Sivas
Sivas'ta bilgi insanlarınca kurulan doku kültürü laboratuvarında, meyve, göveri ve peyzaj sahasının gerekseme duyduğu bitkiler, hava şartlarından mutlak ve hastalıktan serbest halde endamsız müddette yetiştiriliyor.
Sivas Bilim ve Teknoloji Üniversitesi (SBTÜ) Tarım Bilimleri ve Teknoloji Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Tolga Karaköy, Dr. Öğretim üyeleri Gökhan Baktemur ve Fatih Ölmez, kestirmece 5 ay geçmiş Cumhuriyet Teknokent'te muhtelif bitkilerin çoğaltılmasına müteveccih icraat gerçekleştirmek amacıyla kuma şirket kurdu.
Firmanın doku kültürü laboratuvarında klonlama yöntemiyle kestirmece 3,5 ayda çoğaltılan fideler, taşınmazlar içerisindeki ısmarlama noktalarına gönderildi.
Laboratuvarın kestirmece 20 milyon bulunan klonlama kapasitesinin, taleplerin artarak çoğalması üstüne doğacak zamanlarda 50 milyona çıkarılması hedefleniyor.
Firmanın ortaklarından Prof. Dr. Karaköy, AA muhabirine, laboratuvarda virüssüz, hastalıksız bitki materyallerinin üretimi ile Ar-Ge emek harcamaları yapıldığını söyledi.
Normal şartlarda kestirmece 1 yılda yetişen erik, kuşburnu, goji berry, badem, sarımsak, akçaağaç, leylak, alıç, çınar ve garp mazısı fidelerini, biyoteknolojik şartlarda 3,5 ayda ürettiklerine dikkati çekici Karaköy, istem fail firmalara 350 bin fide konfirmasyon ettiklerini bildirdi.
Yurt dışından da talepler var
Türkiye'de özellikle Sivas edinmek az daha İstanbul, Adana, Mersin, Antalya ve Sakarya'dan mevrut siparişleri yetiştirmeye çalıştıklarını dile getiren Karaköy, taşınmazlar dışından ise Özbekistan, Kazakistan, İtalya ve Irak ile değini şeklinde olduklarını vurguladı.
Karaköy, "Şirketimizin emek harcamaları duyuldukça taşınmazlar dışından da bizimle idman talip şirketler oldu. Türk Cumhuriyetleri özellikle edinmek az daha beş altı ülkeyle bağlantılarımız var. Konuyla ait Ar-Ge emek harcaması yaparak, protokolleri oluşturup onlara zat şirketleri kapsamında bilirkişi yetiştirerek fariza vermeyi planlıyoruz." dedi.
En ehemmiyetli hedeflerinin Türkiye'nin salname çilek fidesi ihtiyacından doğan açığı durdurmak bulunduğunu özetleyen Karaköy, şu halde konuştu:
"Türkiye'de salname çilek fidesi gereksinimi 300 milyon civarında. Bunun bizimki kabil biyoteknolojik şartlarda virüssüz namına üretimi 30 milyon yöresinde yapılmakta. Geri kalanı da aşırı ilkokul şartlarda üretiliyor. Bu mevzuda aşırı ağırbaşlı birlikte bariz var. Onun düşüncesince şu an Mersin'in Anamur ilçesindeki birlikte şirketle çilek fidesi üretimi dair görüşmelerimizi tamamladık ve bizlere anaçları gönderdiler. Biyoteknolojik yöntemlerle aceleci birlikte halde fide üretimi yapacağız. Yıllık 30 milyon civarına aşırı şen birlikte halde çıkabileceğimizi düşünüyorum."
Dr. Öğretim Üyesi Baktemur ise doku kültürünün, hastalıktan, virüsten serbest birlikte bitkiden onlarcasının aceleci halde çoğaltılabildiğini, bunun rastgele birlikte mevsime ilişkin kalınmadan, senenin 12 kocaoğlan üretimin sürdüğü birlikte meslek bulunduğunu söyledi.
Laboratuvarın 3 parçaya ayrıldığını özetleyen Baktemur, "İlk odamız, bitkinin sterilizasyondan esbak etabı için. Transfer odasında ise bireşimli birlikte gıda ortamında, çorak şartlarda bitkinin kök, tohum, filiz kısımlarını alarak çoğaltımını sağlıyoruz. Büyütme odasında da averaj 25 basamak ateşlilik sağlıyoruz ve 16 sayaç aydınlık, 8 sayaç ışıksız olacak halde bitkilerin gelişimlerini strateji ediyoruz." ifadelerini kullandı.
Kuşburnu düşüncesince KOSGEB'ten 1 milyon liralık bağış desteği alındı
Baktemur, şu anda kuşburnu, goji berry ve garnem bitkilerine ağırbaşlılık verdiklerini, kuşburnu projesi düşüncesince KOSGEB'ten 1 milyon liralık bağış desteği aldıklarını vurgulayarak, şunları kaydetti:
"Kuşburnunun kitlesel üretimini yaparak hem Sivas bununla birlikte öbür illere dağıtımına bitmeme ediyoruz. Yurt dışından da koyu talepler geliyor. Ayrıca Mersin'in Tarsus ilçesinde garnem bitkisinin deneyli çoğaltımı düşüncesince birlikte tören düzeni imzaladık. Bu kapsamda bizlerden istedikleri 1 milyon yöresinde fidandan 50 bininin üretimini yaptık. Goji berry bitkisiyle ait de Sivas'tan ağırbaşlı istem var."