Avrupa Adalet Divanı, Polonya ve Macaristan'ın Avrupa Birliği (AB) fonlarını hukukun üstünlüğü ilkesine bağlayan mekanizmanın iptali düşüncesince icra ettiği başvuruyu reddetti. Adalet Divanı, Lüksemburg'da icra ettiği toplantının peşi sıra AB bütçesinden organ devletlere sağlanan finansmanın, organ devletlerin hukukun üstünlüğüne hürmet göstermesi şartına bağlayan koşulluluk mekanizmasının AB hukukuna makul olduğuna hükmetti.
Karar, sakatlık kurumlarındaki tebeddülat nedeniyle akıbet zamanlarda kesif pıtrak AB kurumlarıyla huzur karşıya mevrut Polonya ve Macaristan'ın AB bütçesinden alacakları fonlarda milyarlarca euroluk kesintiyle huzur karşıya kalmasını gibi bir duruma getirdi.
"Karar Macaristan'a müteveccih siyasal intikamın birlikte parçası"
AB üyesi devletlerin liderleri Aralık 2020'de AB fonlarının koşulluluk mekanizmasına bağlanması üstünde anlaşmış, AB fonlarını beklenen kötüye kullanımdan korumayı amaçlayan hukukun üstünlüğü yönetmeliği 1 Ocak 2021 tarihinde yürürlüğe girmişti. Polonya ve Macaristan 11 Mart 2021 tarihinde bahis konusu mekanizmanın iptali düşüncesince Avrupa Adalet Divanı'na başvurmuştu. Polonyalı yetkililer, mekanizmanın organ devletlerin belgisiz ilkeler temelinde siyasal yorum yapmasına sefer açtığını, hususiyet devletinin koşullarını hesabına getirme noktasında ölçülebilir birlikte ölçüt tanımlamadığını encam sürmüştü.
“Yasalaştırılmış finansal şantaj"
Adalet Divanı'nın kararının peşi sıra Polonya Başbakanı Mateusz Morawiecki, gerekçeli sonucu okuduktan sonraları birlikte yorum yapacağı belirtildi. Polonya Adalet Bakan Yardımcısı Sebastian Kaleta içtimai iletişim araçları hesabında icra ettiği açıklamada, bugünden itibaren Polonya'nın alacağı tamamı ari kararların "AB forumunca yasalaştırılmış finansal şantaj" riskiyle huzur karşıya kalacağını encam sürdü.
“Siyasi intikam”
Macaristan'da iktidarda mevcut Fidesz-Macar Yurttaş Birliği Partisi kabilinden meydana getirilen açıklamada ise, kararın Macaristan'a müteveccih siyasal intikamın birlikte parçası bulunduğunu duyurdu. Macaristan Adalet Bakanı Judith Varga ise, "Kararın Brüksel'in yetkisini kötüye kullanmasının birlikte örneği" bulunduğunu anlatım etti.
Ebru Orhan