Ankara
Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, Meyra Palace Otel'de planlı 1. Su Şurası'nda meydana getirdiği konuşmada, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın riyasetinde 29 Mart'ta başlatılan Şura'da sona gelindiğini söyledi.
Hedeflerin ve alınacak tedbirlerin kuma akılla ortaya koyulacağı Şura'nın semere belgesinin bu ayın semere haftasında Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın katılımıyla düzenlenecek eş programla kamuoyuna duyurulacağını bildiren Pakdemirli, "Hedefimiz, rastgele eş vatandaşımızın, zaman de erte da ak pak suya erişimini sağlamak, su kaynaklarımızı korumak, dişi gitmek ve suyumuzu geleceğe umutla uygun olmak oldu. Su Şurası, bu amaca erişmek düşüncesince bizim kez haritamızdır." niteleyerek konuştu.
Pakdemirli, semere 19 yılda, su dalında bütün 284 bilyon teklik yatırımla 8 bin 696 tesisi hizmete aldıklarını kaydederek, şu detayları paylaştı:
"Cumhuriyet tarihinde yapılanın 2 katından eş tomar olan, 600 barajı semere 19 yılda tamamladık. Bu devirde konuşu adına sulanabilir arsa varlığımızın yüzdelik 80'inin sulanmasını sağladık. Cumhuriyet tarihinde yapılanın yüzdelik 61'ine denktaş mevrut 3 bin 300 kilometrelik akıtma hattını semere 19 yılda bitirdik. Bu yatırımlar sebebiyle zaman Türkiye, yüzdelik 99'a vasıl emin içmece suyu hizmeti ile nice ümranlı ülkeyi geride bırakmıştır."
Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'yle emek harcamaları hızlandırdıklarının altını çizen Pakdemirli, semere 3 yılda su dalında 41 bilyon liranın üstündeki yatırımla bütün 1100 tesisi tamamladıklarını söyledi.
Pakdemirli, Su Şurası'nda ilgilendiren bakanlıklar, akademisyenler, belediyeler, STK'ler, hususi kol ve su insanları havi bütün 1631 katılımcıyla su alanında, A'dan Z'ye hepsi mevzuları masaya yatırdıklarını belirterek, şunları kaydetti:
"11 iş vermek grubunda, su güvenliğinden, su hukukuna, zirai sulamadan tekne bazında su yönetimine, su kaynaklarının geliştirilmesinden hava değişikliği ve meteorolojiye derece suyla ilgilendiren aklınıza doğacak hepsi konulara, 7 ay süresince hepsi paydaşlarla baş başa ayrıntılı adına çalıştık. Çalışma gruplarımızdaki 1631 katılımcımız ad başı sayı farkı 920 zaman iş harcayarak oluşturdukları raporlarını ağustos kocaoğlan sonu bakımından tamamladılar. Bu raporlar doğrultusunda, rastgele eş iş vermek grubu düşüncesince semere belgeleri hazırlandı. Eylem planımızı oluşturup, faaliyetlere başlayacağız."
Şura'da öne çıkan mevzular ve hedefler
Pakdemirli, ülkenin kısa, ılımlı ve derinliğine vadeli su gereksinimi çerçevesinde planları ve alınacak tedbirleri elan konkre vaziyete getirecekleri Şura'da öne çıkan mevzulara da değindi.
Bakan Pakdemirli, suyun kaynağında korunması ve verimliliğin artırılması mevzusunun önemine dikkati çekerek, "Suyu korumanın en çarpıcı yolu, kaynağında korumaktır. Suyu kaynağında arkalamak düşüncesince barajlarda biriktirilen suların buğulaşma kayıplarını minimal düzeye indirecek icraat yürütüyoruz. Sosyoekonomik koşulları elan çalışan kullanıp, su verimliliğine müteveccih planlara gayret vereceğiz." dedi.
