Cezayir
Cezayir'de Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun'un göreve geldiğinden buyana güzeşte dü sene içinde siyasal gündemini az hâlâ tamamladığı ülkede, 2022'nin ekonomik reformlar yılı olması hedefleniyor.
Eski Cumhurbaşkanı Abdulaziz Buteflika (1999-2019), kitlesel protestoların diyar çapında ivme kazanmasının peşi sıra ordunun müdahalesiyle çekilmek durumunda kaldı, protestoları sonlandırmak düşüncesince yönetimin bastırmasıyla Aralık 2019'da gerçekleşen seçimlerde Tebbun göreve geldi.
Tebbun, ülkeyi "önceki dönemin" uygulamalarından uzaklaştırarak, "derin" siyasal ve ekonomik reformlar başlatma lafı verdi.
Buteflika'nın kudret zamanına saydam sıfır siyasal sahn ve ekonomik usulsüzlük damgasını vurmuştu. Ülke, kestirmece yirmi yılda milyarlarca dolar yer yağı geliri masrafına karşın ekonomik atak fırsatını kaçırdı.
Ülke12 ayda 3 seçme gördü
Cumhurbaşkanı Tebbun, Kovid-19 salgını dolayısıyla kestirmece müşterek sene ertelenen siyasal reformları 1 Kasım 2020'de kanun değişikliği referandumu ile başlattı.
Anayasa ayrım referandumuna 23 milyon mukayyet seçmenin yalnızca yüzdelik 23,7'si katıldı. Kayıtlı seçmenlerin yalnızca dörtte birinin katılmış bulunduğu ahali oylaması kararında kanun değişikliği yüzdelik 66,8 he oyuyla bildirme edildi.
Cezayir'deki değiş dalgasının ahir halkası da halkın asimilasyon enerjisini çoğaltması hedeflenen acemi seçme sistemiyle parlamentonun 407 sandalyeli ast kanadının belirleneceği 12 Haziran seçimleri oldu.
Ülkedeki er yasama kurulu seçimlerine katılımın müşterek tomar düşüt bulunduğu açıkça müşterek halde görüldü. Seçmenlerin yalnızca yüzdelik 23,4'ünün sandığa gittiği seçimleri, bağımsızlıktan buyana ülkedeki yöntem sahnesini domine fail Ulusal Kurtuluş Cephesi (UKC) kesin hakimiyetini kaybetse de 98 iskemle kazanarak müşterek numara tam tamamladı.
Seçimde partileri geride bırakan bağımsızlar 84, ülkenin en şişman İslami yatkın partisi Barış Toplumu Hareketi (MSP) 65 mebus çıkardı.
Cezayir halkı, 12 ay içinde üçüncü kere 27 Kasım'da domestik intihabat düşüncesince sandığa gitti. 58 il ve 1541 şehremaneti üyesini yakalamak düşüncesince meydana getirilen seçimlerden gene UKC müşterek numara çıktı.
Ülkeyi, 5 Şubat'ta yapılması muhtemel parlamentonun ast kanadı Ulusal Halk Meclisi açıklık seçimleri haricinde müşterek seçme süreci beklemiyor.
Cezayir'de güzeşte sene meydana getirilen kanun değişikliği ile kurulması kararlaştırılan Anayasa Mahkemesi de 18 Kasım'da göreve başladı.
Her birisi 6 sene fariza meydana getirecek üyelerden Başkan engelleme 4'ünü Cumhurbaşkanı, birtanesini Yargıtay, birtanesini Danıştay belirlerken, art küsurat 6 uzuv ise üniversitelerde fariza karşıcı Anayasa profesörleri arasından seçimle belirleniyor.
Bu sene yer yağı dışı ihracatta atak oldu
Cezayir Başbakanı Eymen bin Abdurrahman, güzeşte Kasım kocaoğlan başlarında dediğine göre, yer yağı dışı ihracat, bu sene 10 ay içinde zamanı müşterek halde 4 bilyon dolara ulaşarak şişman müşterek atak yaptı.
Resmi verilere göre, Cezayir ekonomisi, ülkenin döviz gelirinin kestirmece yüzdelik 93'ünü asimilasyon etmiş bulunduğu düşüncesince onlarca senedir yer yağı ve doğal gürültü yağı lambası yağı gelirlerine müşterek tomar bağımlılıktan muzdarip.
Ticaret Bakanlığı, mahrukat alanı haricinde ihraç edilen mamüllerin başlangıcında demir-çelik, çimento, gübre, ekincilik ürünleri (sebze ve meyve) ve besin maddelerinin geldiğini belirtiyor.
