Pekin
Taraflar Haziran 2020’de Ladakh bölgesindeki Galwan Vadisi'nde çıkan sınır çatışmasının arkası sıra gerilimi ıskat etmek kadar kolordu komutanları düzeyinde 14 devir konuşma yürüttü fakat süreçten konkre ürün alınamadı.
Komutanlar ortada 15. devir görüşmeleri başlayacak. Görüşme öncesinde dü ülkeden müspet mesajlar verildi. En ürün 12 Ocak’ta meydana getirilen 14. devir görüşmelerinde muhit Himalayalar’daki sınırın günindi bölümü mevzusundaki anlaşmazlıkları şişman seviyede giderdiklerini duyurmuştu. Yeni görüşmelerde buradaki uzlaşmanın, sınırın tümüne uygulanması umuluyor.
Çin ile Hindistan arasındaki Himalaya Dağları'nın çevrelediği belgisiz sınır hattı, devletler ortada emir tartışmalarına hastalık oluyor. Akarsular, göller, buzullar ve karlı zirvelerin bulunmuş yer aldığı 3 bin 500 kilometrelik sınır, tarafları kesif pıtrak huzur karşıya getiriyor.
Pekin yönetimi, "Güney Tibet" adına adlandırdığı Hindistan'ın Arunaçal Pradeş eyaletindeki 90 bin kilometrekarelik toprakta adalet tez ederken Yeni Delhi ise Aksay Çin Platoları'nı havi 38 bin kilometrekarelik alanın, Pekin yönetimince obstrüksiyon edildiğini savunuyor.
İki diyar ortada gayrisıhhi baş döndürücü aşan emir ihtilafı şöyleki gelişti:
1949-1962 devri ve önce Hint-Çin çatışması
Çin’de 1949’da iktidara geldikten sonradan Tibet ve Sincan bölgelerinde kontrolü sağlayıcı Komünistler Tibet’in batısı ve Sincan Uygur Özerk Bölgesi’ni birbirine bağlayan 1200 kilometre boyunda yağız yolu mensur etti. Yolun 179 kilometrelik bölümü Hindistan'ın adalet tez etmiş yer aldığı Aksay Çin Platosu'ndan geçiyordu.
1960’ta Hindistan Başbakanı Jawaharlal Nehru ile Çinli mevkidaşı Cu Enlay arasındaki mutabakatın arkası sıra rastgele dü ülkeden de yetkililer sınır anlaşmazlığını halletmek düşüncesince görüşmelerde bulundu.
Sınır dair anlaşamayan dü ülke, 1962’de harbe girdi. Sınırdaki çatışmalarda 3 bin Hint, 700 Çinli er öldü.
11 Eylül 1967 "Nathu La" ve "Cho La" çatışmaları
Çin Ordusu, Hindistan’ın Sikkim eyaletinin doğusundaki kepez geçidi bulunan Nathu La'daki Hint askeri noktasına saldırılar düzenledi ve dü diyar ortada burada ve Nepal ile Hindistan arasındaki yandaki Cho La Geçidi'nde çatışmalar yaşandı.
Ekim 1975
Hindistan'ın Arunachal Pradeş eyaletinin Tawang alanında toprak düzlük Tulung La'da dü diyar askerleri ortada yaşanmış bulunan arbedede 4 Hint askeri yaşamını kaybetti. Olay hâlâ sonradan dü karakol aracının siste yollarını kaybetmesi kararı oluşan müşterek ilçe adına tanımlandı.
Nisan 2013
Hindistan, Çin birliklerinin dü diyar arasındaki Fiili Kontrol Hattı'ndan (FAC) 10 kilometre dipdam girerek Daulat Beg Oldi’de dinlenme kampı kurduğunu açıkladı. Daha sonradan Hindistan, Çin birliklerinin 19 kilometre ilerlediğini öne sürdü.
Her dü ülkenin askerleri huzur karşıya doğacak halde kamplar kurarken yaşanmış bulunan gerilim, askerlerin mayıs başlangıcında arka çekilmesiyle sona erdi.