Özellikle illerde sürdürülebilir su verimliliğini hedeflediklerini dile getiren Pakdemirli, "Ülkemizde belediyelerdeki kayıp-kaçak payı yüzdelik 35'lerin üzerinde. Sadece 2020 yılı düşüncesince şebekelerdeki su kayıplarına ilişkin mali kaybolma miktarı 1,9 bilyon lirayı aşıyor. Büyükşehir ve il belediyelerinde su kayıplarını, belediyelerle andıran teşrikimesai içre 2023'e derece yüzdelik 30'a indirmeyi, 2028 yılına derece ise yüzdelik 25'in dibine çekmeyi hedefliyoruz." dedi.
Pakdemirli, su havzalarında, arsa üstü ve arsa altı sularının elan güzel vaziyete getirilmesi ve düğümlü bölgelerde alınacak tedbirlerin belirlenmesi bu şeklinde ırmak tekne dümen planlarını hazırladıklarını, havzalardaki su miktarının ve kalitesinin belirleme edildiğini ve değişimlerinin izlendiğini söyledi.
"Tarımsal üretimde toy motto, suya layıkıyla tarım"
Üretim planlanmasında suyun evleviyet olacağını özetleyen Pakdemirli, "Tarımsal istihsal havzalarının su potansiyeline layıkıyla dayanak noktası mekanizmasını elan çalışan halde kullanacağız. Tarımsal üretimde toy motto, 'suya layıkıyla tarım'dır." dedi.
Tarımsal üretimde su tasarrufu sağlayıcı çağcıl sulama şekillerinin yaygınlaştırılmasını hedeflediklerini tamlayan Pakdemirli, sağlanan desteklerle bütün 1,1 milyon hektar bölgede inme ve yağmurlama sulama sistemi kurduklarını anlatım etti.
Pakdemirli, çiftçiye sulama dair ikaz ve bilgelik sunan çokbilmiş ekincilik uygulamalarının yaygınlaştırılmasının, suyun tam ve akıllıca kullanması noktasında ince ehemmiyetli olduğuna ayraç ederek, şunları söyledi:
"Toprak ve su kaynaklarının sürdürülebilirliğini getirmek bu şeklinde 7 coğrafik sahamızda 25 araştırı enstitümüzde salname 250'ye andıran plan yürütüyoruz. Yürüttüğümüz Ar-Ge projeleriyle su tasarrufu sağlayıcı yöntemlere layıkıyla sulama programları oluşturuyoruz. Önümüzdeki devirde tarımda suyun çalışan kullanımına müteveccih sulama yönetimi teknolojilerine evleviyet vereceğiz."
Kullanılmış suların, arıtılarak baştan kullanması düşüncesince ilgilendiren hepsi paydaşlarla çalışmalara başladıklarının altını çizen Pakdemirli, "Türkiye'de müstamel suların, baştan tasarruf payı yüzdelik 2,5. Hedefimiz, bu payı yüzdelik 47'lere çıkarmak. Geri kazanılacak kısaca 3,3 bilyon metreküp suyun, 2 bilyon metreküpünü zirai sulamada kullanmayı planlıyoruz. Böylece, kazanılan müstamel sular, tarlalara dirilik suyu olacak ve 3,4 milyon dekar ekincilik dalının sulanması sağlanacaktır." dedi.
Pakdemirli, 81 il düşüncesince hazırlanmakta olan Tarımsal Kuraklıkla Mücadele Stratejisi Eylem Planı'nı başarıyla uyguladıklarını da bildirdi.
Yağmur suyu hasadı yolunu hem illerde bununla beraber rustik bölgelerde çalışan halde uygulamayı hedeflediklerini tamlayan Pakdemirli, "Konya'da farkındalığı tasarruf etmek bu şeklinde 4 rahmet suyu hasadı göletini hizmete aldık. Ayrıca, rahmet suyu hasadı, ilkin betonlaşmanın yoğun, yeşilin az bulunduğu şehirlerde, yağışlardan sonraları meydana mevrut site taşkınlarının etkilerini azaltmaya da ulama sağlayacaktır." niteleyerek konuştu.
