İtalya Başbakanı Mario Draghi'nin başkanlığında Afganistan gündemiyle birleşen G20 Olağanüstü Liderler Zirvesi sona erdi. Video konuşma eliyle planlı zirveye, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Amerika Başkanı Joe Biden, Hindistan Başbakanı Narendra Modi ile nice Avrupalı önder katılırken, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ise zirveye katılmadı.
G20 liderleri toplantıdan sonradan bitirdikleri kuma açıklamada, Taliban'ı töhmet ve yıldırı örgütleri ile uğraş etmeye çağırdı. Gelecekteki insancasına iane programlarının hanımlara ve kız çocuklarına odaklanması icap ettiğini ve ülkeyi bırakma kılmak talip Afganlara tehlikesiz intikal sağlanması icap ettiğini vurguladılar.
Zirvenin arkası sıra matbuat toplantısı düzenleyen Draghi, zirveye eklenmiş bulunan liderlerin Afganistan'da yaşanan insancasına krize karışma düşüncesince Birleşmiş Milletlerin (BM) yetkilendirilmesi hesabına düşün donanması zarfında bulunduğunu aktardı. Draghi, "Afganistan'daki insancasına acele durumun aşırı ağırbaşlı olduğuna müteallik yayılmış müşterek farkındalık mevcut ve gestalt kötüye gidiyor. Afganistan terörün sığınağı biçimine dönmemeli" dedi.
"Şu anda inkişaf görmüyoruz"
İnsani krizin ele katılması düşüncesince Taliban ile temasa geçilmesi gerekliliğinin altını çizen Draghi, "Ancak bu onların tanınması anlamına gelmiyor" ifadelerini kullandı. Taliban'ın laflarıyla değil yaptıklarıyla değerlendirileceğini ve dünyanın ilkin ülkedeki hanımefendilerin durumundan düşünce duyduğunu tamlayan Draghi, "Şu anda inkişaf görmüyoruz" dedi.
Zirvede Afganistan'da yaşanan eş hakları ihlallerinin de gündeme geldiğini tamlayan Draghi, "Kadınların yetişek hakkı garanti dibine alınmalı ve 20 sene geriye dönülmesinin önüne geçilmeli" ifadelerini kullandı. Draghi, Afganistan'dan boşanmak talip şahısların düşüncesince vebal duyduklarını ve insancasına koridorlar açılması düşüncesince çalıştıklarını belirtti.
“Almanya Taliban'ı tanımaya hâlâ anık değil”
Almanya Başbakanı Angela Merkel ise zirvenin arkası sıra meydana getirdiği açıklamada, Almanya'nın Taliban'dan arzu edilen kapsayıcılık standartlarını karşılamadığı düşüncesince Taliban'ı Afganistan hükümeti yerine tanımaya hâlâ anık olmadığını aktardı. Almanya'nın 600 milyon euroluk iane sözünü yinelediğini anlatım fail Merkel, Afganistan'daki insancasına krizle mücadelede BM'nin yetkilendirilmesi hesabına liderlerin düşün donanması zarfında bulunduğunu yineledi.
AB'den Afganistan'a 1 bilyon euroluk dayanak paketi taahhüdü
Avrupa Birliği (AB), zirvede Afgan halkının insancasına ihtiyaçlarının karşılanması ve Afganistan'a iane sağlayıcı devletlere dayanak şartıyla 1 bilyon euroluk dayanak paketi taahhüdünde bulundu. AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, doruk evveliyat içtimai iletişim araçları hesabından meydana getirdiği açıklamada, "Afganistan'da şişman insancasına ve sosyo-ekonomik yıkımı engel sürdürmek düşüncesince elimizden mevrut değme şeyi yapmalıyız" ifadelerini kullanarak, bunun aceleci müşterek halde yapılması icap ettiğini belirtti.
Von der Leyen, "Bugün G20 toplantısında kısaca 1 bilyon euroluk Afgan Destek Paketini sunacağım. Afgan makamlarıyla rastgele müşterek alım satım kurmamız düşüncesince şartlarımız, insanoğlu hakları karışma kazanmak üzere, açık. Ancak Taliban'ın eylemlerinin bedelini Afganlar ödememeli. Destek paketi, Afgan halkı ve iane sağlayıcı ülkenin komşuları içindir" dedi.
Von der Leyen bahis konusu iane paketinde, aşılar, tahaffuz ve insanoğlu haklarının korunmasına extra dayanak düşüncesince halihazırda üstünde mahsus 300 milyon euroluk insancasına yardımın, esenlik kabilinden acele gereksinimlerin desteklenmesi şartıyla minimum 250 milyon euroluk "ilave insancasına yardım" ve Afganistan'ın komşularını müzaheret kılmak ve güvenliği bırakmak düşüncesince fonlar bulunduğunu açıkladı.
Öte taraftan hava değişikliği, toptan iktisadi toparlanma, ehliyetsiz tagaddi ve Covid-19 salgınıyla uğraş mevzularına odaklanacak bulunan resmi G20 Liderleri Zirvesi ise 30-31 Ekim tarihlerinde İtalya'nın başkenti Roma'da düzenlenecek.
Burak Ortahamamcılar
