Tokyo
Japonya'nın 99. Başbakanı Suga Yoşihide kısaca 1 sene sürdürdüğü görevine veda ediyor.
İktidardaki Liberal Demokrat Partinin (LDP) reislik seçimlerinde sözlü kullanılmamış ve hafta başlangıcında başvekillik vazifesini mecliste dünkü LDP liderine devredecek Suga, "ülkenin en derinliğine devamlı başbakanı" vazifesini 2012-2020'de üstüne alan Abe Şinzo'nun sağlığını esbabımucibe göstererek istifası sonrası Eylül 2020'de başbakanlığı üstlenmişti.
Kanagawa eyaletinden 1996’da saylav seçilen Suga, Aralık 2012-Ağustos 2020'de Abe hükümetlerinin sözcülüğünü yaptı.
Suga, Mayıs 2019’da yazboz tahtası oturan Japonya İmparatoru Naruhito’ya ilgili "Reiwa" (Düzenin Uyumu) devri başlangıcında el gözetiminde popülerliğini artırdı.
Reiwa'yı düzenlemiş olduğu matbuat toplantısıyla dünya geneline duyuran ve tanıtıcı Suga, Japon topluluğunda "Reiwa Amca" yerine tanındı.
Eylül 2020'de 3 adayın yarıştığı LDP reislik seçimlerini ele geçiren Suga, LDP hakimiyetindeki mecliste Japonya’nın dünkü başbakanı olmuştu.
Bir salname rolü süresince inişli yokuşlu ortak başarım sergileyen Suga, 55 hafta devam eden başbakanlığı süresince dünkü sima koronavirüs (Kovid-19) salgını, Tokyo 2020 Olimpiyatları, iç siyasetteki meselelerle uğraştı.
Salgının gezim sektörüne tesirini hafifleştirmek düşüncesince Abe devrinde başlatılan "Seyahate Çık" destekleme kampanyası ekonomiyi ortak nebze canlandırsa da olay paylarını yükselttiği düşüncesince eleştirildi ve kampanya Aralık 2020'de dünya genelinde askıya alındı.
Bu senenin başlangıcında Kovid-19'a gönül rahatlığı ülkenin nice kesiminde OHAL ilanı çağrılarıyla beraberce artan Suga, salgına gönül rahatlığı aşılamayı hızlandırdı, kampanyanın yaygınlaştırılması düşüncesince Reform Bakanı Kono Taro'ya, Aşılamadan Sorumlu Kabine Üyeliği rolü verdi.
Vaka sayısının ülkenin nice sahasında düşürülememesi sonrası Suga, ilkin güneydeki adalar, şimdi sonradan başşehir sahasında OHAL başlattı. OHAL april ayında devreye girmiş olduğu Tokyo ve etrafında 30 Eylül'de ağız ağıza kaldırıldı.
Bazı uzmanlar "uzun devam eden OHAL hasebiyle Japon halkının ilgisiz bir duruma geldiğini ve tedbirlerin tesirinin zayıfladığını" savundu.
Japonya, "milyonda 129 ahiret yolculuğu oranıyla" G7 devletleri içerisinde nüfusuna nazaran minimum ahiret yolculuğu oranının yaşandığı dünya yerine kayda geçti.
Kamuoyu desteğini kaybetmesindeki en ehemmiyetli etkenlerden birisi olimpiyatlar
Abe devrinde müstevli nedenli ortak sene ertelenen Tokyo 2020 Olimpiyatları, güzeşte yaz Kovid-19 gölgesinde düzenlendi.
Turnuvanın, olay artışının sürdüğü ve OHAL'in uygulanmış olduğu nisan-eylül devrinde yapılması halkın tepkisine sebep oldu.
Suga, gelişigüzel halkoyu önüne çıkışında "Tokyo 2020 insanlığın salgını aşınmış ettiğinin kanıtı" olacağını söylemesiyle tenkit oklarının gayesi oldu.
Bu devirde bölüt gerekseme haricinde hariç çıkılmaması tavsiyesinde bulunulurken, ortak yandan kısaca 15 bin sporcunun turnuva hasebiyle ülkeye girmesi dikkati çekti.
Suga ve kabinesinin, "güvenli olimpiyatlar" vaadiyle arsıulusal turnuvayı aranjman ısrarı halkoyu desteğinin düşmesindeki en ehemmiyetli etkenlerinden birisi oldu.
