:08 - Dünya

Depremzede hanımlar 8 Mart Dünya Kadınlar Günü'nde de üretime yardım sağlıyor

19:06 - Ekonomi

Mardin'in Midyat ilçesinde konuk edilen depremzede dallar düşüncesince sirk gösterisi yapıldı

18:07 - Gündem

Mahkemeden "Martı TAG" ve "Martı Motosiklet"e erişim engeli

17:07 - Gündem