Bişkek
Görselliği, derinliğine ömürlülüğü ve kalitesiyle ön plana çıkan şırdak, anadan görme nitelik ve motifler ile süslenen rölyef tekniği kullanılarak keçeden yapılıyor.
Üretim süreci derinliğine ve mütekait bulunan şırdağın, sayı farkı boyutu üçe dört m. ve ortak halıyı elde etmek düşüncesince kestirmece 5 kucak yünü gerekiyor.
Konargöçer kültüre eş Kırgızlar, insana, hayat alanına, temizliğe sunulan önemi ve kıymeti açıklamak düşüncesince şırdağı oturdukları yere seriyor ve evlerindeki duvarlarına asıyor.
Hayvancılık kültürünün münteşir bulunduğu Kırgızistan'da hammaddesi ferah şırdakların üretimini, çoğu kez karye hanımları fasile bütçelerine yardım gelmek neredeyse yapıyor.
Kırgızların ehemmiyetli kültürel değerleri ortada toprak düzlük şırdakları hazırlayanlar, el işçiliği maliyetinin yüksekliği zımnında bu hususi el inşası halıların alıcısını diyar haricinde arıyor.
Geleneksel ahşap motifleri ve ürünleriyle süslü baş döndürücü gayeli atölyede işleme ustası kadınlar, dışardaki pentür işlemlerin peşi sıra keçeleri kesiyor, dikiyor ve manalı rölyef motifleri ile süsleyerek anık bir duruma getiriyor.
Salgın yüzünden mesleğini değiştirdi
Abılayev, AA muhabirine icra ettiği açıklamada, önceden turizmle ilgilendiğini belirterek, gezim sektörünü tevakkuf noktasına getiren toy insan koronavirüs (Kovid-19) salgınının yayılmaya başladığı 2020 yılının ortasında yünlü mamüllerin üretiminde en komplike olanlardan şırdağı yaşatmaya ve imal ederek pazarlamaya değişmeyen verdiğini söyledi.
İş yerini atölyeye çeviren Abılayev, "5 sene gezim sektöründe çalıştım. Ülkeye mevrut turistleri ağırladım. Salgının yayılmasıyla beraberce dünyada bulunduğu kabil bizim vatanımızda de gezim tevakkuf noktasına geldi. Ne deneyelim niteleyerek düşünmeye başladım. Turizme andıran bulunan el sanatları ile ilgilenmeye başladım." dedi.
Abılayev, ulusal halının üretiminde geçer not hammadde ve bu sanatı bilenleri belirleme ettikten sonradan bayanlardan oluşturduğu kadrosuyla beraberce halı, kilim ve namazlık üretmeye başladığını belirtti.
Kırgız halıların ehemmiyetli bedel taşıdığını ve bu halıların anneler çeşidinden kızlarına çeyiz adına verildiğini özetleyen Abılayev, hakeza halıların düğünlerde evlenmiş çiftlere bağış adına sunulduğunu anlatım etti.
Abılayev, Kırgız muhacir kültürünün günce yaşamının ayrılmaz ortak parçası bulunan şırdakların çoğu kez Kırgız hanımlar çeşidinden hazırlandığını aktardı.
"Şırdakları diyar dışına pazarlamayı amaçlıyoruz"
Baştan bu yana dış satım gayeli üretime başladıklarını tamlayan Abılayev, "Şırdakları diyar dışına pazarlamayı amaçlıyoruz." dedi.
Abılayev, ürünlerinin yüzdelik 80'nini dış satım düşüncesince hazırladıklarını belirtirken, "Şimdilik Amerika ve Kanada'ya gönderdik. Avrupa ülkelerine, Türkiye ve Arap ülkelerine de tanıtmaya çalışıyoruz." ifadesini kullandı.
Şırdağın 2012'de UNESCO İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsili Listesi'ne alınmasının ardından, millî bellik biçimine mevrut halıların memleketi aziz Narın sahasında şırdak ustalarını müzaheret etmek neredeyse herhangi ortak sene curcuna düzenleniyor.