Ülke içerisinden ve dışından izleyici benimseme edilmeyen turnuva devrinde Kovid-19'un varyantlarının da etkisiyle günce olay rakamları 25 binlere çıktı.
Eylül 2021'in ikinci yarısında olay sayılarının günce 2-3 binlere düşmesiyle OHAL'in dünya genelinde kaldırılması, endişelerin haklılığını ortaya koydu.
İç siyasette güvenlik kayıpları
LDP, april ayındaki boşluk seçimlerde Temsilciler Meclisi (Şuugiin) ile Danışman Meclisindeki (Sangiin) üç koltuğu da anne aykırılık Anayasal Demokratik Partiye (CDP) kaptırdı.
Temmuzda Tokyo Valiliği Meclisi seçimlerinde en çelimli çıkmasına karşın LDP, ortağı Komeito'nun desteğine karşın çoğunluğu korumayı başaramadı.
Suga'nın Şuugiin'e seçildiği Tokyo'nun doğusundaki liman kenti Yokohama'da ağustos sonu şehremaneti seçimleri ise LDP'de beklenmeyen tesiri yarattı.
CDP'nin desteklediği Takeharu Yamanaka, Suga'nın desteklediği emektar Ulusal Kamu Güvenliği Komisyonu Başkanı Haçiro Okonogi'yi şen halde aşınmış etti.
Ülke zarfında politik çevrelerde "Suga'nın sırtının kişi evinde yere geldiği" yorumları yapıldı.
Kovid-19 tedbirlerine uymayıp geç saatlerde dışarıda dolaşan LDP milletvekillerinin kamuoyunda Suga'yı bozukluk dilemeye meraklı bırakması ve İçişleri ve İletişim Bakanlığında fevk düzem bürokratların, ortak peyk neşriyat firmasının yetkililerince ağırlandığının ortaya çıkması, muhalefetin işine yaradı.
Kamu hizmeti dizge ahlakını ihlal etmekten cezalandırılan bürokratlar ortada Başbakan Suga'nın oğlunun da arazi alması aksülamel çekti.
Ulusal ve evcil intihabat karışma iç politika mağlubiyetleri ve kamuoyundaki güvenlik kayıpları Suga'nın fırka içi liderliğinde döşeme yitirilmesine sefer açtı.
Ulusal basının "karizma" vurgusu
Kyodo ajansının Eylül 2020'deki anketinde yüzdelik 66,4 yerine kayda güzeşte Suga ve kabinesinin halkoyu desteği, Ağustos ve Eylül 2021 anketlerinde ise yüzdelik 30'lara düştü.
Nihon Üniversitesi Japon Politikaları Bölümünden Prof. İwasaki Masahiro, yarıdan aşkın sakıt desteğin, "görevdeki ortak hükümetin ayakta kalabilme sınırına yaklaştığını" belirtti.
Kamuoyu desteği kaybı sonrası LDP yöneticilerinin, doğacak seçimlerde Suga'nın partiyi "liderlik düzeyinde temessül edemeyeceği görüşü" oluştu.
"Karizmasız" başvekil biçiminde eleştirilen Suga'nın halkla enformasyon kuramadığı ve bu yüzden LDP üyeleriyle el birliği sağlayamadığı değerlendirmeleri yapıldı.
Quad ittifakı ve karbon hedefi
Suga döneminde, "Serbest ve Açık Hint-Pasifik" gösterimi kapsamında Amerika ve "aynı görüşteki ülkelerle" diplomatlık arayışları dikkati çekti.
ABD'yi 16 Nisan'da görüşme fail Suga, Ocak 2021'de reislik koltuğuna oturan Joe Biden ile Beyaz Saray'da mülaki evvel ecnebi önder oldu.
"Pasifik müttefikleri" görüşmede, Çin'in lehçe faaliyetleri karşısında Quad ittifakının güçlendirilmesi ve Tayvan Boğazının güvenliğine aksan yaptı.
Ekim 2020'de Tokyo'daki Quad Dışişleri Bakanları ile güzeşte ay Washington'daki Quad Liderler Zirvesinin yanında Suga'nın göreve gelmesinden ortak ay sonradan açıklamış olduğu "2050'ye değin kullanılmamış karbon" gayesi ve güzeşte ay kurduğu Dijitalleşme Ajansı Suga sürecinin başarıları ortada arazi aldı.
