Ankara
Mamak Kutludüğün Mahallesi'nden 11 istihsal sevdalısı kadın, Mamak Belediyesinin yardımı ile kurmuş oldukları kooperatifle üretime geçti.
Mamak Kadın Kooperatifinin (MAKKOP) istihsal süreci ve yapılış hikayesini AA muhabirine özetleyen Kooperatif Genel Koordinatörü Sena Özkul Pehlivanlı, köyün yaşlılarına ve gerekseme sahiplerine müstevli sürecinden parasız nan yaparak kooperatifin evvela adımını attıklarını söyledi.
Salgın daha sonra ise evvela kendisine Kutludüğün'e ilgilendiren uymayan ferment kara fırın ekmeğini avrat emeği ile üretmeye başladıklarını tamlayan Pehlivanlı, "Köyümüzde 18 fırınımız mevcut ve 18 fırının ustası da kadın. Türkiye'de tek yerde avrat nan ustası yok. Üretimin sahibi kadınlarımız. Burada kalıp fırın kurduk ve 4 avrat ustamızla üretimi sürdürüyoruz. Kutludüğün avrat odaklı ve burada avrat ne derse o olur." dedi.
Asıl mesleği besin mühendisliği bulunan Pehlivanlı, kooperatifi kurduktan sonradan idman isteyenleri öğürtlemek düşüncesince sesli ilan yaptıklarını ve 4 aktif ve cevval avrat ile çelim evliliği yaptıklarını söyledi.
Pehlivanlı, kooperatifin satı ve muhasebesinde 3, zirai istihsal bölümünde 3, besin üretiminde ise 4 avrat ile çalıştıklarını belirterek, "Gece çağ demeden bahçelerimizde çalışıyoruz, nan üretiminin en kırılan noktasına derece bu kadınlarımızla yola bitmeme ediyoruz. Fırın kadınların. Satışını da alışverişini de imalatını da onlar yapıyor. Bizde devir mefhumu yok, arkadaşlarımız kendileri planlıyor. Kimi devir uykusu sıfır dost sabahleyin 05.00'te kalkıp nan imalatı yapıyor. Çocukların derslerimizi ve aileleri ile de ilgileniyorlar." niteleyerek konuştu.
"BM'den dayanak alıp satı düşüncesince kent kurdular"
Ürünleri elbette satacaklarına değişmeyen veremediklerini, müstevli sürecinde e-Ticaret sitelerinin kalburüstü bulunduğunu gördüklerini tamlayan Pehlivanlı, muayeneleri böylecene BM'nin avrat kooperatiflerine dayanak verdiklerini öğrendiklerini, BM Habitat'a plan yazdıklarını ve Türkiye çapında yardıma müstahak tanıdık 10 avrat kooperatifinden bir tanesi olduklarını söyledi.
Kooperatif Başkan Vekili Saliha Cemaloğlu Oto'nun BM'den e-Ticaret sitesinin yapılması ve sürdürülmesine müteveccih terbiye aldığını tamlayan Pehlivanlı, derinliğine terbiye böylecene "www.makkop.com" e-Ticaret sitesinin kurulduğunu ve ürünlerini bundan sonradan oradan satışa sunduklarını tabir etti.
Lavanta yastığından, yağına derece avrat eli değiyor
Sena Pehlivanlı, ürünlerine bağlı şunları anlattı:
"Mamak Belediye Başkanımız Murat Köse'nin bizlere sunduğu Musiki Muallim Mektebi taş binasındaki satı ofisimizde hepsi ürünlerimizin satışını yapıyoruz. 30'a DOĞRU ürünümüz mevcut ama üç anne dalda ilerliyoruz. Biri coğrafi işaretini aldığımız Kutludüğün ekmeği, ikincisi sundurma yoğurdumuz var. İki mahsul düşüncesince coğrafi ayraç tescil belgemizi aldık. 10 kilogram sütten 1 kilogram yoğurt çıkar. Sütü kaymağından ayırıp, kaymaktan yoğurt yapıyoruz. Mutlaka her insanın tatmasını isteriz. Yaylalarımızda sönümsüz hayvanlarımızın sütünden yapıyoruz. Üçüncüsü ise lavanta bahçelerimiz var. Lavanta bahçelerinden hasat etmiş olduğumuz lavantalarımızı, kolonya, şampuan, duş jeli ayrımsız sürede lavanta yağı, lavanta sabunu, lavantanın kesesi, lavanta hab yastığı, nesil ve yoga yastıkları üretiyoruz. Bu üç kategoride üretimi yoğunlaştırdık ama evvela ikisi bizim düşüncesince baş döndürücü aşkın önemli. Mamak vaktiyle gübür kokusu ile anılırdı deminden lavanta kokusu ile anılacak. Yaklaşık dü sene evvela Mamak'ta 130 bin lavanta dikimi yaptık, lavanta bahçelerimiz var, banko herkesi mayıs ayından itibaren lavanta bahçelerimize çağırma ediyoruz."
