Ankara
Döviz kurlarındaki atakları durdurmak, akan açığı dengeye getirerek enflasyonda mihman eder istikrarını iletmek amacıyla uygulanmaya başlanan Türkiye Ekonomi Modeli ile "Liralaşma stratejisi" yaşama geçirilirken, dezenflasyon periyodunun de endamsız müddette başlaması öngörülüyor.
Geçen senenin akıbet aylarında uygulamaya konulmuş olan Türkiye Ekonomi Modeli ile "Liralaşma stratejisi" çerçevesinde, Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) kabilinden Türk lirasının (TL) desteklenmesine müteveccih açık çapta önlemler alınıyor.
AA muhabirinin icra ettiği derlemeye göre, bu kapsamda, Bakanlık kabilinden tasarruflarını Türk lirasında değerlendiren esas şahısların kurdaki oynaklık karşısında dulda dibine katılması amacıyla "Kur Korumalı Mevduat ve Katılma Hesabı (KKM)" ürünü uygulamaya alındı. Bu çerçevede KKM'ye bağlı maliyetin Hazinece karşılanmasına bağlı Kanun değişikliği 22 Ocak'ta yayımlandı.
Bankalardan realizasyon edilen verilere göre, 26 Ocak bakımından bu hesaplarda 146,7 bilyon müfret bakiye, sistemde mukayyet tahminî 453 bin esas ad bulunuyor.
Ayrıca TL'nin desteklenmesine müteveccih kendisine TCMB kabilinden da döviz mevduat hesaplarının ve döviz cinsinden katılma fonlarının aritmetik sahibinin talebi üstünde Türk lirası vadeli hesaplara dönüşmesi biçiminde mevduat ve katılma fonu sahiplerine dayanak sağlanmasına bağlı kararlar alınarak kodifikasyon yapıldı.
TCMB, döviz mevduat hesapları ile kalburüstü hesaplarından TL vadeli mevduata dönüşümün desteklenmesi düzenlemelerini yaşama geçirirken, bu kapsamda dönüşen mevduat ve katılma hesabı tutarlarını mecburi karşılıktan affedilmiş tuttu. Tüzel şahısların de TL vadeli hesaplara inkılap sağlaması biçiminde bunlara dayanak sağlanmasına değişmeyen verdi. Bankalardan realizasyon edilen verilere göre, 26 Ocak zamanı bakımından bu hesaplarda 46 bilyon lirası gerçek, 18 bilyon lirası hukuksal kişilerden iktisap etmek kabilinden toplanmış 63,5 bilyon müfret bulaşık gerçekleşti. Bu sistemde mukayyet tahminî 76 bini gerçek, 6 bini hukuksal iktisap etmek kabilinden toplamda 82 bini fazla ad mukayyet bulunuyor.
Dolayısıyla Bakanlık ve TCMB kabilinden düzenlenen destek sunar kapsamında 26 Ocak bakımından bu hesaplarda, döviz hesaplarından dönüşen meblağ 63,5 bilyon teklik iktisap etmek kabilinden toplanmış meblağ 210,3 bilyon lirayı aştı. Bu bakiyede 192 bilyon lirayla esas şahısların oranı yüzdelik 91,3 iken, 15 bilyon lirayla hukuksal şahısların oranı yüzdelik 8,7 yöresinde hesaplandı.
Liralaşma stratejisi kapsamında, düzey korumalı hesaplar ve inkılap meydana getirilen hesaplar üstünde ön kesinti oranı el değmemiş kendisine belirlenirken, döviz kurundaki oynaklık zımnında fiyatlamada ağırlık canlı dış satımcı ve dış alımcı firmalara müteveccih döviz satış ihaleleri düzenlenmeye başlandı.
TL tasarrufun desteklenmesi düşüncesince Bireysel Emeklilik Sistemi’ne mutluluk yardımı yüzdelik 25’ten yüzdelik 30’a çıkarıldı.
Portföyünde ecnebi dünyalık cinsinden dünya malı ve kalburüstü ile öteki değerli madenler ve bunlara alakadar öteki kapital sektörü araçları mevcut fonlar dışındaki envestisman fonlarından elde edilmiş kazançların kuruluşlar vergisinden ayrıklık edilmesi sağlanırken, dış satış ve imalat uran şirketlerine 1 puanlık kuruluşlar vergisi indirimi uygulaması başlatıldı.
Yeni tensikat yolda
Bakanlık ve TCMB kabilinden yastık altındaki altınların ekonomiye kazandırılmasına müteveccih çalışmalara da bitmeme ediliyor.
Gelecek devirde ferdî ve kurumsal yatırımcılara müteveccih seçenek istikraz enstrümanlarının ihraç edilmesi planlanıyor.
Para ve maliye politikalarında çelimli koordinasyonun sağlanması, rekabeti ve verimliliği artırıcı strüktürel politikaların yaşama geçirilmesi kanalıyla enflasyonun düşürülmesi maksadı doğrultusunda derneşik kendisine birleşen Fiyat İstikrarı Komitesi içerisinde eder hareketleri yakından izlenirken, dünyalık politikasının etkinliğinin sınırlanmış kalmış olduğu bildirme şokları yerinde alınacak tedbirler gözden geçiriliyor.
