ABD-Çin ilişkilerini rotasından çıkaran "fors majör": Yüksek irtifa balonu krizi

Pekin

ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken'in, "istihbarat amaçlı" olduğundan şüphelenilen balonun varlığını esbabımucibe göstererek 5-6 Şubat'ta Pekin'e yapmayı düşündüğü ziyareti ertelemesi, Washington'ın problemi ne derece ciddiye aldığını ortaya koydu.

Çin, bu iklim aracının çırçıplak gayeli müşterek esrar bilgisi balonu olduğunu, iklim koşulları dolayısıyla sürüklenerek rotasından çıktığını, arama yeteneği sınırlanmış bulunduğu düşüncesince "zorlayıcı sebeplerle" ABD iklim bölgesine girdiğini açıklaması gerilimi gidermedi.

Son 48 saatte yaşanmış bulunan gelişmeler, Soğuk Savaş yıllarında ABD ile Sovyetler Birliği ortada “U-2 Olayı” yerine bildik ajan tayyare krizini hatırlatan müşterek tempo izledi. O dönemde, Amerikan ordusuna ilişik “Lockheed U-2” tipi ajan uçağının Sovyetler Birliği toprakları üstünde düşürülmesi ve pilotunun ele geçirilmesi, Sovyet-Amerikan ilişkilerinde ehemmiyetli müşterek bunalıma tarz açarak Soğuk Savaş’ı şiddetlendiren görüngü yerine tarihe geçmişti.

Çin Dışişleri Bakanlığından meydana getirilen açıklamada, balonun ABD iklim bölgesine girmesinin yeti edilmediğini vurgulamak düşüncesince 2 el "fors majör" (zorlayıcı sebepler) ifadesini kullanımı dikkati çekti.

Sözleşme hukukunda, tarafların öz iradeleri ve muayeneleri haricinde oluşan koşullar altında anlaşmaların müşterek tane yahut ikiz yönlü feshedilmesini gerektirecek zorba nedenleri açıklanan koşulları tabir fail Fransızca asıllı "fors majör"; savaş, salgın, tabii facia üzere tarafların kontrolünde sıfır faktörleri tarif etmek düşüncesince kullanılıyor.

Çin tarafı, "hava aracının yeti edilmeyen 'zorlayıcı sebeplerle' ABD iklim bölgesine girmesinden sıkıntı duyduğunu" bildirirken, Washington'ın açıklamadan istiğna bulunmadığı anlaşılıyor.

ABD, "istihbarat balonu" bulunduğunu düşünüyor

ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), 2 Şubat'ta Çin’e ilişik bulunduğu tez edilen faziletli irtifa duyum balonunun ABD anne kıtası üstünde pervaz yaptığını ve Amerikan ordusunun balonu strateji ettiğini açıkladı.

Balonun, Montana eyaletinde aralarında çekirdeksel tabanca depolarının bulunduğu birtakımı alıngan askeri tesislerin üstünden geçtiğini bildiren defans yetkilileri, balonu, parçaların düşebileceği yerlerde tarz açabileceği düzenlilik problemi dolayısıyla düşürmeyi yeğleme etmediklerini fakat dahil seçeneğini hafi tuttuklarını vurguladı.

Yetkililer, ABD Başkanı Joe Biden'ın mevzuyla alakalı bilgilendirildiğini, Savunma Bakanı Llyod Austin'in yukarı düzem komutanlarla mevzuyu görüştüğünü kaydetti.

Çin'e ilişik duyum balonlarının, ABD iklim branşında belirleme edilmesinin önceki olmadığını, akıbet senelerde benzerlerine rastlandığını tabir fail yetkililer, Pekin Büyükelçiliği marifetiyle Çinli muhataplarını probleminin ciddiyeti dair uyardıklarını bildirdi.

Çin'den "meteoroloji balonu" açıklaması

Çin sözcüleri, ahir çağ bitirdikleri önceki açıklamalarda iddiaları doğrulamaktan yahut yalanlamaktan kaçındı.

Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mao Ning, Pekin'de planlı düzgülü matbuat toplantısında, "Verileri toplamaya ve vakası doğrulamaya çalışıyoruz." dedi.

Sözcü Mao, "Çin, mesul müşterek yurt yerine arsıulusal hukuka birebir akıntı etmektedir. Hiçbir ülkenin egemenliğini ve iklim alanını ihlal etmeye niyetimiz yok. Umarız alakalı taraflar, meseleyi rahat kafayla ele alır." ifadelerini kullandı.

Ancak çağ süresince Dışişleri Bakanı Blinken'in, dava dolayısıyla 5-6 Şubat'ta Pekin'e yapacağı ziyareti öteleyeceğine bağlı duyumların arından Bakanlık, çağ süresince acemi bağlanmış izah yaparak balonun Çin'e ilişik bulunduğunu ikrar etti.

Açıklamada, balonun Çin'e ilişik çırçıplak müşterek iklim ara bulucu olduğu, meteorolojik araştırı düşüncesince kullanıldığı, rüzgarlarla sürüklenerek bilmeyerek ABD iklim bölgesine girmiş bulunduğu belirtildi.

