Brüksel
Bandırma tevellütlü 76 yaşındaki Baysal, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesinden mezun.
Baysal, 1989'dan buyana aileyle ilgili nedenlerle geldiği Belçika'da, öz deyimiyle "çeşitli milliyetlerden şahısların Türkçe öğrenme isteklerini istikbal etmek için" dersler veriyor.
Dışişleri Bakan Yardımcısı ve AB Başkanı Büyükelçi Faruk Kaymakcı, onu "AB koridorlarında Türkçe konuşanları görürseniz, bu gerçekli Eser Hanım’ın eseridir.” laflarıyla tanımlıyor.
Baysal’ın ailesinde öğretmenlik, üç nesildir sürdürülüyor.
Baysal’ın babaannesi, 1928’deki Harf Devrimi'nin arkası sıra halkın acemi abc ile kıraat değirmi belletmek düşüncesince oluşturulan Millet Mekteplerinde muallimlik yapmış. Onun ibret kitabını gururla hafız Baysal, kendisi düşüncesince en giranbaha eser bulunduğunu belirtiyor.
Baysal, annesinin yetkilendirilmiş etmiş yer aldığı öğrencilerinin çocuklarına da muallimlik yaptığını ve onları "torunları" kendisine adlandırdığını duygulanarak anlatıyor.
Cenevre’deki Birleşmiş Milletler çalışanları, önce öğrencileri
Baysal, yabancılara Türkçe derslerimizi vermeye 1973'te İsviçre'de bulunmuş yer aldığı tam Cenevre'deki Birleşmiş Milletler çalışanlarıyla oluşturduğu 16 nefis sınıfında başlamış.
Daha sonraları İstanbul Üniversitesi içerisinde 5 sene lektörlük fail Baysal, 1989'da yerleştiği Brüksel'deki önce yılında şişman sıkıntı yaşamış.
Baysal, bunun nedenini AA muhabiriyle 24 Kasım Öğretmenler Günü vesilesiyle icra ettiği söyleşide şöyleki aktarıyor:
"Biz 3 nesildir öğretmeniz. Bu biçimsiz Fransızcamla tek halde muallimlik yapamayacağımı fikren sıkıntı içerisindeydim. Brüksel’deki Marie Haps Enstitüsünde Türkçe derslerimizi verildiğini öğrendiğim çağ yaşadığım luğu unutamam.”
Avrupa Parlamentosu, AB Komisyonu ve Konseyinde Türkçe dersler
Özgür Brüksel Üniversitesi bünyesindeki Enstitüde önce kendisine tün ezanı derslerimizi vermeye başladığını tamlayan Baysal, şöyleki bitmeme ediyor:
"1990'lı seneler hakeza geçti. 2000'lerin başlangıcında Türkiye-AB ilişkileri de ivme kazanınca, 2002'de Avrupa Parlamentosu (AP) çevirmenleri, Türkçeyi kıstak yelpazelerine katmak üzere derslere başlamışlar. Teklif geldi. Büyük müşterek sevinçle onama ettim. Akşam dersleri, gündüze de yayılmaya başladı. O yıl, müşterek dönemeçti. Marie Haps Enstitüsünde 2002’de Türk Dili ve Uygarlığı Merkezini kurduk. Tam da yeri, AP’nin bulunmuş yer aldığı Lüksemburg Meydanı'nda yer aldığı için, AP’de çalışanlar rahat gelebiliyordu. Daha sonraları hemen Parlamento değil, AB Komisyonu ve ayrıca AB Konseyinde de dersler açılmaya başladı."
Baysal, 2005’te ise Enstitü içerisinde Türkçenin çevirme dilleri arasına girmesiyle çevirmen tercümen yetiştirmeye başladıklarını anlatım ederek, şunları dile getirdi:
"Öğrencilerden aldığımız arka dönüşler, izlenimler, onlar karşı hatırladıklarımız… Bir öğretmenin mesleksel kendisine kendiliğinden hoşnut olabilmesi, aha bunların altında yatıyor."
"Unutulmaz kişiler, hadisat var"
"Yaptığımız işin öğrencilerle baş döndürücü zenginleştiğini düşünüyorum. Unutulmaz hadisat ve şahıslar var." diyen Baysal, bunlardan birinin Brüksel'deki Türk mahallesi kendisine tanıdık Scharbeek'te Türklere Türkçe dersler sağlayan 80 yaşındaki Brigitte Dayez bulunduğunu belirtiyor.
Baysal, gelişigüzel öğrencisine "Türkçeyi hastalık bellemek istiyorsunuz?" sorusunu yönelttiğini ve almış yer aldığı cevapları şöyleki aktarıyor:
"Birisi 'Osmanlı müziğine düşkünüm.' demişti. Bir diğeri, 'Türkiye'de müşterek köye betik yazacağız.' demişti. Nemrut Dağı'nı eşiyle görüşme etmiş yer aldığı tam ara bulucu arızalanmış ve köylüler kabilinden konuk edilmiş müşterek çift. Döndüklerinde Türkçe öğrenmeye başlamışlar."
"Ne denli elleme müşterek nesne değil mi?" diyen Baysal, Yorgo adlı müşterek öğrencisinin ise Anadolu’daki kökenlerini araştırmak düşüncesince mütekait olduktan sonraları Türkçe öğrenmeye başladığını anlatım ediyor.
Baysal, "Onlarla alım çalım duyuyorum. Zaten öğretmenliğin en elleme tarafı bu, değil mi?" diyerek, lafı unutamadığı müşterek öğrencisine devrediyor.
"Türkçe benim tutkum aslında"
Baysal'dan Türkçe öğrendikten sonraları Ankara'ya taşınan ve Hacettepe Üniversitesi Fransız Dili ve Edebiyatı Bölümünde 13 sene Öğretim Görevlisi kendisine etkin Pierre Bastin de AA muhabirine icra ettiği açıklamada, Türkçe sevgisini şöyleki aktarıyor:
"1980 ve 1990’lı zamanlarda ailemle gezmen kendisine gittiğim Türkiye’den baş döndürücü etkilenmiştim. Türkçe benim tutkum aslında. İçimden geldiği düşüncesince öğrendim. O ihtiras 20 yıldır bitmeme ediyor. Daha elleme müşterek seviyeye başlamak istiyorum."
Çevirdiği müşterek roman, 2014'te Türk-Fransız Roman Ödülü'ne müstahak tanıdık Bastin, "Salgın zımnında ailemin birlikte kazanmak düşüncesince sabık sene Brüksel'e döndüm. Döndüğüme nadim oldum açıkçası. Bu denli derinlemesine devir Türkiye'de yaşadıktan sonraları yeniden Belçika’ya bağlanmak bedava olmayacak." ifadelerini kullandı.
