Amman
Suudi Arabistan, Irak, Suriye ve İsrail'le bitişik bulunan 10 milyonu fazla nüfusa eş Ürdün, bu sene kalabalık eş siyasal hava soludu. Yaşanan siyasal gelişmelerin geri planında ise elan baş döndürücü iktisadi nedenlerin çalışan bulunduğu az elan umumi ikrar görmüş durumda.
Yıl içinde ülkenin şimal komşusu Suriye ile sınırlarını gine açması ve İsrail'le rafine su karşılığında çarpıcılık ikrar etmek düşüncesince "niyet beyanı" imzalanması Ürdün'ün daralan ekonomisine soluk aldırma çabaları namına yorumlandı.
Yeni insan koronavirüsün (Kovid-19) bitmeme fail tesirleri sayesinde bu sene ülkede zor geçti.
Ürdün vatandaşlarının acemi vergilerden affedilmiş tutularak, acemi sene bütçe taslağının duyuru edilmesi ve 2022'nin ilkin ayından itibaren çarpıcılık tarifesinin baştan yapılandırılması da ülkedeki acemi iktisadi tensikat ve çalkantılardan halkı destek olmak düşüncesince tahsil edilen önlemler ortada toprak aldı.
Niyet beyanı imzalanması
Ekonomik namına bulunduğu derece vatandaşlara bembeyaz su ulaştırılması dair da teessürat canlı Ürdün, 22 Kasım'da Ürdün, İsrail ve Birleşik Arap Emirlikleri'nin (BAE) 2022 senesinde erke ve su dalında eş eş projenin yapılabilirlik sürecine başlanması düşüncesince "niyet beyanı" imzaladığın açıkladı.
Ürdün Su Bakanlığı'nın açıklamış bulunduğu bahis konusu projeye mucibince Ürdün İsrail'e salname 600 megavat devir enerjisi, İsrail de Ürdün'e 200 milyon metreküp rafine su ihraç edecek.
Ürdün Başbakanı Bişr el-Hasavne ise, BAE ve İsrail'le erke ve su dalında imzaladıkları "niyet beyanının" eş geçim olmadığını söyledi.
Hükümetin İsrail'le imzaladığı erke karşılığında su teminini havi "niyet beyanı" ülkede protestolara illet oluyor. Ülke üstünde iktisadi baskılar bulunduğunu bildiklerini kaydeden el hareketleri, bu baskıların İsrail'le anlaşmayı imza etmek düşüncesince eş esbabımucibe olamayacağını savunuyor.
Bütçe taslağı açıklandı
Ürdün, Kasım 2021'de doğacak senenin bütçe taslağını açıkladı.
2021 senesinde 2,5 bilyon dinar (2,8 bilyon dolar) bulunan bütçe açığının, 1,7 bilyon dinar (2,4 bilyon dolar) olmasının beklendiği tamlanan açıklamada, 2021'de 9,8 bilyon dinar (13,82 bilyon dolar) bulunan giderlerin 2022'de kısaca 10,6 bilyon dinar (14,95 bilyon dolar) olabileceği kestirim edildi.
Kamu gelirlerinin ise 8,9 bilyon dinar (12,55 bilyon dolar) olması muhtemel keseye göre, aut hibelerin 848 milyon dinara (1.195 bilyon dolar) yükselmesi bekleniyor.
Ayrıca Ürdün hükümeti Haziran 2021'de Kovid-19 salgınıyla savaşım önlemleri kapsamında almış bulunduğu kararlara ilişkin olarak, türlü sektörleri ayırmak düşüncesince aşamalı eş devir planı uygulamaya başladı.
Ürdün ve Suriye sınırı
İki diyar arasındaki anne uç kapıları bulunan "Ramsa (El-Cumruk el-Kadim)" ve "Nasib (Cabir)", Suriye'nin Dera kentindeki çatışmalar dolayısıyla 2011 yılı bakımından ayrımlı tarihlerde nice kat kapatılıp, baştan açıldı.
Ürdün'deki Ramsa Sınır Kapısı'nın karşısındaki El-Cumruk el-Kadim çatışmalar dolayısıyla ağız ağıza kullanılamaz duruma gelirken, kefaret ve destekçileri kabilinden ele geçirilmeden ilkin 3 sene süresince muhaliflerin elinde kaldı.
Nasib-Cabir geçişi Ağustos 2018 ortalarında baştan açılsa da 2020'de ilkin Kovid-19 salgını, 31 Temmuz'da da Dera'daki çatışmalar dolayısıyla dü kat kapatıldı.
Suriye'nin güneyindeki Dera kentindeki çatışmalar dolayısıyla 31 Temmuz'da kapanan uç kapısı 29 Eylül'de baştan açıldı.
Öte taraftan Ürdün, Suriye ile arasındaki iş birliğini pekiştirmek üzere düet toplantılar, Lübnan'a doğal kavara ve çarpıcılık tedariki düşüncesince de görüşmeler gerçekleştiriyor.
Ürdün'deki çarpıcılık sorunu
Geçen Ağustos ayında hükümet, 2022'nin ilkin çeyreğinde acemi eş çarpıcılık tarifesinin uygulanacağını ve bunun bölük abonelerinin yüzdelik 90'ından fazlasını etkilemeyeceğini belirtti.
Mayıs 2021'de, ilkin 21 Mayıs cuma namazı haset Ürdün genelinde çarpıcılık ağız ağıza kesildi, bu da hastanelerin ve dirimsel tesislerin biraz sayaç süresince jeneratörlerle çalışmaya başlamasına illet oldu.