Beijing
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Vang Vınbin düzenlemiş yer aldığı matbuat toplantısında, açıklamaya ilişikli “Az sayıdaki Batılı diyar Sincan ve başka meselelerle ait Çin’i karalamayı amaçlayan dezenformasyona mebni gıybet ve yalanlarla saldırmayı, insanoğlu hakları bahanesiyle Çin’in iç işlerine karışma etmeyi sürdürdü.” dedi.
Aynı görüşmede Küba’nın 62 diyar hesabına icra ettiği erinç açıklamayı hatırlatan Sözcü Vang, “62 diyar insanoğlu haklarının siyasallaştırılmasına ve bu konudaki tepik standartlara erinç çıktıklarını vurguladı, Çin üzerine siyasetçi amaçlarla ortaya atık dezenformasyona mebni iddiaları reddetti. Ülkeler insanoğlu hakları bahanesiyle Çin’in iç işlerine karışma edilmesine erinç çıktı.” biçiminde konuştu.
Vang, Çin’in millî egemenliğini, güvenliğini ve kalkınma kendilerini savunmaya azimli bulunduğunu vurgulayarak, “Söz konusu devletleri zat içlerindeki insanoğlu hakları problemlerini içtenlikle ele almaya, BM Sözleşmesine ve arsıulusal ilişkileri müdür esas prensiplere ilişikli kalmaya çağırma ediyoruz.” ifadelerini kullandı.
BM üyesi 43 ülkenin açıklaması
Avrupa devletleri ve ABD’nin başını çektiği, aralarında Türkiye’nin de yer aldığı 43 ülke, esbak New York'ta planlı BM Üçüncü Komite Toplantısı'nda icra ettikleri eş açıklamada, Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde 1 milyondan çok ferdin baştan terbiye merkezi ismi maruz siyasetçi kamplarda alıkonulduğu, işkence, biçimsiz muamele, adamlık dışı ve pejoratif cezalandırma, gücün kısırlaştırma, eşeysel sertlik ve evlatları ailelerinden bölme kabilinden münteşir ve sistemli insanoğlu hakları ihlallerine maruz kaldığına değgin iddialardan mahsus endişeyi dile getirmişti.
Açıklamada, alanda kült ve erkincilik özgürlüğü ile seyahat, güruh ve anlatım özgürlükleri üstünde engellemeler bulunmuş yer aldığı ve münteşir şekilde geçer elektronik izlem teknolojilerinin orantısız biçimde Uygurları ve başka ekalliyet mensuplarını maksat almış yer aldığı belirtilmişti.
Pekin yönetiminin hukukun üstünlüğü ilkesine ve insanoğlu haklarını siper mevzusundaki millî ve arsıulusal yükümlülüklerine uyması gerektiği vurgulanan açıklamada, “Çin’e BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri ve ofisinin de karışma özgür gözlemcilere Sincan’a hızlı, manalı ve başıboş ulaşım ölçü çağrısı yapıyoruz.” ifadelerine arazi verilmişti.
Küba öncülüğündeki 62 ülkeden erinç açıklama
Öte yandan, 43 ülkenin açıklamasına, Küba’nın önderlik etmiş yer aldığı 62 diyar eş açıklamayla cevap vermişti.
Açıklamada, Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nde olanların “Çin’in iç meselesi olduğu”, “iddiaların siyasetçi güdeleme taşımış yer aldığı ve dezenformasyon olduğu” görüşü dile getirilmişti.
Çin’in BM Büyükelçisinden tepki
Çin’in BM Büyükelçisi Cang Cun da 43 ülkenin açıklamasında bahsi sabık iddiaları “temelsiz suçlamalar ve yalanlar” şekilde niteleyerek, Amerika ve başka imzacı devletleri “insan haklarını mazeret şekilde kullanarak cepheleşme yaratmakla” suçlamıştı.
Sincan’ın kalkınmasının semt halkı düşüncesince rastgele sabık çağ şimdi güzel dirim koşulları sağladığını korumak için çaba sarfeden Büyükelçi Cang, “Çin’in kalkınmasını engellemeye müteveccih hamleler muvaffakiyetsizliğe mahkumdur.” değerlendirmesinde bulunmuştu.
Konu üçüncü kat komitenin gündemine geliyor
Sincan konusu şimdi önceki Konsey'in 2019 ve 2020’deki toplantılarında da gündeme getirilmişti.
2019’da 23 ülke, 2020’de ise 39 diyar Sincan’daki ihlalleri kınayan açıklamalara imza atmıştı.
Küba, sabık sene da 45 ülkenin imzacı yer aldığı erinç açıklamaya önderlik etmişti.