Eylül 2014
Hindistan, Ladakh'taki sınır köyü Demchok’ta çizgi mensur etmeye başladı ve bu boyut Çin kabilinden gıcırtı edildi. Olayın arkası sıra Çin, alana birliklerini gönderdi ve 3 hafta sonradan rastgele dü tarafın askerlerinin bahis konusu alandan çekilmesiyle gerginlik sona erdi.
Eylül 2015
Hint askerlerinin Çinli askerlerce mensur edilen keşik kulübesini sökmesiyle dü diyar birlikleri, Ladakh’ın kuzeyindeki Burtse alanında huzur karşıya geldi.
Haziran 2017
Hindistan’ın Sikkim eyaleti ve Butan sınırı süresince uzanan Doka La geçidi yakınındaki kesinleşmemiş Doklam alanında askeri müşterek huzursuzluk meydana geldi.
Çin, alana getirmiş yer aldığı ağırbaşlı defa imal araçlarıyla defa mensur etmeye başladı. Hindistan, Çin’in defa inşasına başlamasından dü gündüz sonradan 18 Haziran’da buraya birlikleriyle engelleme etti.
Ağustos 2017
Deniz düzeyinden 4 bin 350 mt. yükseklikte toprak düzlük Pangong Gölü’ndeki vakalarda rastgele dü yandan da fazla sayıda er yaralandı. Hindistan basını, 72 Hint askerinin yaralandığını ve bazılarının hastanelere kaldırıldığını duyurdu.
5 Mayıs 2020
Ladakh’tan Çin’in Tibet Özerk Bölgesi'ne uzanan Pangong Gölü etrafında Hint ve Çin askerleri ortada bu sene çatışma yaşandı. Basına yansıyan görüntülerde askerlerin sumsuk yumruğa gürültü etmiş yer aldığı ve birbirlerine taş fırlattığı gözlemlendi.
10 Mayıs 2020
Sikkim eyaletinin Muguthang Vadisi’nde dü diyar askerleri huzur karşıya geldi. CNN’de toprak düzlük habere göre, vakalarda 7’si Çinli, 4’ü Hint peyda etmek kadar 11 er yaralandı. Press Trust of India’daki haberde 150 askerin vakaya karıştığı kaydedildi.
21 Mayıs 2020
Çin birlikleri, Hindistan’ın defa inşasına itiraz ederek Ladakh’taki Galwan Vadisi’ne girdi.
24 Mayıs 2020
Çin birlikleri "Hot Springs, Patrolling Point 14 ve Patrolling Point 15” bölgelerinde dinlenme kampı kurdu. Söz konusu sahaların rastgele birinde 800 ila 1000 Çinli er deri kurarken bu yerlere ağırbaşlı vasıtalar gönderme edildi ve erkete ekipmanları getirildi.
15 Haziran 2020
Ladakh bölgesindeki Galwan Vadisi'nde, Hint ve Çinli askerler ortada çıkan arbedede 20 Hint askeri yaşamını yitirdi. Hint basını, 43 Çinli askerin hayatını kaybettiğini yahut ağırbaşlı yaralandığını öne sürdü.
28 Haziran 2020
Haziran 2020'deki hunriz çarpışmanın arkası sıra Hindistan, Himalaya Dağları’ndaki Ladakh’a karadan havaya roket defans sistemi yerleştirdi.
30 Haziran 2020
Bölgede küsurat askeri hareketliliğin arkası sıra Çin de Doğu Ladakh'a obüs ve tank konuşlandırdı.
11 Eylül 2020
Rusya'nın başkenti Moskova'da müşterek araya mevrut Hindistan ve Çin'in defans bakanları, kesinleşmemiş birliklerin sınır bölgelerinden arka çekilmesi, akıllıca müşterek mesafenin korunum edilmesi ve Ladakh'ta gerilimin düşürülmesi dair anlaşıldığını açıkladı.
İki ülkenin askeri heyetleri ortada sınırdaki gerilimi ıskat etmek amacıyla kolordu komutanları düzeyinde görüşmeler başlatıldı.
22 Ocak 2021
Hint basınında toprak düzlük haberlerde, dü diyar askerlerinin, 22 Ocak'ta Hindistan'ın Nepal ile Butan arasındaki Sikkim eyaletinin kuzeyindeki Naku La geçidinde çatıştığı, rastgele dü yandan da yaralıların yer aldığı tabir edildi.