Taşkın kestirim ve er ikaz sistemini 2023'ün önceki yarısında devreye alacaklarını anlatım fail Pakdemirli, şu değerlendirmede bulundu:
"Havzalarımızda baskın ve bereket risklerini indirmek ve dişi topraklarımızın taşınmasını engel olmak düşüncesince fevk havzada ıslahat ve aşınım kontrolü çalışmalarımız da bitmeme ediyor. Yaptığımız tersip bendi, ıslahat sekisi, brit, aya kuşakları denli binalar dışında semere dönemde, maliyetleri 5 ila 6 kıvrım elan ucuza para ettiğimiz geçirimli baskın ve rusubat tırmıkları denli zanaat yapılarına da ciddiyet veriyoruz."
Pakdemirli, hayattaki şekerli suyun yüzdelik 75'inin ormanlık su havzalarından geldiğine ayraç ederek, "Yine orman ekosistemleri en iri karbon yutağıdır ve hava değişikliğinin etkilerini kısıntı da en iri silahlarımızdan birisidir. Bu sene önceki yağmurların başlamasıyla baş başa sene sonuna derece Geleceğe Nefes Kampanyası ile rastgele eş vatandaşımıza üçer nüsha olacak halde bütün 252 milyon fidanı toprakla buluşturacağız."
"Su Kanunu'nu TBMM'ye ikrar etmek istiyoruz"
Su Kanunu'nun eskiz metninin, Şura kapsamında baştan gözden geçirildiğini tamlayan Pakdemirli, "Su Kanunu'nu, suyun eş tane doğrudan yönetimi misyonumuz çerçevesinde, hepsi paydaşların görüşlerini alarak, kuma akılla değerlendirdik. Sayın Cumhurbaşkanımıza sunma edeceğimiz Şura Sonuç Bildirgesi'yle, inşallah Su Kanunu'nu da TBMM'ye ikrar etmek istiyoruz." dedi.
Su dair terbiye seferberliği düşüncesince düğmeye bastıklarına dikkati çekici Pakdemirli, Bakanlık olarak, su bilincinin ıvır zıvır yaşlardan itibaren kazandırılması amacıyla, anasınıfları da dahil, su okuyucu yazarlığı derslerinin ilköğrenim müfredatına girmesi düşüncesince ilgilendiren kurumlarla görüşmelere başladıklarını anlattı.
"Coğrafyamız bizlere neyi emrediyorsa, onu takım biçmeliyiz"
Tarım ve Orman Bakan Yardımcısı Akif Özkaldı da suyun geleceğini şekillendirecek stratejiler doğrultusunda çiftçilerden akademisyenlere, çıplak maşer kuruluşlarından bürokratlara derece ülkenin su dümen politikasının belirlenmesi bu şeklinde Şura'nın yapılmasına değişmeyen verdiklerini anlattı.
Cumhurbaşkanlığı Yerel Yönetim Politikaları Kurulu Başkanı Şükrü Karatepe ise Şura'nın semere bildirgesinin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan kabilinden okunmasının baş döndürücü kalburüstü olacağını belirterek, "Ortaya çıkma sonuçların su meselesinin güzel yönetilmesine, Türkiye'nin su yönetimi dair elan itinalı davranmasına fırsat olmasını dilek ediyorum." dedi.
TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Başkanı Yunus Kılıç, dünyada semere 100 yılda nüfusta 4 kat, su tüketiminde 7 kıvrım çoğalma bulunduğunu söyledi.
Su kaynakları ve rastgele yılki yağışın bilindiğini kaydeden Kılıç, "Bunların arama dibine katılması lazım. Coğrafyamız bizlere neyi emrediyorsa, onu takım biçmeliyiz. Her ürünü rastgele yerde desteklemekten adım adım vazgeçmeliyiz. Su Şurası'nın, Su Kanunu'nun çıkmasına kaynaklık edeceğine inanıyorum. Biz de TBMM adına hem çalışmalara hem yasalaşma sürecine ulama vereceğiz." niteleyerek konuştu.
