Ankara
Beşşar Esed rejiminin, Avrupa'da yaşayan Suriyeliler ortada asker kaçağı olanların ve ailelerinin Suriye'deki servet varlıklarına el koyma tehdidinde bulunarak, büyükelçilikler marifetiyle mecburi "askerlik muafiyeti" ismi altında vatandaşlardan almış bulunduğu efdal ücretlerle muharebeye finansman sağlamış bulunduğu ortaya çıktı.
Organize Suç ve Yolsuzluk Raporlama Projesi (OCCRP) isminde sanlı kuruluşunun genel ağ sitesinde "Suriye'nin Avrupa'daki büyükelçilikleri savaşın finansmanına ne asistan oluyor?" başlığıyla piyasaya sürülen çalışmada, Esed rejiminin mecburi askerlik ismi altında ülke dışındaki Suriye vatandaşlarından ne yollarla itibar almış bulunduğu ele alındı.
Zorunlu askerlikten kaçanlardan tahsil edilen efdal ücretler, akçe derdi çekici rejim düşüncesince ehemmiyetli sağlık deposu biçimine getirdi. Ödeme gerçekleştirmek istemeyen rical ve aileleri Suriye'deki varlıklarına el konulması tehdidiyle erinç karşıya kalıyor.
Esed rejimi 18-42 yaş arasındaki baylara askerlik hizmetini kayıt koşuyor. Şubat'ta Tuğgeneral Elias al-Bitar toplumsal medyada, toy ortak düzenlemeyle "asker kaçakları" ve ailelerinin ülkelerindeki mallarına el konulmasına müsaade verileceğini açıkladı.
Bu çerçevede bu senenin esasen itibaren baş döndürücü sayıda Suriyeli gencin orduya eklenmek yada ailelerinin Suriye'deki mülklerini yenilgi riski ortada kalmış bulunduğu aktarıldı.
Haziran'da isminin mecburi askerlik listelerinden silinmesi düşüncesince Stockholm'deki Suriye Büyükelçiliğine tedricen 8 bin dolar ödediğini tamlayan 32 yaşındaki Suriyeli Yusuf, OCCRP'ye "Bu itibar Suriye rejimi kabilinden tabanca satın bildirme geçirmek ve daha ortak tomar insanoğlu gebertmek düşüncesince kullanılacak." değerlendirmesinde bulundu.
Dünya Bankası verilerine göre, Suriye'nin 17 milyonluk nüfusunun kestirmece beşte bir tanesi askerlik çağındaki baylardan oluşuyor. 2011'de süregelen iç harp zımnında kestirmece 6,6 milyon Suriyeli ülke dışına kaçarken, baş döndürücü sayıda bireyin mecburi askerlik meselesiyle yüzleştiği kestirim ediliyor.
Araştırmalar, askere alınma tehdidinin nice mültecide Suriye'ye arka dolaşım korkusu yarattığına ayraç ediyor.
Rejim, sabık sene Amerika yaptırımları zımnında arsıulusal bankacılık sisteminin ağır etkilenmesinin ardından, bu yöntemi kullanarak Avrupa'ya yerleşen kestirmece ortak milyon Suriyeliden döviz toplamayı başardı.
Avrupa'daki rejim büyükelçiliklerinin akıbet devirde akçe ifa almaya başladığı aktarıldı. OCCRP ve Suriye Araştırma Raporlama Birimi'nin (SIRAJ) görüştüğü dü araştırmacı, akçe paranın "diplomatik kese" eliyle Suriye'ye gönderildiğinden şüphelendiklerini söyledi.
Tam kendisine müteaddit Suriyelinin askerlikten muafiyet tutarı ödediği bilinmese de hükümet belgeleri ve resmi izahat bu politikanın Esed diyetine kayda bedel sağlık sağlayacağını öngördüğünü gösteriyor.
ABD yaptırımları ve iktisadi kriz
Geçen sene Haziran ayında ABD, altı sene evvela Suriye hapishanelerindeki azap kurbanlarının on binlerce fotoğrafını sızdıran ortak Suriyeli subayın ismini haiz kaba yaptırımlar dizisi Sezar Yasası'nı uygulamaya koydu.
Yaptırımlar, Suriye düşüncesince elhak çetin bulunan iktisadi hali daha da kötüleştirdiği kadar rejimin arsıulusal bankacılık sistemine erişimini kesti.
Baskı altındaki rejim, iktisadi krizin ağırlaşmasıyla kasasını beslemek düşüncesince diasporadakilere müteveccih türlü çalışmalar başlattı. Yeni ortak geçişlik düşüncesince 300 dolar, aceleci geçişlik bildirme geçirmek içinse 800 dolar sevap ödenirken Esed rejiminin pasaportunun hayattaki en fiyatlı geçişlik olduğuna ilgi çekildi.
Anayasanın askerliği "kutsal görev" kendisine bildirme etmiş bulunduğu Suriye'de mecburi askerlikten kaçmanın çetin bulunduğu aktarıldı.
Suriye'nin mecburi askerlik yasasında meydana getirilen akıbet dü aranjman dayanıklı baş döndürücü kişiyi endişelendiriyor.
