İstanbul
Uluslararası Enerji Ajansının (IEA) Dünya Enerji Görünümü 2021 tutanağına göre, dünyada çağ ve yel enerjisi, elektrikli vasıtalar ve gayrı düşüt karbon teknolojiler gelişirken, acemi birlikte enerji ekonomisi ortaya çıkıyor. Buna rağmen, temiz enerjide bugüne derece sağlanan inkişaf toptan emisyonların bakir seviyesine akıllıcasına inmesini sürdürülebilir biçimde getirmek düşüncesince enikonu aheste kalıyor.
Rüzgar ve çağ enerjisinde yatırımlar artarken, bu sene çelimli biçimde büyüyen kömür tüketiminin karbon emisyonlarının tarihteki en iri ikinci salname artışı gerçekleştirmesine sefer açması bekleniyor.
Gelecek ay yapılacak Birleşmiş Milletler (BM) İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi 26. Taraflar Konferansı'nda (COP26) hükümet liderlerine hâlâ iddialı hava aksiyonu çağırısında bulunulan raporun bulunan politikalar senaryosuna göre, devletlerin bugüne derece uyguladığı önlemlerle toptan ateşlilik artışının 2100'de uran önceleri devre gereğince 2,6 dereceyi bulacağı öngörülüyor.
Hükümetlerin bakir çıkarma hedefine müteveccih açıklamış olduğu taahhütlerin birlikte zamanlar ve kusursuz kendisine uygulanmış olduğu senaryoya gereğince ise müstehase mahrukat talebinin 2025'te maça yapacağı ve toptan karbon emisyonlarının 2050'ye derece yüzdelik 40 düşeceği hesaplanıyor. Bu senaryoda, toptan ateşlilik artışının 2100'de 2,1 dereceye ulaşacağı öngörülüyor.
Bugünün tamamı taahhütlerinin adına getirilmiş olduğu senaryolara gereğince dünyanın yer yağı tüketimi 2050'de bugünkü seviyesi bulunan günce 100 milyon varilden 75 milyon varile düşerken, kupkuru bakir çıkarma senaryosuna gereğince yer yağı tüketimi bu zamanda günce 25 milyon varil kendisine hesaplanıyor.
Dünyanın 2050'de kupkuru bakir emisyona kavuşması düşüncesince lazım çıkarma azaltımı yatırımlarının yüzdelik 40'ı kendini ödeyen yatırımlar kendisine öne çıkıyor. Ayrıca, bakir çıkarma hedeflerinin başarılması yel türbinleri, çağ paneller, bataryalar, elektrolizörler kabil bölgelerde 2050'ye derece 1 trilyon dolarlık çevre oluşturabilir.
IEA Başkanı Fatih Birol, tutanağa bağlı değerlendirmesinde, dünyada cesurluk verici temiz enerji yükselişinin müstehase yakıtların enerji sistemlerindeki dikkafalı yüküne gönül rahatlığı geldiğini belirterek, "Hükümetlerin, COP26'da, geleceğin temiz ve dayanabilen teknolojilerini çabucak büyütmeye azimli olduklarına müteallik belirgin ve akıllıcasına birlikte çevir sesi vererek bu problemi çözmesi gerekiyor. Temiz enerji dönüşümünü hızlandırmanın toplumsal ve hesaplı yararları aşırı iri fakat eylemsizliğin maliyeti de aşırı büyük." ifadelerini kullandı.
Bugünün hava taahhütlerinin 2030'a derece emisyonlarda hoppadak yüzdelik 20 düşüşle sonuçlanacağını bildiren Birol, şunları kaydetti:
"2050'de kupkuru bakir emisyona iktiran etmek temiz enerji projeleri ve altyapılarındaki yatırımların 2030'a derece üç katından birlikte tomar artmasını gerektiriyor. Bu arttırma yatırımların yüzdelik 70'inin büyümekte bulunan devletlerde gerçekleştirilmesi lazım. Bu devletlerde finansman sıkkın ve kapital de kaslı devletlere gereğince yedi kıvrım hâlâ pahalı. Küresel enerji piyasaları düşüncesince hâlâ birlikte tomar burgaç riski artıyor. Gelecekteki enerji gereksinimlerini karşılayacak derece envestisman yapmıyoruz ve belirsizlikler önümüzde girdap birlikte devre mefruşat hazırlıyor. Bu uyumsuzluğu gidermenin yolu tamamı uygulayım bilimi ve pazarlarda temiz enerji yatırımlarında iri birlikte çoğalma gerçekleştirmekten geçiyor."