110 tür ağababa tohumundan üretim
Kooperatif kapsamında, 420 kâr ağacı ve göveri bahçeleri bulunduğunu tamlayan Pehlivanlı, "110 tür ağababa tohumundan istihsal yapıyoruz. Ata tohumlarımızdan fideler oluşturuyoruz. Onlardan ürettiğimiz ürünleri kurutarak, salça, yavşak yapım ediyoruz, o ürünlerimizi değerlendiriyoruz. Üretim de bizlere ait, ekecek da bizlere ait, fide de bizlere ait." bilgisini verdi.
Fabrikalaşmanın birleşke ruhunu öldürdüğünü, o nedenden dolayı birleşke kendisine ilerleyeceklerini tamlayan Pehlivanlı, alanda kalıp nan fırınına ehil olduklarını, Kutludüğün'deki öteki 18 fırının da rehabilite edilerek, onlarla paradigma kolalama akın etmek istediklerini söyledi. Ekmekleri düşüncesince buğdayı da kendilerinin yetiştirdiğini tamlayan Pehlivanlı, un fiyatlarının yükselmesi zımnında 18 fırına kar etmeden un satışı yaptıklarını kaydetti.
Ravak yoğurdunu alanda hayvancılık yapanlardan motorin alarak ürettiklerini tamlayan Pehlivanlı, encam çağda amaçlarından birinin de hanımlara kocabaş efsanevi desteği vererek, onların ürettikleri sütleri burada kullanmak bulunduğunu tabir etti.
"4 kadınımızın 4'ü de evine kendisi bakıyor"
Ayda ortak titrem sütü yoğurda çevirdiklerini ve üretimden vazgeçmeyeceklerini tamlayan Pehlivanlı laflarını şöyleki sürdürdü:
"Bölgemizdeki fırınların ve bölgedeki hepsi hanımefendilerin kalkınması bizim düşüncesince baş döndürücü önemli. Hedefimiz bu ekmeği eksiksiz Türkiye'ye duyurmak ve bu bellik kıymetini eksiksiz Türkiye'nin duyması. Etkin ve sürdürülebilir ortak üretimle eksiksiz Türkiye'ye yoğurdumuzu, ekmeğinizi tanıtacağız. Ürünlerimizin süresince ulama materyali yok. Unutulan kadim tatları halkımızın tatmasını istiyoruz. 4 hanımımız da ego şurası görüyorum, ayakları baş döndürücü katı yere basıyor. 4 kadınımızın 4'ü de evine kendisi bakıyor. Hem nan yapıyorlar hem de eve nan götürüyor, eşlerine dayanak oluyorlar."
"İnsan kendini çelimli hissedince herhangi ortak şeyi yapabilirim hissini yaşıyor"
Kooperatifin istihsal bölümünde etkin 3 nesil anası Emine Ediz de hayalini kurduğu emek vermek yaşamına birleşke sebebiyle katıldığını söyledi.
Önceden ev kadını bulunduğunu tamlayan Ediz, "Ev kadını iktisap etmek ve idman beni elan çelimli yaptı. Unutulmuş lezzetleri vermek bizim düşüncesince de baş döndürücü güzel. Yazın bulgurumuzu, salçamızı yapıyoruz. Para kazanıp çocuklarımıza bakıyoruz. İnsan kendini çelimli hissedince herhangi ortak şeyi yapabilirim hissini yaşıyor. Tek hevesim uzluk alıp makine sürmekti. Onu çalışmaya başladıktan sonradan başardım." dedi.
Maddi ehliyetsizlik yüzünden okuyamadığına üzüldüğünü tamlayan Ediz, "Kendimi tek iş yapamayan bir tanesi kendisine görüyordum. Şimdi okumanın da çalışmanın da yaşı yok. İnsan istediği herhangi ortak şeyi başarıyor. Güçlü avrat olmayı burada öğrendim." niteleyerek konuştu.