İstanbul
Rusya'nın, dünyanın önde mevrut ve Avrupa'nın "ekmek sepeti" kendisine tanıdık Ukrayna'ya müteveccih askeri müdahalesiyle emtia fiyatlarındaki yükseliş ivme kazanırken, buğday tutarları 9,34 dolarla 9,5 senenin zirvesine tırmandı.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in, Ukrayna'nın doğusundaki Rusya yanlısı ayrılıkçıların güya yönetimlerinin tanınmasına müteallik kararnameyi imzalamasıyla derinleşen krizin peşi sıra ekincilik emtiasında gözlenen yükseliş, Rusya'nın Ukrayna işgalini yöntemince başlatmasıyla ivme kazandı. İşgalle birlikte, Rusya ve Ukrayna'nın üretimdeki ağırlığı dolayısıyla buğday, emtia piyasalarında anne oyuncu oldu.
Enerji fiyatlarındaki yükselişler de dikkati çekerken, Rusya'nın esrar üretiminde ehil bulunduğu ehemmiyetli gösteriş dolayısıyla bakır, alüminyum ve nikel denli esrar fiyatlarındaki fevk cepheli akıntı de ivme kazandı.
Korkutan senaryo buğdayda
Buğday fiyatları, Rusya'nın Ukrayna'yı işgale başlamasıyla 9,34 dolarla Ağustos 2012'den beri en erdemli seviyeyi gördü. Bugün yüzdelik 6'ya yaklaşan yükselen buğday fiyatları, haftalık bazda yüzdelik 16,3, yılbaşına mucibince ise yüzdelik 21,3 artım kaydetti.
Buğday güzeşte yılı da yüzdelik 20,3 yükselişle tamamlamıştı. Buğday fiyatlarının güzeşte sene artmasında ilginin artmasına rağmen istihsal tahminlerindeki azalış, ihracatın artması, arza müteveccih endişeler ve negatif iklim koşularının üretimi etkilemesi çarpıcı olmuştu.
Analistler, Rusya ve Ukrayna'nın evren buğday ihracatında ehemmiyetli birlikte role ehil bulunduğunu vurgulayarak, dü iklim arasındaki çatışmanın buğday arzını negatif etkileyebileceği, fiyatlardaki fevk cepheli baskının sürebileceğini söyledi. Afrika ve Orta Doğu'dan nice ülkenin Rusya ve Ukrayna'dan besin ithal ettiğini tamlayan analistler krizin derinleşmesinin besin maddelerine erişimi zora sokabileceğini dile getirdi.
Analistler, bulunan halde Ukrayna'nın hububat üretmesinin çetin göründüğünü, bunun bire birlikte sürede fiyatların da aşırı artacağı anlamına geldiğini ve birtakımı devletlerin ekmeğe ulaşımına bariyer olabileceğini kaydetti.
Kahve üstünde satı baskısı bulunuyor
Mısır tutarları ise dakika yüzdelik 5'in üstünde arttı ve 7,16 dolarla Mayıs 2021'den beri en erdemli seviyeyi gördü. Bugün başkaca hav fiyatlarında yüzdelik 1, soya fasulyesi fasulyesi fasulyesinde yüzdelik 4,5, kakaoda yüzdelik 0,5 yöresinde artışlar görülürken, kahvede yüzdelik 0,2 yöresinde düşme yaşandı. Şekerde ise ufki birlikte tempo izleniyor.
Soya fasulyesi de 17,56 dolarla Eylül 2012'den beri en erdemli seviyeyi gördü.
Analistler, basma ve erke maliyetlerindeki artışın umumi kendisine ekincilik emtia fiyatlarındaki yükselişi tetiklediğini söyledi.
Nikel fiyatları, Mayıs 2011'den beri en erdemli seviyeyi gördü
Bugün yüzdelik 3'e yaklaşan artım kaydeden nikel fiyatı, 11,77 dolarla Mayıs 2011'den beri en erdemli seviyeye tırmandı. Analistler, koyu taleple birlikte, Rusya-Ukrayna kaynaklı jeopolitik risklerden ötürü oluşan bildirme endişelerinin nikel fiyatlarını fevk cepheli etkilediğini belirtti.
Paladyum fiyatı yüzdelik 3'ün üstünde artışla 2.564,50 dolara, platin de yüzdelik 2'ye yaklaşan terfian 1.117,00 dolara derece çıktı.
Alüminyum fiyatında yüzdelik 3, çinkoda yüzdelik 1,2 yöresinde yükseliş yaşanırken, bakır fiyatında ise yüzdelik 0,2 gerileme görüldü.
Altının ons fiyatı Ocak 2021'den beri en erdemli kur bulunan 1.949 doları görmesinin peşi sıra 1.942 dolar seviyelerinde dengelenirken, Brent petrolün varil fiyatı, Eylül 2014'ten beri evvel kat 100 doların karşı çıktı. New York Ticaret borsasında da natürel taş yağı lambası yağı tutarları yüzdelik 9,6 artışla 4,86 dolar seviyelerinde seyrediyor.
