İstanbul
Siber dolandırıcılar, sayısal hareketliliğin dip bulunduğu tatil ve bayram günlerinde internet kullanıcılarının kişisel verilerini elde edebilmek düşüncesince punt kolluyor.
Uzmanlar, batıl linkleri, aynı kopyalanan adalet sıfır siteleri, toplumsal medyada konuş paylaşımını, eş ağabey belirgin cep telefonlarını, tanıdık insanlardan geldiği zannedilen e-postaları ve bölüt belirgin Wi-Fi'leri siber zorbaların internet müşterilerini dızlamak düşüncesince kullandığını aktardı.
"Moda olan arakçılık türü, siber dolandırıcıların batıl linkleri"
AA muhabirine değerlendirmede mevcut Dijital Bağımlılıkla Mücadele Derneği Başkanı Prof. Dr. Tuncay Dilci, bayram ve tatil dönemlerinde füru ve yetişkinlerin zamanını gereğinden çok görüntülük karşısında geçirdiğini söyledi.
Özellikle oyunlardaki içeriklerin barındırdığı risklere dikkati çekici Dilci, "İçeriği tasarlayan, dirlik tarafı arama etmeyi amaçlayabiliyor. Dijital mecralardaki aldatmaca içeriklerine ve içinde maruz mesajlara ailelerin ilgi etmesi gerekir. Çünkü çocukta dokuncalı alışkanlıklara etken verebilir." dedi.
Dilci, sayısal hırsızlıkların dönemsel fark gösterdiğini dile getirerek, "Şu an moda olan arakçılık türü, siber dolandırıcıların batıl linkleridir. Bu bağlantılar üstünden adalet sıfır 'bayram ikramiyesi' mesajlarıyla 50 gözyaşı giysi insanları amaç alıyorlar. Siber dolandırıcılar, insanın afiyet problemini izleme ediyorlar. Sağlığına ilaç aramaya etkin insanın toplumsal komünikasyon araçları paylaşımlarını izleme ediyorlar. Dijital kadem izlerinden dolandırıcılık eylemlerinde bulunuyorlar." niteleyerek konuştu.
"Bayramlarımız dijitalleşmesin"
Bayram tatiline gideceklerin toplumsal medyadan konuş paylaşmasının riskli bulunduğunu özetleyen Prof. Dr. Tuncay Dilci, insanın elan önceki tevakkuf etmiş bulunduğu adreslerin izleme edilip tevakkuf konumlarının bulunabileceği uyarısında bulundu.
Dilci, bayramlarda beniz yüze iletişimin önemine de yer vererek şunları tabir etti:
"Bayramlarımız dijitalleşmesin. Kovid-19 zamanında dü sene aldığı kadar dijitalleştik. Bu devre beniz yüze haberleşme kurmaya ilgi etmeliyiz. Kültürel kodlarımızın eşliğinde büyüklerimizi ve akrabalarımızı görüşme ederek bayramı beniz yüze geçirmeliyiz."
"Cep telefonunu eş ağabey erişime ayırmak riskler barındırıyor"
Sivas Cumhuriyet Üniversitesi İletişim Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Sefer Darıcı da bayramlarda reklamların elan çok gösterildiğini ve bayrama müteveccih kampanyalar doğrultusunda reklam içeriklerinin oluşturulduğunu aktardı.
Darıcı, internet sitelerinin kopyalanıp adalet sıfır sayfalar oluşturulduğunu vurgulayarak, "Bu sayfalar üstünden insanlara manipülasyon yapılabiliyor. Gerçeğinden fark edilmemiş kampanyalara, kurumsal kimliği sıfır kuruluşların ürünlerine ilgi geçirmek gerekiyor. Eğer müşterek obje esas olamayacak denli iyiyse esas değildir." ifadelerini kullandı.
Darıcı, bayram tatiline çıkacaklara şu önerilerde bulundu:
"Bayram tatiline çıkıldığında evimizdeki Wi-Fi kullanılmayacaksa kapatılmalı. Wi-Fi'ye haberleşme sağlandığında IP adresi üstünden prosedür yapılabilir. Cep telefonunu eş ağabey erişime ayırmak da riskler barındırıyor. Çünkü cep telefonunun eş ağından internete giren insanın ne amaçla kullandığı bilinmiyor. Ortak ağ tetik kullanılmalı."
Tanıdıktan mevrut değme elmek tertemiz olmayabilir
Global Bilişim Derneği (BİDER) Başkanı Şenol Vatansever ise bayram ve tatil dönemlerinde toplumsal komünikasyon araçları kullanımın arttığını, siber korsanların insanları ayartmak düşüncesince faklı metodlar uyguladığını dile getirdi.
Vatansever, bilgisayarlarda behemehâl lisanslı mahsulat kullanılmasını önererek, "Güncellemeleri derneşik adına yüklemediğiniz, münkesir icraat kullandığınızda siber saldırılara elan belirgin olursunuz. Bilinen virüslere dirlik koruyacak lisanslı ve gündeş müşterek antivirüs programı uygulamanız asayiş düşüncesince önemlidir." dedi.
Hiçbir önlemin yüzdelik 100 güvende olunduğu anlamına gelmeyeceğinin altını çizen Vatansever, şunları kaydetti:
"Güvenilirliğinden sakıncasız bulunmadığınız linklere tıklamayın. Tanıdığınızdan, işlev aldığınız şirketlerden mevrut ve ya geldiğini zannettiğiniz değme elmek tertemiz olmayabilir. E-posta tanıdığınız müşterek insandan ve ya şirketten geliyor olsa caba şayet o eşme da dokuncalı müşterek yazılımın etkisindeyse size dokunca verebilecek bağlantılar içerebilir. Bilgisayarınızı siz bilincinde caba olmaksızın ele geçirilebilir, hepsi dosyalarınız ve şifreleriniz kullanılamaz bir hale gelebilir."
Wi-Fi'ler şifrelenmiş olsa da elektronik beyin korsanları cihazlardaki bilgiye erişebilir
Mali Bilirkişi Gökhan İlikli de mahzursuz sıfır internet sayfaları ve bölüt belirgin Wi-Fi üstünden devir içi bankacılık yahut alım satım yapmanın riskli olduğuna ayraç etti.
İlikli, bankaların kullananların bilgilerini güvende avlamak düşüncesince şifreleme kullandığını belirterek, "Bazı bölüt belirgin Wi-Fi noktaları şifrelenmiş olsa da ağ mahzursuz değilse, müşterek elektronik beyin korsanının cihazınızın ilettiği ve almış bulunduğu verileri dinleme olasılığı yahut başka kırılan detayları derç hali vardır." niteleyerek konuştu.
Tatilde yahut yevmi yaşamda mahzursuz bankacılık işlemleri gerçekleştirmek düşüncesince önerilerde mevcut İlikli, laflarını şöyleki tamamladı:
"Çevrim içi bankacılık yahut rastgele müşterek mali prosedür düşüncesince değme devir ev, iş noktayı Wi-Fi'nizi kullanmalısınız. Hareket halindeyken bankacılık gerçekleştirmek zorundaysanız, bölüt belirgin Wi-Fi namına 3G yahut 4G kullanmayı denetim edin ve bankanın web adresinin 'https' ile başladığından sakıncasız olun."
