Lefkoşa
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, BM Güvenlik Konseyi'nin, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in 19 Temmuz 2021-15 Aralık 2021 periyodunu havi Kıbrıs raporunu görüşmesi, Kıbrıs konusu ve Maraş açılımıyla ilgilendiren AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu. Kıbrıs'ta birlikte hal düşüncesince değme devir iş birliğinden yana olduklarını, Kıbrıs'ta 60 senedir dü ayrı ahali ve devletin bulunduğunu tamlayan Tatar, şunları söyledi:
"Resmi mütalaa sürecine geçebilmemiz düşüncesince Kıbrıs'ta dü ayrı hükümran denk devletin onama edilmesi hususunda ortaya Türkiye'nin de kusursuz desteği ile yöntem koyduk. Eskiden bulunduğu kabil federasyon görüşmelerine girmeyeceğiz. Federal bina altındaki model, 50 sene görüşüldü ve uğur boncuğu bulgu edilemedi. Kıbrıs'ta dü denk hükümran mevki ve denk arsıulusal heykel prensiplerinin onama gıyaben eş birlikte mefruşat olamayacağını ve hasebiyle resmi birlikte mütalaa sürecine başlanamayacağını BM Genel Sekreteri Guterres de görmüş oluyor. Guterres, değme ne derece yansız davranmaya çalışsa da şu anda eş birlikte mefruşat olmadığını teslim etmesi, bizim açımızdan istiğna edicidir."
Ada'daki dü ayrı halkın taraf yana yaşayabilmesi düşüncesince yapılacak iş birliğinin önemine ayraç fail Tatar, bunun sağlık, adli, yer ve erke kabil bölgelerde olabileceğini dile getirdi. Cumhurbaşkanlığı içinde "iki yönlü komitelerde" etkin aşırı sayıda ferdin bulunduğunu vurgulayan Tatar, bu insanların Rum kesimiyle günce yaşamı etkileyebilecek mevzularda icraat yürüttüğünü ve bunu desteklediklerini aktardı. Tatar, Rumların dü yönlü komitelerin çalışmasını kendileri derece dostça desteklemediğinin altını çizdi.
"KKTC'nin hükümran mevki yerine varlığını sürdürmesi, Türkiye'nin güvenliği düşüncesince de önemlidir"
Kıbrıs meselesinin esasının "egemenlik paylaşımına" dayandığına yer veren Tatar, şu ifadeleri kullandı:
"Bizim egemenliğimiz, minimum Rumlar derece meşrudur. Argümanlarımız, onlar ne derece egemense kılıç de o derece egemeniz noktasındadır. Rumlar, bizi AB içinde birlikte tane buyruk içine döşemek istiyor. Daha çelimli olanın, aygın baygın olanı devir içinde dayatma birlikte çözümle otoritelerini kuzeye de ulaştırmak istiyor. Bu, bizim katiyen onama edeceğimiz birlikte nesne değildir. Zaten Türkiye de buna izin etmez. Netice bakımından Kıbrıs Türk halkının güvenliği ve varlığı, tabii Kıbrıs Türk halkı düşüncesince aşırı ciddi bir şeydir fakat KKTC'nin hükümran birlikte mevki yerine varlığını sürdürmesi, Türkiye'nin güvenliği düşüncesince de önemlidir."
Tatar, Rum tarafının "tek egemenlik" noktasında ısrarcı bulunduğunu belirterek Rumların hayalinde Kıbrıs Türklerinin zat devletlerinden vazgeçerek Rum devletine dönüşen "Kıbrıs Cumhuriyeti"ne bütünleşmiş olmasının bulunduğunu söyledi.
"EastMed, fizibil birlikte plan değil"
ABD'nin Doğu Akdeniz Doğalgaz Boru Hattı Projesi'ne (EastMed) desteğini çekmesiyle ilgilendiren Cumhurbaşkanı Tatar, şu değerlendirmelerde bulundu:
"EastMed'in detayları, mesafenin uzunluğu ve maliyetine bakmış olduğunuzda bunun hakeza olabileceği belliydi zira fizibil birlikte plan değil. Kıbrıs'ta birlikte geçim durumunda, Türkiye buraya hemen 40 balçık uzaklıktadır. Bunun fizibilitesi de aşırı elan manalı olur. Türkiye üstünden AB'ye etraflı hidrokarbür zenginlikleri taşınabilir. ABD'lilerin ve diğerlerinin EastMed projesinin fizibil olmadığını görmeleri ve o halde izah yapmaları durumunda olmuştur."
