Varşova
Polonya'nın hukukun üstünlüğü, matbuat özgürlüğü, ilçe bağımsızlığı kadar konulardaki uygulamaları sonuç yıllarda Avrupa Birliği (AB) içinde eleştirilirken Polonya Anayasa Mahkemesinin 7 Ekim'de AB anlaşmalarındaki kimi maddelerin ülkenin anayasasına karşıt olduğuna hükmetmesi, arsıulusal arenada Polonya'nın AB'den ayrılması anlamına mevrut Polexit tartışmasını başlattı.
AB Komisyonu: Polonya'nın AB hukukunun üstünlüğüne erinç almış olduğu karara kâffesi araçlarla karşılık vereceğizMahkemesinin sonucuna ayrımsız güneş AB Komisyonunun Adaletten Sorumlu Üyesi Didier Reynders, reaksiyon göstererek Polonya'da Anayasa Mahkemesinin AB hukukunun üstünlüğüne erinç verdiği karardan "kaygı duyduğunu" ve AB'nin bahis konusu üstünlüğü destek iktisap kılmak düşüncesince "tüm araçları kullanacağını" söyledi.
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ise 8 Ekim'de icra ettiği açıklamada, karara reaksiyon göstererek "AB yasaları, anayasal ahkâm müdahale millî yasalardan önceki gelir." ifadesini kullandı.
Fransa'nın AB İşlerinden Sorumlu Devlet Bakanı Clement Beaune de Polonya Anayasa Mahkemesinin kararının, Polonya'nın AB'den ayrılması riskini taşıdığını belirtti.
Macaristan'dan Polonya'ya destek
Macaristan Başbakan Viktor Orban, Polonya Anayasa Mahkemesinin almış olduğu sonucu kıvançla karşılayan hükümet kararnamesini imzalayarak, örgen ülkelerin izinli makamlarının, bilhassa kanun mahkemelerinin, AB'nin yetkilerinin kapsamını ve sınırlarını tetkik hakkına eş bulunduğunu kaydetti.
Bu arada Polonya'nın AB ortamında ağırbaşlı tartışmalara sebep bulunan kararlarına iklim dışından mevrut tepkilerin birlikte iklim ortamında de bilhassa aykırılık partileri, Anayasa Mahkemesinin almış olduğu sonuç değişmeyen ilkin iktisap kılmak kıl payı iktidardaki Hukuk ve Adalet Partisi'nin (PİS) uygulamalarına erinç çıkıyor.
Eski AB Konseyi Başkanı Tusk'dan iktidara tepki
Eski AB Konseyi Başkanı ve muhalefetteki Sivil Platform Partisi Başkanı Donald Tusk, PİS'in attığı adımlarla ülkenin Avrupa'daki geleceğini tehlikeye attığını savundu.
Son zamanlarda çok sağcı grupların etkinliğinin artarak çoğalması ve iktidarın bu hususta kamuoyunu inandırma edici adımlar atamamış olması Polexit tartışmalarını aktif tutsa da Rusya'yı millî düzenlilik problemi yerine gören Polonya'nın Birlik'ten ayrılması yerinde bu çelimli rakibi karşısında elinin zayıflayacağı müşterek giz değil.
38 milyonluk nüfusuyla AB'nin Rusya sınırında mühim müşterek pozisyona eş Polonya, Brüksel'le girmiş olduğu alevlenmiş tartışmalar dolayısıyla arsıulusal kamuoyunun gündemini müşterek müddet elan çalışır edeceği izlenimini bırakıyor.
"Bu, türel müşterek olaymış kadar gösterilmek maksut fakat gerçekte siyasal müşterek olay"
Orta Avrupa uzmanı, gazeteci Gabor Stier, Polonya-AB arasındaki anlaşmazlığı AA muhabirine değerlendirdi.
Stier, Polonya ve AB ortada levent boylu süredir ilçe reformu dair tartışmalar yaşandığını, AB'nin Polonya hükümetinin attığı adımlarla ilçe bağımsızlığını ihlal ederek hukukun üstünlüğü ilkesine dokunca verdiği görüşünde bulunduğunu anımsattı.
Siyasi yönden olmasa da Almanya, Fransa, Danimarka, İtalya, Çekya, İspanya ve Romanya'da da Polonya Anayasa Mahkemesinin almış olduğu karara benzeşim kararlar alındığına dikkati çekici Stier, "Bu, türel müşterek olaymış kadar gösterilmek maksut fakat gerçekte siyasal müşterek olay. Polonya hükümeti, AB Adalet Divanının kararını namevcut addetmek düşüncesince AB'nin bu mevzuda uydurma hakkı olmadığını söylüyor." ifadesini kullandı.
Polexit şimdilik bahis konusu değil
Stier, "Bu siyasal müşterek tartışma. Polonya'nın AB'nin hususiyet sisteminden ayrılmasının bahis konusu olmadığını söyleyebiliriz. Polexit de bahis konusu değil, en azından şimdilik. Ancak ortalık kazalı yerlere girmiş bulunuyor zira kâffesi bu tartışmalar AB'yi zayıflatıyor. Taraflar müşterek uyum bulamazsa bu mevzunun ağırbaşlı neticeleri olabilir." niteleyerek konuştu.
Polonya topluluğunun yüzdelik 90'ının AB'den genişlemek istemeyeceğini, erk partisinin de hakeza müşterek hedefinin olmadığını vurgulayan Stier, hükümetin, "Federal Avrupa" ve "Ulusların Avrupası" tartışmasında ikincisini savunduğunu aktardı.
Stier, iktidarın AB'den infirak kadar müşterek planı olmamasına karşın muhalefetin murafaa kararını iç siyasette kullandığına ve siyasal yarar istihsal kılmak düşüncesince aksiyon düzenlediğine ayraç ederek, ülkenin yüzdelik 50'sinin AB-Polonya tartışmasından düşünce duyduğunu, öbür yarısının ise rastgele müşterek düşünce yaşamadığını kaydetti.
