İstanbul
Bu sene evren genelinde iklim değişikliği kaynaklı tahripkâr hava vakaları minimum 1,3 milyon ferdin barhana etmesine ve 170 bilyon dolarlık hesaplı kayba kez açtı.
Christian Aid çeşidinden gösterilen "2021’in Maliyeti: İklim Değişikliğinden Kaynaklanan Çöküş Yılı" başlıklı analizde, bu sene gerçekleşen en tahripkâr 10 iklim felaketi incelendi.
Sigorta kapsamındaki nakdî zayiat bel kemiği alınarak meydana getirilen hesaplamalara göre, varlıklı devletlerin elan erdemli mal değerlerine erbap olmaları ve sigortalamayı karşılayabilmeleri dolayısıyla bu devletlerde zayi maliyetleri elan birlikte tomar ölçüde bulunuyor. Buna karşın, en tahripkâr aşırı hava olaylarının bir çok iklim değişikliğinde tesiri hudutlu bulunan serseri devletlerde görüldü.
ABD'de 95 ferdin yaşamını kaybetmiş olduğu Ida Kasırgası'nın maliyeti minimum 65 bilyon dolar yerine hesaplanırken, Avrupa'da 240 ferdin öldüğü su taşkını felaketinde 43 bilyon dolarlık hasar oluştu.
Teksas'ta şubatta yaşanmış bulunan şita fırtınasında 23 bilyon dolar, Çin'in Henan eyaletindeki su taşkını felaketinde ise 17,6 bilyon dolarlık yadımlama ortaya çıktı. Söz konusu su taşkını felaketi dolayısıyla 1 milyonu çok insanoğlu barhana geçirmek mecburiyetinde kaldı.
Kanada'da Britanya Kolombiyası eyaletindeki su taşkını dolayısıyla 7,5 bilyon dolar, Fransa’daki aşırı itici hava dalgası dolayısıyla ise 5,6 bilyon dolarlık hesaplı zayi oluştu.
Hindistan ve Bangladeş'i etkileyen Yaas siklonu 3 bilyon dolar, Avustralya'da mart ayında yaşanmış bulunan seller 2,1 bilyon dolar, Hindistan, Çin, Filipinler ve Japonya'yı etkileyen In-Fa tayfunu 2 bilyon dolar ve Sri Lanka ve Maldivler'i vuran Tauktae siklonu 1,5 bilyon dolar hesaplı hasara kez açtı.
Analizdeki iklim değişikliği kaynaklı 10 hava vakasının yarattığı maliyet minimum 170 bilyon doları bulurken, bu felaketler dolayısıyla 1000'i çok insanoğlu yaşamını yitirdi ve minimum 1 milyon 330 bin insanoğlu barhana geçirmek mecburiyetinde kaldı.
Kayıp ve hasar fonuna gerekseme var
Analizin yazarı Kat Kramer, iklim değişikliği dolayısıyla bu sene "dudak uçuklatan" nakdî kayıpların beraberinde nice insanoğlunun yaşamını kaybettiğini ve barhana geçirmek mecburiyetinde kaldığını belirterek, "Dünyanın en varlıklı ülkelerinden bazılarında yaşanmış bulunan sıkıntı ve su taşkını az daha aşırı hava olaylarının beraberinde en serseri devletlerin çoğunda yaşanmış bulunan susuzluk ve hamam hava dalgaları, iklim krizinin 2021 yılı maliyetinin erdemli bulunmasına kez açtı. Birleşmiş Milletler 26. Taraflar Toplantısı'nda (COP26) kaydedilen ilerleme, müspet yerine değerlendirilse de evren genelinde şahısların emniyetli ve bol bolamat içre yaşaması düşüncesince ehliyetli değil." ifadelerini kullandı.
Christian Aid Bangladeş İklim Adaleti Danışmanı Nushrat Chowdhury de bu sene iklim krizinin hafiflemediğine dikkati çekerek, "COP26'da politikacılardan nice müspet izah duydum fakat esasi ihtiyacımız, emisyonların çabucak düşmesini sağlayacak halde harekete geçilmesi ve bu kapsamdaki gerekseme sahiplerine dayanaklık geçirmek sağlanması. Kayıp ve hasar finansmanı mevzusunun COP26'da ehemmiyetli birlikte özellik biçimine geldiğini değerlendirmek iyi fakat iklim değişikliği sayesinde mihman hasar canlı şahıslara manalı iane iletmek az daha birlikte kaynak kurulması kararının çıkmaması sayesinde bu toplantıdan hülya kırıklığıyla ayrıldım. 2022'nin toptan önceliklerden bir tanesi bu fonun yaşama geçirilmesi olmalı." değerlendirmesinde bulundu.
