Varşova
Polonya'nın hukukun üstünlüğü, matbuat özgürlüğü, ilçe bağımsızlığı kabilinden konulardaki uygulamaları sonuç yıllarda Avrupa Birliği (AB) içinde eleştirilirken Polonya Anayasa Mahkemesinin 7 Ekim'de AB anlaşmalarındaki bazısı maddelerin ülkenin anayasasına karşıt olduğuna hükmetmesi, arsıulusal arenada Polonya'nın AB'den ayrılması anlamına mevrut Polexit tartışmasını başlattı.
AB Komisyonu: Polonya'nın AB hukukunun üstünlüğüne gönül rahatlığı almış olduğu karara hepsi araçlarla karşılık vereceğizMahkemesinin sonucuna bire ortak çağ AB Komisyonunun Adaletten Sorumlu Üyesi Didier Reynders, aksülamel göstererek Polonya'da Anayasa Mahkemesinin AB hukukunun üstünlüğüne gönül rahatlığı verdiği karardan "kaygı duyduğunu" ve AB'nin bahis konusu üstünlüğü arkalamak düşüncesince "tüm araçları kullanacağını" söyledi.
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ise 8 Ekim'de icra ettiği açıklamada, karara aksülamel göstererek "AB yasaları, anayasal ahkâm karışma millî yasalardan ilk gelir." ifadesini kullandı.
Fransa'nın AB İşlerinden Sorumlu Devlet Bakanı Clement Beaune de Polonya Anayasa Mahkemesinin kararının, Polonya'nın AB'den ayrılması riskini taşıdığını belirtti.
Macaristan'dan Polonya'ya destek
Macaristan Başbakan Viktor Orban, Polonya Anayasa Mahkemesinin almış olduğu sonucu kıvançla karşılayan hükümet kararnamesini imzalayarak, organ ülkelerin mezun makamlarının, bilhassa kanun mahkemelerinin, AB'nin yetkilerinin kapsamını ve sınırlarını tetkik hakkına erbap bulunduğunu kaydetti.
Bu arada Polonya'nın AB ortamında ağır tartışmalara hastalık bulunan kararlarına iklim dışından mevrut tepkilerin yanında iklim ortamında de bilhassa ihtilaf partileri, Anayasa Mahkemesinin almış olduğu sonuç değişmeyen ilkin edinmek neredeyse iktidardaki Hukuk ve Adalet Partisi'nin (PİS) uygulamalarına gönül rahatlığı çıkıyor.
Eski AB Konseyi Başkanı Tusk'dan iktidara tepki
Eski AB Konseyi Başkanı ve muhalefetteki Sivil Platform Partisi Başkanı Donald Tusk, PİS'in attığı adımlarla ülkenin Avrupa'daki geleceğini tehlikeye attığını savundu.
Son zamanlarda çok sağcı grupların etkinliğinin artarak çoğalması ve iktidarın bu hususta kamuoyunu kandırma edici adımlar atamamış olması Polexit tartışmalarını enerjik tutsa da Rusya'yı millî asayiş problemi namına gören Polonya'nın Birlik'ten ayrılması yerinde bu çelimli rakibi karşısında elinin zayıflayacağı ortak giz değil.
38 milyonluk nüfusuyla AB'nin Rusya sınırında nazik ortak pozisyona erbap Polonya, Brüksel'le girmiş olduğu hararetli tartışmalar dolayısıyla arsıulusal kamuoyunun gündemini ortak müddet hâlâ çalışır edeceği izlenimini bırakıyor.
"Bu, türel ortak olaymış kabilinden gösterilmek maksut lakin esasta siyasal ortak olay"
Orta Avrupa uzmanı, gazeteci Gabor Stier, Polonya-AB arasındaki anlaşmazlığı AA muhabirine değerlendirdi.
Stier, Polonya ve AB ortada derinlemesine süredir ilçe reformu dair tartışmalar yaşandığını, AB'nin Polonya hükümetinin attığı adımlarla ilçe bağımsızlığını ihlal ederek hukukun üstünlüğü ilkesine dokunca verdiği görüşünde bulunduğunu anımsattı.
Siyasi yönden olmasa da Almanya, Fransa, Danimarka, İtalya, Çekya, İspanya ve Romanya'da da Polonya Anayasa Mahkemesinin almış olduğu karara benzeşim kararlar alındığına dikkati çekici Stier, "Bu, türel ortak olaymış kabilinden gösterilmek maksut lakin esasta siyasal ortak olay. Polonya hükümeti, AB Adalet Divanının kararını bulunmayan addetmek düşüncesince AB'nin bu mevzuda uydurma hakkı olmadığını söylüyor." ifadesini kullandı.
Polexit şimdilik bahis konusu değil
Stier, "Bu siyasal ortak tartışma. Polonya'nın AB'nin hususiyet sisteminden ayrılmasının bahis konusu olmadığını söyleyebiliriz. Polexit de bahis konusu değil, en azından şimdilik. Ancak muhit sakıncalı yerlere girmiş bulunuyor zira hepsi bu tartışmalar AB'yi zayıflatıyor. Taraflar ortak ahenk bulamazsa bu mevzunun ağır neticeleri olabilir." niteleyerek konuştu.
Polonya topluluğunun yüzdelik 90'ının AB'den genişlemek istemeyeceğini, nüfuz partisinin de hakeza ortak hedefinin olmadığını vurgulayan Stier, hükümetin, "Federal Avrupa" ve "Ulusların Avrupası" tartışmasında ikincisini savunduğunu aktardı.
Stier, iktidarın AB'den infirak kabilinden ortak planı olmamasına karşın muhalefetin murafaa kararını iç siyasette kullandığına ve siyasal menfaat çıkarmak düşüncesince hisse senedi düzenlediğine ayraç ederek, ülkenin yüzdelik 50'sinin AB-Polonya tartışmasından ide duyduğunu, gayrı yarısının ise rastgele ortak ide yaşamadığını kaydetti.
