30 senedir dinmeyen biberli 'Hocalı Katliamı'

Bakü

Hocalı Katliamı'nın üstünden 30 sene geçti ancak acısı bugün de Azerbaycanlıların kalbinde tazeliğini koruyor. Her sene Hocalı'yı yenik ahali namına anan Azerbaycanlılar, ordularının 2020'de 44 günce harpte kazanılmış olduğu galebe nedeniyle 2 senedir şehitlerini galip birlikte ahali namına anıyor.

İnsanlık evveliyatına karaca birlikte karaltı namına yazılan bu katliam, göz boncuğu devir hafızalardan silinmeyecek olsa da engelleme altındaki toprakların kurtarılması, Azerbaycanlıların kalbine su serpti. Azerbaycanlıların demin biricik istediği, Hocalı Katliamı'nın faillerinin ilçe önüne çıkartılması ve adaletin yerini bulması.

Sovyetler Birliği'nin dağılmasıyla Azerbaycan'a dirlik yer iddiasında bulunmaya başlamış olan ve saldırıya güzeşte Ermeniler, 1991'in sonuç günlerinde ablukaya aldıkları, bölgenin biricik havaalanına eş ve izlemsel ehemmiyet haiz Hocalı'yı engelleme düşüncesince harekete geçti.

Aylar geçindiren saldırılarını 25 Şubat 1992'de yoğunlaştıran Ermeniler, şeb Sovyet Rus ordusunun o devir Hankendi'de mevcut 366. motorize alayının da sayesinde üç koldan saldırdı.

Sadece işgalle yetinmeyen Ermeniler, sivilleri dolgun halde katlederek, esirlere acımasızsa azap yaparak 20. asrın en hunriz katliamlarından birtanesini gerçekleştirdi.

Daha geçmiş 7 bin ferdin yaşamış olduğu Hocalı'da savunmasız vaziyetteki 106'sı kadın, 70'i yaşlı, 63'ü bebek 613 Azerbaycan yurttaşı yaşamını kaybetti. Katliamdan 487 insan çın yanık kurtuldu, Ermeni güçleri 1275 kişiyi hava aldı, bunların 150'sinden hala sav alınamadı.

Katliamda 8 karı ağız ağıza namevcut edildi, 25 bebek herhangi birlikte dü ebeveynini, 130 bebek ise anne babalarından birtanesini kaybetti.

Katledilenlerin adli tababet kontrolleri ve tanık ifadeleri, Hocalı sakinlerinin bellek derilerinin soyulması, kurak, burun, eşeysel organlarının kesilmesi, gözlerinin çıkartılması kabilinden kadın, buğulu ve bebek ayrımı olmadan beyin almaz işkencelere sunulan kaldığını açık açık kanıtlıyor.

Katliamın kurbanları ortada boynu vurularak, yakılarak katledilenlerin birlikte karnı süngülenen aylı hanımlar da var. O çağda çekilen sahneler ve fotoğraflar, katliamın büyüklüğünü ortaya koyuyor.

Azerbaycan'a göre, Hocalı'da yaşananlar, 1949 Cenevre Sözleşmelerinin, Birleşmiş Milletlerin (BM) Soykırım Suçunun Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi, Sivil ve Siyasi Haklar Sözleşmesi, İşkence ve Diğer Zalimane, İnsanlık Dışı yahut Onur Kırıcı Muamele yahut Cezaya Karşı Sözleşme, Çocuk Hakları Sözleşmesi kabilinden baş döndürücü sayıda sözleşmenin çın ihlali anlamına geliyor.

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin 22 Nisan 2010 günlü sonucunda Hocalı'da yaşananlar, harp suçları yahut adamlık aleyhine suçlarla eş bedel eylemler namına görüldü.

Bugüne denli 15 ülkenin parlamentosu ve ABD'nin 24 eyaletinin meclisi, Hocalı'da yaşananları kınayan ve genosit namına gören kararları bildirme etti.

Hocalı'da yaşananları dünyaya duyurmaya bitmeme fail Azerbaycan, arsıulusal toplumdan suçluların cezalandırılmasını istiyor.