Tahran
.w3-content { max-width: 100%; margin: auto;} .w3-tooltip, .w3-display-container {position: relative;} .w3-black, .w3-hover-black:hover { color: #fff!important; background-color: #000!important;} .w3-display-left { position: absolute; top: 50%; left: 0%; transform: translate(0%,-50%);-ms-transform: translate(-0%,-50%);} .w3-display-right { position: absolute; top: 50%; right: 0%; transform: translate(0%,-50%);-ms-transform: translate(0%,-50%);} .w3-btn, .w3-button {-webkit-touch-callout: none;-webkit-user-select: none; -khtml-user-select: none;-moz-user-select: none; -ms-user-select: none;user-select: none;} .w3-btn, .w3-button {border: none;display: inline-block;outline: 0;padding: 8px 16px;vertical-align: middle;overflow: hidden;text-decoration: none;color: inherit;background-color: inherit;text-align: center;cursor: pointer;white-space: nowrap;}
İran'da kuraklık zımnında "kızıl altın" safranın çiçekleri açmadı 
İran'da kuraklık zımnında "kızıl altın" safranın çiçekleri açmadı İran'da ülkenin kuzeybatısındaki Urumiye Gölü'nün kurumasına kere açan, Huzistan'da halkın sokaklara dökülmesine hastalık bulunan kuraklık, "kızıl altın" safranı da vurdu.
İklim koşulları zımnında dünyada en birinci sınıf safranın büyüdüğü arazi namına aşina İran'ın Rezevi Horasanı eyaletine ilişkin Türbet Haydariye ilçesinde safranın hasat tarihi geldi lakin çiftçilerin yüzü gülmüyor.
Bu sene şita aylarında kar ve yağmurun on paralık yağmaması zımnında çetin ortak devre nâkil safran üreticileri, devletin kuyu kazılmasına müsaade vermemesi zımnında de sulamayı tankerlerle aldıkları suyla gerçekleştirmek mecburiyetinde kaldı.
Üreticiler verimin geçmiş yıllara mucibince yüzdelik 75 düştüğünü ve şartların bu biçimde bitmeme etmesi şeklinde zafran ekimini bırakacaklarını, onun adına buğday ve rüşvet kabilinden ürünleri ekeceklerini anlatım ediyor.
AA ekibi, zafran hasadını durumunda izleme ederek toprak sahipleri, işçiler ve bu işin ticaretini işleyen kişilerle konuştu.
Bir hektardan elde edilmiş zafran 22 kilodan 8 kiloya düştü
35 senedir zafran üretimi ve satışı işleyen Ali Rıza Guli, AA muhabirine icra ettiği açıklamada, bu sene yağışın az olması zımnında meydana mevrut kuraklıktan çevre verimin aşırı bağan ölçüde kaldığını söyledi.
Yaklaşık 25 hektarlık bölgeye zafran ektiğini tamlayan Guli, "Önceki zamanlarda ortak hektardan kestirmece 22 kilogram zafran elde ediyorduk, bu miktar demincek 8 kiloya denli düştü. Safran üretimi kuraklık zımnında kestirmece yüzdelik 75 azaldı." dedi.
Üretimin az olması çiftçilerin maliyetlerini artırıyor
Safran üretiminin az olması ve verimin düşmesinin çiftçiler düşüncesince maliyetleri artırdığını, bunun fiyatlara yansıdığını aktaran Guli, şu biçimde konuştu:
"Gelecek sene da safrandaki gürlük ve fiyatlar böyle olursa çiftçiler bu ürünün ekimini çoğaltmak mecburiyetinde kalır. Buğday, rüşvet ve buna benzeri ürünleri ekerler. Bir kilogram safranın maliyeti 22 milyon, büyüklük ise alıntı fiyatını 20 milyon 500 bin namına açıkladı. İşçi yevmiyeleri arttı."
Safran çiçeğinin al dallarının yanı esna yapraklarının da kağıtlarda kullanıldığını, lakin maliyetlerin efdal olması zımnında sert ilgi görmediğini özetleyen Guli, bu bitkinin imdi ortak tomar bölgede kullanılmasının üreticilerin yararına olacağını anlatım etti.
