Covid-19 pandemisi, evren genelinde bulunduğu kadar Türkiye'de de şahısların günce alışkanlıklarda değişikliklere menşe oldu. Kalabalık alanlardan ırak ara vermek isteyenler, evde sayaç geçirerek virüsten korunmaya çalıştı. Değişen tagaddi trendleri ve durağan yaşamla beraberce bireylerin afiyet durumlarında da farklılıklar görüldü. Pandemi şartları yardımıyla aşırı kiloluluk vakalarının arttığını ve bu durumun kanser olaylarında da derinlemesine vadede artışa defa açacağını söyledi.
4 Şubat Dünya Kanser Günü kapsamında açıklamalarda mevcut Genel Cerrahi Uzmanı Op. Dr. İhsan Oruk, kanser olaylarındaki erken teşhis oranının pandemide ortaya çıkan ‘hastaneye gitme korkusu' zımnında azaldığını söyledi. Virüsün dağılma korkusuyla beraberce vatandaşların, hastaneye gitmediğini fakat tedbirlerin delik arkası edilmiş bulunduğu cümbüş mekânlarında devir geçirdiğini vurgulayan Oruk, salgını önleme gayeli tedbirlerin en aşırı hastanelerde uygulandığını tabir etti.
“İnsanlar pandemi korkusuyla tarama ve kontrollere gitmemeye başladı”
Artan aşırı kiloluluk oranlarıyla beraberce aktif fiil illet sayılarında da itila bulunduğunu kaydeden Op. Dr. Oruk, “Pandemiyle beraberce aşırı akım etmeyen, vaktini henüz aşırı boş ve oturarak nâkil müşterek maşer biçimine gelmeye başladık. Bütün evren hakeza olmaya başladı. Bunun getirmiş bulunduğu teessürat var. Böyle olunca bizim bumbar sistemimizin yapısı da bozulmaya başladı. Genellikle apiko gıdalar tüketiliyor. Sebze ve ürün ağırlıklı istihlak azaldı. Bunlarla beraberce elhak kalan müşterek aşırı kiloluluk furyası vardı. Obeziteyle beraberce aktif fiil bulunduğu emraz da artmaya başladı. Bunun indinde insanoğlu pandemi korkusuyla tarama ve kontrollere gitmemeye başladı. Bizim 6 ayda müşterek yahut birtakım hallerde 3 ayda müşterek yaptığımız kontroller, gayrimümkün oldu. Mesela müşterek emcek kanseri erken teşhiste kür şansı bulunan müşterek illet yerine karşımıza çıkıyor. Ancak 2 sene doktora gelmeyen müşterek hastada sağlıksız santimetrelik tümör; 2, 3 santimetreye yahut kâffesi vücuda yayılabiliyor. Artık erken teşhisten bahsetmiyoruz, müterakki kanser olaylarından bahsediyoruz” dedi.
“Halkımız hastanelerden korkuyor, fakat çarşı, cümbüş mekânları ve restoranlarda maskesiz oturuluyor”
Vatandaşlarda tanıdık hastaneye gitme korkusunun, kanser olaylarındaki erken teşhis oranının azalmasına defa açtığını kail Oruk, “Maalesef kanserler bundan sonra doğacak aşamalarda gelmeye başladı. Salgın korkusuyla beraberce hastalar emcek ve bumbar araştırmaları yaptırmaya gitmedi. Kanserler gelişigüzel daim geç zamanda gelmeye başladı. Obezitede aşırı ağır müşterek artım var. Kanser olaylarındaki artım da derinlemesine vadede karşımıza çıkma fakat kanser olaylarında erken teşhisi göremez olduk. Orta ve doğacak aşamalarda kanserler gelmeye başladı. Hastaneler bu işin merkezi fakat insanoğlu hastanelerden korkuyor. Burada gelişigüzel muhtelif tedbiri alıp gerçekleştirmek zorundasınız. Bütün hastanelerde salgını önlemeye müteveccih tedbirler alınıyor. Halkımız hastanelerden korkuyor fakat çarşı, cümbüş mekânları ve restoranlarda maskesiz oturuluyor. Tatile gidiliyor fakat neymiş orada virüs yok. Asıl orada tedbirsizsiniz fakat hastaneye erişince korkuluyor. Aksine tedbirin bulunduğu yerde siz korkuyorsunuz fakat tedbirin eneze bulunduğu cümbüş mekânları, restoranlar ve açıkça bölgelerde rahatsınız. Eğlenceye erişince maşer korkmuyor fakat sağlığa erişince korkuluyor. Bizim toplumda dar müşterek alım satım var” ifadelerini kullandı.
Abdullah Güçlü - Şevket Can Çikot