Kendini arama yeteneği sınırlanmış bulunan iklim aracının Batı rüzgarlarının sürüklemesiyle planlanan rotasından çıkmış bulunduğu kaydedilen açıklamada, "Çin tarafı, iklim aracının yeti edilmeyen zorba sebeplerle ABD iklim bölgesine girmesinden sıkıntı duymuştur." ifadelerine arazi verildi.

Açıklamada, Çinli yetkililerin, "zorlayıcı sebeplerden" meydana gelen hayret probleminin çözülmesi düşüncesince ABD tarafıyla yaklaşan iletişimi sürdüreceği kaydedildi.

Washington, açıklamadan istiğna olmadı

Çin’in ABD iklim branşında belirleme edilen faziletli irtifalı balonunun müşterek esrar bilgisi balonu bulunduğu ve iklim koşullarından dolayı sürüklendiği açıklaması, Pentagon’u istiğna etmedi.

Pentagon Sözcüsü Tuğgeneral Patrick Ryder, günce matbuat toplantısında, “Çin’in açıklamasının farkındayız fakat bunun müşterek dikiz balonu bulunduğunu biliyoruz.” dedi.

Ryder, balonun 60 bin ödeşme irtifada ABD’nin iç kesimleri üstünde uçmaya ve ABD Hava Savunma Komutanlığının (NORAD) balonu izlemeye bitmeme ettiğini söyledi.

Balonun rastgele müşterek fiziki zılgıt oluşum etmediğini özetleyen Tuğgeneral Ryder, arabanın tatbikat yeteneğine ehil bulunduğunu vurguladı.

Blinken'in ziyareti ertelendi

ABD Dışişleri Bakanlığından meydana getirilen açıklamada, Çin'e ilişik faziletli irtifa dikiz balonunun ABD iklim branşında belirleme edilmesinin arkası sıra Bakan Blinken'ın 5-6 Şubat'ta Pekin'de yapmayı düşündüğü ziyaretin silme edilmiş bulunduğu bildirildi

Dışişleri yetkilileri, Çin'in bozukluk beyanını hamiş ettiklerini fakat balonun iklim branşında bulunmasının ABD'nin egemenliğini ve arsıulusal hukuku ihlal ettiğini belirterek, şirketler ortada ve Kongre ile meydana getirilen istişareler kararında Blinken'in Çin'e gezi etmesi düşüncesince koşulların birebir bulunmadığı kararına varıldığını aktardı.

Yetkililer, Bakan Blinken ve Müsteşar Yardımcısı Wendy Sherman'ın ziyareti tecil kararını Washington'daki yukarı düzem Çinli yetkililere ilettiğini kaydetti.

Blinken, Çin'in en mümessil diplomatı konumundaki Çin Komünist Partisi (ÇKP) Merkezi Dış İlişkiler Komisyonu Direktörü ile telefon görüşmesinde, "Çin'e ilişik dikiz balonunun iklim sahasındaki varlığının ABD'nin egemenliğini ve arsıulusal hukuku gizlemeden bariz ihlal ettiğini" belirtti.

Planlanan görüşmelere dokunca verdi

Blinken, görüşmede, Vang'a "Bu sorumsuzca müşterek eylemdir ve Çin’in kusursuz da benim planlanan seyahatimden evvela bu adımı atmaya değişmeyen vermesi, planladığımız şümullü görüşmelere dokunca vermiştir." ifadelerini kullandı.

Görüşmeye bağlı Çin çeşidinden meydana getirilen açıklamada ise Vang'ın, "Çin ile ABD'nin hayret bağlam karşısında farklılıklarını dümen etmesi ve hata yargılardan kaçınması gerektiğini" dile getirmiş bulunduğu aktarıldı.

Blinken, Güney Koreli mevkidaşı Park Jin ile Washington'daki görüşmesinin arkası sıra planlı eş matbuat toplantısında, "Vang Yi'nin, Pekin'deki yukarı düzem aut siyaset yetkilisi yerine bunları aracısız benden duyması önemliydi." dedi.

Çin’de ÇKP Merkezi Dış İlişkiler Komisyonu Direktörü bulunan yetkili, Dışişleri Bakanı'nın üstünde ve ülkenin en mümessil diplomatı sayılıyor.

Koşullar müsaade verdiğinde Pekin'i görüşme etmeyi planladığını, ABD'nin balon krizine ve öbür sorunları cenkleşmek düşüncesince Çin ile yazışma hatlarını gizlemeden tutmayı istediğini vurgulayan Blinken, şunları kaydetti:

"İlk adım, bu duyum varlığını iklim sahamızdan boşaltmak olacak, şu anda buna odaklanmış durumdayız. Dünya, ABD ve Çin'in ilişkilerini birebir halde yürütmesini istiyor. Biz, bu sorumluluğa birebir akıntı edeceğiz. Çin'deki muhataplarımızın da aynısını yapacağını umuyoruz."