Kudüs
İsrail'de siyasal çevreler ABD'nin İran ile çekirdeksel müzakerelere dönmesine gönül rahatlığı çıkıyor fakat bulunan hükümet selefinin bilakis tutumunu ortak tomar kavga çıkarmadan tabir etmeyi yeğleme ediyor.
İsrail askeri çevreleri ise İran'ın çekirdeksel ve roket projelerinin beraberinde bölgedeki faaliyetlerini durdurmayı güvence etmiş yer aldığı sürece siyasal çözümde kusur ortak nesne görmüyor.
İsrailli gözlemciler, bulunan hükümet ile Amerika yönetiminin birbirlerine duydukları ihtiyacın, dü tarafı da arbede adına anlaşmayı yeğleme etmeye yönelttiğini belirtiyor.
Bu, İsrail Başbakanı Naftali Bennett ile Amerika Başkanı Joe Biden ortada ağustos ayında Beyaz Saray'da meydana getirilen önceki görüşmeye de yansıdı.
Bennett, ABD'nin İran'la anlaşmaya dönmesini bildirme ettikleri anlamında rastgele ortak işaretten kaçınırken İsrail Savunma Bakanı Benny Gantz, İsrail'in acemi ortak anlaşmayı kimi şartlarla bildirme edebileceğini tabir etti.
Foreign Policy dergisine verdiği röportajda, çekirdeksel anlaşmaya art dönülmesi düşüncesince meydana getirilen müzakerelere bağlı Gantz, "ABD şu an İran çekirdeksel programını ortak kutuya art koyma yaklaşımında. Bunu bildirme ederim." ifadesini kullanmıştı.
Müzakerelerin değimsiz olması şeklinde İsrail'in İran üstünde açık hesaplı baskıyı içeren, Amerika liderliğinde uygulanabilir ortak B planı kıymetlendirmek isteyeceğini dile getiren Gantz, İsrail'in askeri harekatının da tercihler ortada olduğuna ayraç etmişti.
İsrail Başbakanı Naftali Bennett, Gantz'ın bu açıklamaları üzerine değerlendirme yapmazken, İsrail sağı Gantz'ın açıklamalarını İran'a ortak teslimiyet şekilde değerlendirdi.
Eski Başbakan Binyamin Netanyahu'ya yakınlığıyla bildik Israel Hayom gazetesi analistlerinden Amnon Lord, "Gantz'ın İsrail'in acemi ortak çekirdeksel anlaşmayla ortak arada var olabildiği yönündeki açıklaması, hükümetin İran'daki çekirdeksel dair özgür ortak politikadan vazgeçtiğini gösteriyor." dedi.
Lord, "Bunlar, başta İran'la çekirdeksel tesislerinin arsıulusal gözlemcileri üzerine meydana getirilen görüşmeler gölgesinde yoksul açıklamalar. Genel olarak, İranlılar çekirdeksel tesislerinde alıcı yerleştirilmesini bildirme ettiler fakat kaydedilenlerin izlenmesi düşüncesince monitörlere akıl kartı vermeyecek." ifadelerini kullandı.
"Gantz İsrail ordusunun tutumunu yansıtıyor"
İsrail'in Kanal 12 televizyonu analistlerinden Muhammed Mucadele, Gantz'ın icra ettiği açıklamayla İsrail ordusunun tutumunu dile getirdiğini kaydetti.
İsrail'deki askeri ve siyasal çevreler, İran ile P5+1 şekilde da bildik BM Güvenlik Konseyi Daimi Üyeleri bulunan ABD, Çin, Rusya, Fransa, İngiltere ve Almanya ortada geçim olmasını desteklediklerini ve halen destekliyor olduklarını vurgulayan Mucadele, "İsrail düşüncesince güzel ortak geçim yapılması demek, anlaşmanın harp başlıkları ve balistik füzelerin geliştirilmesi ile uranyum zenginleştirilmesinin önlenmesini içermesi demektir. İsrail tarafı hakeza ortak anlaşmanın İran'ın çekirdeksel bombaya ulaşmasını engelleyeceğini düşünüyor." sanarak konuştu.