Tatar, KKTC sınırları içinde mevcut Kapalı Maraş bölgesinin 46 senenin peşi sıra Ekim 2020'de aşamalı sağ açıklık periyodunun başladığını hatırlatarak bununla ahali dünyaya "Kıbrıs'ta bundan sonraları oyunun değiştiği, Türk tarafının dünkü birlikte görünüş geliştirdiği" anlamında ileti verdiğini vurguladı. Maraş'ın birlikte 47 sene elan ayrımsız zeminde bekletilmesinde uğur boncuğu deme bulamadıklarına dikkati çekici Tatar, şu halde bitmeme etti:
"Maraş açılımıyla hem KKTC'nin iktisadi yapısına ve gezim potansiyeline yardım yapılmış, orada 1974'te adalet sahibi olanların yeniden oralara art dönmeleri düşüncesince Taşınmaz Mal Komisyonu (TMK) üstünden müracaat hakkı verilmesi, mağduriyetlerin giderilmesi ve insanoğlu hakları açısından durumunda birlikte karardır. (Maraş'ta) 1974'ten hakkı bulunan Rumların TMK'ye başvurması, Rum yanındaki iç siyasette teessürat yaratmıştır. Bu, Rum tarafının sıkıntısıdır fakat kılıç akilane olanı yaptık."
Maraş'ta akıbet 1,5 yılda enfrastrüktür yatırımları ve şişman doğruluk çalışmalarının yapıldığını aktaran Tatar, Maraş'ın bariz bölümlerinin şu anne derece salgına karşın kestirmece 400 bine DOĞRU erkek kabilinden görüşme edildiğini söyledi.
Tatar, Maraş düşüncesince 400'ün üstünde müracaat bulunduğunu hatırlatarak, şu ifadeleri kullandı:
"(Maraş'taki mallarını art onama etmek için) Rumların TMK'ye dünkü başvuruları bulunmaktadır fakat Rum tarafında 'Sakın başvurmayın.' anlamında dehşet edisyon vardır. Başvuranlara, 'Maraş'taki malların iadesi düşüncesince başvurmanız, KKTC'nin meşruiyetini artırır.' şeklinde edisyon vardır. Bu da Rum siyasetine aykırıdır. İnsanları edisyon altında tutuyorlar, kişilere kalsa bütünü gelip başvuracak. Başvuranların birlikte bölümü yerleşecek, birlikte bölümü ise satacak gidecek. Artık o şahısların haklarına bağlıdır. Kıbrıs Vakıflar İdaresinin de Maraş'ta tarihten mevrut hakları vardır. Adalet ve hukukun tescil edilmesi bizim siyasetimizin birlikte parçasıdır."
Maraş'ın şu anne derece yüzdelik 3,5'lik kısmının açıldığını ve askeri statüden çırçıplak alana dönüştürüldüğünü özetleyen Tatar, açılımların devir içinde bitmeme edeceğine ayraç etti.
"Bütün evren ile münasebetlerimizi artırmaya çalışacağız"
Tatar, Kıbrıs'ta resmi mütalaa periyodunun başlamaması biçiminde de çalışmalarına bitmeme edeceklerini vurgulayarak, KKTC'nin dünyanın değme yeriyle teması olduğunu, 100'ün üstünde değişik ülkeden mektepli ve turistin KKTC'ye geldiğini ve vasıtalı yerine 100'den birlikte tomar ülkeyle tecim yaptıklarını söyledi. KKTC'nin resmi yerine tanınmasa da temasları bulunduğunu ve resmi tanınmasının Rum tarafının veto etmesi hasebiyle gerçekleşmeyen birlikte madde bulunduğunu tamlayan Cumhurbaşkanı Tatar, şunları kaydetti:
"Zaman içinde elan birlikte tomar onama değerlendirmek ve insanoğlu hakları bakımından Kıbrıs Türk halkının da iştihar noktasında isabetli bulunduğunun tescili düşüncesince elan birlikte tomar yaymaca yaparak etraflı evren ile münasebetlerimizi artırmaya çalışacağız. Bu mücadelede Türkiye, değme devir yanımızda olmuştur. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, değme vesileyle bizim meselemizi evren kamuoyunun gündemine getirmektedir, bu da bizim düşüncesince şişman şanstır. Bugün olmasa, erte olmasa elan sonraları kesinlikle o iştihar (KKTC'nin tanınması) gelecektir. Çünkü Kıbrıs'ta dü ayrı devlet, ahali ve kültürel yapılış bulunduğu realitesi vardır, bu realiteyi kimesne inkar edemez."