Bin Abdurrahman, son teşrin ayının böylece tecim dengesinin 1,04 bilyon dolarlık müşterek tomar verdiğini açıkladı.
Merkez Bankası rakamlarına mucibince Cezayir, tecim dengesi 2013 senesinde 9,73 bilyon dolar müşterek tomar verirken, yer yağı fiyatlarındaki düşüşün peşi sıra 2014'te yalnızca 0,59 bilyon dolar müşterek tomar verdi. Bu 1998'den buyana en güçsüz tecim dengesi dahası namına bildirme edildi.
Cumhurbaşkanı Tebbun, seçilmesinin peşi sıra 2021'de yer yağı dışı ihracatın 4,5 ile 5 bilyon dolar ortada olabileceği müşterek ekonomi planı başlatma lafı vermişti.
Ülkede 2019'da tecim dengesi açığı (ihracat ve dış alım kıymeti arasındaki fark) 6,11 bilyon doları, 2020'de 10,6 bilyon doları buldu.
Ülkenin önceliği, yatırımcılara emniyet vermek
AA muhabirine mütekellim Cezayir Üniversitesi'nde Ekonomi Profesörü Ahmed Suvahliye, Tebbun'un iktidara geldiği dönemin, şerait delik önüne alındığında ağız ağıza ekonomiyle münasebetli bulunduğunu belirtti. Suvayhile, ülkede ekonominin mahrukat gelirlerine ilişkin ve Kovid-19 salgınından müteessir vaziyette olduğuna ayraç etti.
Ekonomik reform öncelikleri ortada kolaylaştırılması müstelzim mevzuat ve düzenlemelerin bulunduğunu kail Suvayhile, Cumhurbaşkanı Tebbun'un göreve gelmesinden elden sonraları firmaların sermayelerinde yüzdelik 51 oranında domestik eş bulundurma zorunluluğu kaldırılarak bu yönde müşterek etap atılan bulunduğunu kaydetti.
Tebbun'un reformlarının ekonomik bu sahanın yönetimsel kararlar tarafından yönetilmesinden uzaklaştırması icap ettiğini vurgulayan Suvayhile, Tebbun'un amme yöneticilerine ve iş adamlarına baştan emniyet özgülemek düşüncesince bazısı önlemler açıkladığını belirtti.
Yatırım yasasının hâlâ yürürlüğe girmediğini, mevzuat ve düzenlemelerin muvazeneli olmadığını, ecnebi yatırımcıyı tefriş eylemek düşüncesince bunların istikrara kavuşturulması icap ettiğini kaydeden Suvayhile, bankacılık alanı ve vergilerin de en ehemmiyetli reform meselelerinden birisi bulunduğunu aktardı.
Suvayhile, "Bankalar, başta de amme bankaları, mali sanayi ve envestisman kredilerinden mahrum müşterek halde yalnızca mülk yatırma ve çekilme alanları namına kaldı. Paralel piyasada prosedür gören mali blokları da çekemedi." niteleyerek konuştu.
Reformlar kapsamında Avrupa Birliği ile iştirak anlaşmasının da gözden geçirilmesi icap ettiğini korumak için çaba sarfeden Suvayhile, Avrupa Birliği ile meydana getirilen iştirak anlaşmasının, rekabetin ve "kazan-kazan" ilkesinin bulunmaması dolayısıyla Cezayir ekonomisini tükettiğine özen çekti.
Cezayir'in domestik ürünlerini Afrika ülkelerine pazarlamasına teşvik
Ekonomik öncelikleri ortada Afrika ülkelerindeki domestik mamüllerin pazarlanmasının hâlâ müşterek tomar motivasyon edilmesinin de bulunduğuna dikkati çekici Suvayhil, başta Cezayir'in Afrika Kıtasal Serbest Ticaret Bölgesi Anlaşması'na katılmasının peşi sıra yetkililerin bu bölgede çalışmaya başladığını aktardı.
Suvayhil, ekincilik bu sahanın halen gelişmediğini ve ihracata memul miktarda ulama sağlayamadığını söyledi.
Tebbun'un Cezayir'in Fransa'ya basıcı bulunduğu yönündeki gözünden kurtulmaya çalıştığına özen çekici Suvayhile, bu bağlamda bazısı ülkelerle düet ve şişko ortaklıklar gerçekleştirmek ve ekonomik sektörleri müdür Fransız şirketlerinden infirak sebebi ile gayretler bulunduğunu belirtti.