Gantz'ın açıklamalarının askeri kesimin tutumunu yansıttığına ayraç fail Mucadele, siyasal kesimin aleni biçimde bunları dile getiremeyeceğini sebebiyse hakeza ortak halde İran ile arsıulusal ortak anlaşmayı İsrail'e dokunca verecek mühim ortak yazık şekilde gören Netanyahu ile bozulmamış eğin çeşidinden eleştirileceklerini belirtti.
Netanyahu, gelecekte gizil bağlaşık şekilde görmüş yer aldığı düşüncesince Gantz'a müteveccih kaba eleştirilerden kaçındığını kail Mucadele, "Gantz'ın bu cins izahat yapması elan havadan sebebiyse gelecekte hükümet kurması yerinde Netanyahu'nun namına gereksinimi bulunduğunu ve eleştiride ileriye gitmeyeceğini biliyor." sanarak konuştu.
Mucadele, başkaca Gantz'ın Savunma Bakanı yer aldığı düşüncesince açıklamalarının siyasetten baş döndürücü askeri kurda olduğuna dikkati çekerek şunları kaydetti:
"Gantz'ın açıklamalarının siyasal kurda ortak temsiliyetinin bulunduğunu düşünmüyorum. Hükümet içinde de bu mevzuda anlaşmazlıklar var. İran ile ortak anlaşmayı destekleyen cenah, Dışişleri Bakanı Yair Lapid, Savunma Bakanı Gantz, Sağlık Bakanı Nitzan Horowitz ve Ulaştırma Bakanı Merav Michaeli'den oluşuyor."
Ayrıca İran'la rastgele ortak anlaşmayı reddeden aralarında Başbakan Bennett, Adalet Bakanı Gideon Sa'ar ve Maliye Bakanı Avigdor Lieberman'ın da bulunmuş yer aldığı ayrıksı ortak cenahın da bulunduğunu vurgulayan Mucadele, "Bennett ve Biden arasında, İran ile geçim mevzusundaki İsrail'in tutumunu medyada değil, bağlı odalar gerisinde tabir edeceği ortak geçim bulunuyor. Bu, 2015'te İran anlaşmasına gönül rahatlığı toptan ve domestik ortak kampanya başlatan Netanyahu'nun yaptığını bulunan hükümetin yapmayacağı anlamına geliyor." sanarak konuştu.
Mucadele, şu biçimde bitmeme etti:
"ABD, İsrail'e çekirdeksel geçim mevzusundaki tutumlarını cankulağı dinleyeceğine lakırtı verdi fakat bağlı kapılar ardında. Biden, Bennett'e İran ile geçim istediğini açık açık belirtti. Mesele ortak geçim olup olmayacağı değil, bu anlaşmanın nite yapılacağı, şartlarının nasıl biteceği ve İran'ı elden çekirdeksel dair değil, ayrımsız sürede balistik füzeler ve İran'ın Ortadoğu'daki faaliyetleri dair da ne denli kısıtlayacağıdır."
"İran'a gönül rahatlığı özgür ortak askeri alternatif şu anda masada değil"
Haaretz gazetesinin askeri analistlerinden Amos Harel gazetede piyasaya çıkan makalelerinden birinde, "Amerikan politikası asap bozucu fakat İsrail tarafı adım adım bunu bildirme ediyor." ifadesini kullandı.
İsrail'in çekincelerinin Başbakan Bennett'in Amerika Başkanı Biden ile güzeşte ay Washington'da icra ettiği toplantıda ve toplantılarda dile getirildiğine ayraç fail Harel, şunları kaydetti:
"Görüşmelerin ortak bölümünde İsrailliler, Amerikalılara, çekirdeksel projesini ilerletmeye bitmeme etmesi şeklinde dillerini sertleştirmelerini ve İran'a gönül rahatlığı esas ortak askeri zılgıt oluşturmalarını önerdi fakat Amerika yönetimi, İsrail ile yunak dostluklarına ve güzel ilişkilere karşın bu mevzuda iştahlı değildi."
Harel, "Üst dozaj İsrailli yetkililerin açıklamalarına karşın İran'a gönül rahatlığı özgür ortak askeri alternatif şu anda masada değil." değerlendirmesinde bulundu.