Ağustos 2014'te bildirme edilen evvel düzenleme, muafiyet ücretini 4 bin dolardan 8 bin dolara çıkardı. İkincisi ise Aralık 2019'da hükümetin, 42 yaşına nail ve daha hizmetini namına getirmemiş yahut muafiyet almamış insanların ön uyarıda bulunmaksızın ülkedeki varlıklarına el koymasına müsaade verdi.
1,2 bilyon dolardan ortak tomar sağlık elde edilebiliyor
Zorunlu askerlik yasasındaki toy değişikliğin Suriye'deki varlıklara el atmak düşüncesince ne seviyede kullanıldığının daha mahsus bulunmadığı belirtildi.
Ancak kanuncu proses olmadan mülklere el koymaya çalışarak müsaade sağlayan 2018 günlü "10 Sayılı Kanun" ve muhalefetin elindeki yerlerin sakinlerini hudut dışı geçirmek düşüncesince geçer "66 mahdut Kararname" kadar örnekler bedel gösteriliyor.
İnsan Hakları İzleme Örgütü araştırmacılarından Sara Kayyali, OCCRP'ye verdiği demeçte, servet varlıkları maliye bakanlığı kabilinden dondurulmak neredeyse listelere tahsil edilen kişilerden bilim aldıklarını açıkladı.
Kayyali, listelerde varlıkların hastalık donmuş bulunduğu dört dörtlük kendisine belirtilmese de bunun Sezar uygulamalarından sonraları geldiğini ve bundan dolayı bahis konusu vakaların asker kaçaklarının servet varlıklarının dondurulmasının ortak kararı bulunduğunu kestirim ettiklerini belirtti.
Öte yandan, Suriyeli mebus Mujeeb Al-Rahman Al-Dandan'ın sabık sene kasımda evcil radyoya verdiği röportajda, 2015 günlü ortak sedir araştırmasında, askerlikten muafiyet düşüncesince Suriyelilerin sadece yüzdelik 10 ila 15'inin mecburi askerlik ücretini ödemesi şeklinde bile yılda 1,2 bilyon dolardan ortak tomar sağlık elde edilebileceğinin öngörüldüğünü belirtti.
Çalışma kamuya açıklanmasa da Dandan'a göre, bu ücretten elde edilmiş salname sağlık ilkokul sene ortamında 2 ila 3 bilyon dolara çıkabilir ve ayrıca askeri personel de müdahale amme görevlilerinin maaşlarının yükseltilmesine asistan olabilir.
İsveç örneği
İsveç, Avrupa'daki kestirmece 1 milyon Suriyeli mültecinin kestirmece 114 binine ev sahipliği yapıyor.
Stockholm'deki Suriye Büyükelçiliğine haziran-ağustos ortada üç ziyarette mevcut OCCRP muhabirleri, askerlik muafiyeti düşüncesince kuyrukta muntazır günde sayı farkı 10 bireyin bulunduğunu belirtti.
Öte yandan, Haziran 2020'de büyükelçilik web sitesi, askerlik muafiyet ücretini ödemeyi bildirme fail 43 Suriyelinin ismini yayımlamıştı fakat bundan böyle kamuya açıkça anons yapılmadığı aktarıldı.
Adını ifşa geçirmek istemeyen ortak büyükelçilik mensubu OCCRP muhabirine icra ettiği açıklamada, askerlik muafiyeti düşüncesince dört dörtlük kendisine müteaddit bireyin başvurduğunu söyleyemeyeceğini fakat 2021'in evvel yarısında "önemli artış" bulunduğunu kaydetti.
Söz konusu etkin kimi günlerde 10 bireyin müracaat düşüncesince geldiğini ve bu sayının arada sırada 50'ye ulaştığını söyledi.
"Rejim meşru değil"
OCCRP'nin görüştüğü sekizi İsveç'te, bir tanesi Almanya'da ve bir tanesi Lübnan'da edinmek neredeyse on Suriyeli, mecburi askerlik ücretini ödemeye değişmeyen verdiğini bildirdi.
29 yaşındaki Ali, bahis konusu tutarı Suriye'deki muharebeye direkt katılımın ortak biçimi kendisine değerlendiren ailesinin teşviki üstüne ödediğini söyledi.
Almanya'nın Frankfurt kentinde etkin Gian ise ailesinin Suriye'deki mülküne el konulmasını karşılamak düşüncesince muafiyet ücretini ödediğini ve Almanya'da dehalet statüsü bulunan üç akrabasının da bire ortak halde bu tutarı ödediğini söyledi.
Öte taraftan nice Suriyeli, sürgüne gelmelerinden mesul tuttukları diyete kaynak getirmek istemiyor.
İsveç'in ikinci iri kenti Göteborg'da sekiz senedir yaşayan 35 yaşındaki Suriyeli Abdullah Cafer askerlik muafiyeti ödemelerini "bir cins gasp" kendisine gördüğünü belirtti.
Rejimin meşru olmadığını kail Cafer, "Bütün tutarı ödeyebilirim güçlükle yapmayacağım" ifadesini kullandı.
