Srebrenitsa
Bosna Hersek'in doğusundaki Srebrenitsa'da 1995'te yaşanmış bulunan soykırımda maktul kurbanlar ortada toprak düzlük ve kemikleri Haziran 2021'de mevcut Muminovic, 11 Temmuz'da düzenlenecek dolgun cenaze töreninde akıbet yolculuğuna uğurlanacak.
Sırplar kabilinden maktul 8 bin 372 Boşnak sivilin ortada kardeşi mevcut Almir Muminovic, o günlere ilişkin hatırladıklarını AA muhabirine anlattı.
Kardeşi Elvir'in 13 Temmuz 1995'te Srebrenitsa civarlarındaki Konjevic Polje'de kaybolduğunu kail Muminovic, kardeşinin vücudunun hepsi topu bulunmamış olsa da belirleme edilen kemikleriyle cenaze töreninin düzenlenecek olmasından duyduğu ferahlığı dile getirdi.
"Vücudundan 18 mızrap parçası çıkardım
Muminovic, savaştan evvel Srebrenitsa civarlarında Drina Nehri kenarındaki Barakovici köyünde bahtiyar ortak avlu sürdüklerini fakat 9 Mayıs 1992'de köylerini bırakma eylemek mecburiyetinde kaldıklarını belirterek, şunları söyledi:
"Annem, babam, kardeşim ve ego baş başa yaşıyorduk. Kardeşim 17 yaşındaydı, benden 3 gözyaşı küçüktü. Evimizin yakınlarına sakıt havan hepsi ile yaralandı. Havan topu, kardeşimin arkadaşına denktaş gelmiş, ondan fırlayan mızrap parçaları ise kardeşimin vücudunun ayrımlı yerlerine saplanmıştı. Vücudundan 18 mızrap parçası çıkardım. Yaralı bulunduğu düşüncesince Potoçari'ye kıymetlendirmek istemedi. Annem ve babam, Potoçari'de kaldı kılıç ise ormanlık alana akilane ilerledik. Onlarla ne devir ayrıldık hatırlamıyorum."
Binlerce koca ve çocukla tehlikesiz semt Tuzla'ya akilane ilerlediklerini kaydeden Muminovic, "Kardeşimle yolda beraberdik. Bir yerde taraf yana oturduk. Aniden patlamalar olmaya başladı. Ben doğrudan yere yattım. Ateş durunca kalktım ve kardeşimi aradım lakin bulamadım. Kardeşimi akıbet el orada gördüm." ifadesini kullandı.
Muminovic, kardeşinin güzeşte sene erişilen mızrap kalıntılarının kusursuz olmadığını aktararak, "Maalesef vücudu kusursuz değildi lakin iri ortak bölümü bulundu. Kimliğinin belirleme edildiğini duyar duymaz neymiş ortak bugün evvel maktul derece hissettim. Ama gene de kemiklerini bulduğumuz ve defnedeceğimiz düşüncesince mutluyum." diyerek konuştu.
Srebrenitsa'dan gidip apayrı yerde taayyüş ve düzentileme fırsatı bulunduğunu lakin bunu değme devir reddettiğini vurgulayan Muminovic, "Beni burada markajcı bilinçlilik buydu. Sonunda cenaze namazını kılabileceğiz ve mezarının nerede bulunduğunu bileceğiz. Çocuklarım amcalarının mezarının yerini bilecek. Çok ağır ortak durum." ifadelerini kullandı.
Elvir babasının yakınına defnedilecek
Muminovic, kardeşi Elvir'in rahat birisi bulunduğunu anlatarak, "Okul yıllarından arkadaşları bana ulaştı ve emektar fotoğraflarını verdi. Kimliği belirleme edilene derece hep, ihtimal yaşıyordur ve ortak yerlerde saklanıyordur arzusu besliyordum." dedi.
Babasının da genosit kurbanı olduğuna ve 2008'de toprağa verildiğine yer veren Muminovic, kardeşini de babasının yakınına defnedeceklerini söyledi.
Bu arada bu sene 11 Temmuz'da düzenlenecek yâd ve cenaze töreninde 50 genosit kurbanı hâlâ toprağa verilecek. "Toprağa verilecek kurbanların en genci" öldürüldüğünde 16 yaşlarında bulunan Salim Mustafic olurken, öldürüldüğünde 59 yaşlarında bulunan Husejin Krdzic de "bu sene toprağa verilecek en buğulanmış genosit kurbanı" namına kayıtlara geçti.
Srebrenitsa'da ne oldu?
Srebrenitsa'nın 11 Temmuz 1995'te Ratko Mladic komutasındaki Sırp birliklerince nehiy edilmesinin peşi sıra Birleşmiş Milletler (BM) bünyesindeki Hollandalı askerlere sığınan sivil polis polis Boşnaklar, hâlâ sonradan Sırplara konfirmasyon edildi.
Kadın ve evlatların Boşnak askerlerin kontrolündeki alana ulaşmasına müsaade sağlayan Sırplar, minimum 8 bin 372 Boşnak beyi ormanlık alanlar, fabrikalar ve depolarda katletti. Katledilen Boşnaklar, dolgun mezarlara gömüldü.
Savaşın peşi sıra kayıpları bilmek düşüncesince başlatılan çalışmalarda, dolgun mezarlarda cesetlerine erişilen kurbanlar, etiket tespitinin peşi sıra değme sene 11 Temmuz'da Potoçari Anıt Mezarlığı'nda planlı törenle toprağa veriliyor.
Potoçari Anıt Mezarlığı'nda 6 bin 671 genosit kurbanının mezarı bulunuyor.