"Günlük 200-300 kilogram çiçek toplardık demincek ise 30-40 kilogram lakin elde ediliyor"
Safran tarlası sahibi Ahmed Guli de herhangi ortak sene 40 ila 50 iştirakçi tutarık hasada başladıklarını lakin bu sayının demincek 6'ya denli düştüğünü belirtti.
Ahmed Guli, "Önceki zamanlarda günce 200-300 kilogram çiçek toplardık demincek ise 30-40 kilogram lakin elde ediliyor. İşçiler ırak yerlerden çalışmaya geliyor lakin iş olmayınca onlara erinç da utangaç oluyoruz. Onların yevmiyelerini de ödeyemiyoruz." diyerek konuştu.
Hükümetten yanıtsız emniyet olanağı sunmasını ve su sorununu çözmesini talip Guli, bölgede çiftçiliğin ve hayvancılığın bitmeme etmesi düşüncesince kendilerine dayanak noktası verilmesi icap ettiğini söyledi.
Üretimin az olması zımnında zafran fiyatı yüzdelik 50 arttı
Hasadın az olması zımnında Türbet Haydariye'deki zafran pazarında da sükûnet hücre çarpıyor.
Pazarda zafran alıntı satımı işleyen Mahmud Gulamzade, üretimin az olması zımnında fiyatların yüzdelik 50 arttığını anlatım ederek şu detayları paylaştı:
"Bu sene kuraklık zımnında zafran üretimi kestirmece yüzdelik 75 düştü. Talep arzdan ortak tomar bulunduğu düşüncesince bu sene fiyatlar imdi yüksek. Elbette alışveriş da eskiye mucibince azalmış durumda. Safran bu sene az bulunduğu düşüncesince verim daha piyasaya gelmeden komisyoncular tarladan satın alıyor."
Kuraklık zafran işçilerinin de kazanç kapısını kapatıyor
Safran tarlalarında idman kıl payı ülkenin güneydoğusundaki Sistan-Beluçistan eyaletinin tarz şehri Zahidan'dan 5 kızı ve eşiyle Türbet Haydariye'ye mevrut Habibullah Naruyi, emektar canlılığın olmadığını söyledi.
Safran tarlalarının çiçek açmadığını ve bundan dolayı toplayacakları ürünün olmadığını aktaran Naruyi, geçmiş zamanlarda ailecek günde 100 kilogram topladıklarını, lakin demincek bunun yarısını güçlü bulamadıklarını belirtti.
Topladıkları kilogram başına mal aldıklarını aktaran Naruyi, "Sabahtan akşama denli biz baş başa canla başla çalışsak da 35 kilogram lakin toplayabiliyoruz. Ailece 7 isim sabahtan akşama denli çalışıyoruz, en güzel vaziyette 35 kilogram toplayabiliyoruz. Bu gündüz günden azalıyor. Bir isim 7 kilogram toplasa 105 fırka kazanıyor (40 Türk Lirası)." şeklinde konuştu.
Habibullah'ın kızı Sara Naruyi ise düzentileme şartlarıyla ait şunları anlattı:
"Safran mesleğinde idman düşüncesince geldik lakin iş yok, gestalt aşırı kötü. Yaptığımız iş de aşırı ağır, günce 8 vakit çalışıyoruz. Sabah çağ aydınlanınca geliyoruz ve güneşin altında çalışıyoruz. Gelirimiz de bu çalışmaya mucibince aşırı az. Yaklaşık ortak ay burada kalıyoruz. Memlekette 8. sınıfı tamamladıktan sonraları okula gitmedim, çalışmaya gidiyorum."
Sistan-Beluçistan eyaletine ilişkin Zabul kazasından çalışmaya mevrut Gavseddin Serani ise geliş-gidiş, yeme-içme ve tahaffuz kabilinden nice giderleri olduğununa lakin iş bulunmadığı düşüncesince kazançlarının verdikleri emeğe değmediğine dikkati çekti.
Çalışmak düşüncesince sabahları çağ doğarken çiçeklerin açmasını beklediklerini dile getiren Serani, "Aileler çocuklarıyla buraya çalışmaya geliyor. Çocuklar da habbe ekonomik durumuna yardım getirmek amacıyla okullarına açıklık verip tarlaya çalışmaya geliyor. Geçen zamanlarda bu tarlalar çiçek doluydu, demincek on paralık yok." ifadelerini kullandı.
