Ankara
Kanuna göre, ortaklaşma başvurusu yapıldıktan muahharen birleşke dümen kurulu, başvuruyu müşterek ay zarfında sonuçlandıracak ve müracaat malikine bildirecek. Yönetim kurulu, anne sözleşmede tamlanan koşulları taşıyanları ortaklığa kabulden kaçınamayacak.
Ortaklık payının değeri, kooperatiflerin maksat ve çalışkanlık mevzularına kendince bağlanmış bakanlıkça artırılabilecek.
Sigortacılık Kanunu kapsamında sigortacılık faaliyetinde bulunacak kooperatifler düşüncesince en aşırı hisse üstenme sınırı uygulanmayacak ve ortaklaşma payının kıymeti bağlanmış kurumun görüşü alınarak belirlenecek.
Yönetim oturmuş salname çalışkanlık raporu, sağlık masraf farkı hesapları, dengelem ve kontrolör raporları, şürekâ kabilinden elektronik ortamda da incelenebilecek.
Genel heyet toplantısı, anne sözleşmede buyruk bulunması şartıyla elektronik ortamda da yapılabilecek.
Genel heyet tarafından, bakı organı şekilde fariza gerçekleştirmek az daha en müşterek tomar 4 sene düşüncesince minimum müşterek yahut elan müşterek tomar kontrolör seçilecek. Denetçi, umumi heyet kendisine kooperatifin etraflı muamele ve hesaplarını inceleme edecek.
Denetçi tutanağı umumi kurula sunulmayan kooperatiflerde, mali tablolar, dümen oturmuş salname çalışkanlık tutanağı ve aklama karşı tahsil edilen kararlar asılsız olacak.
Kamu kaynaklarından desteklenen kredilere kefil bulunan kooperatifler ile amme kaynaklı zirai desteklemelere vasıtalık önleyen kooperatiflerin dümen oturmuş üyeleri, bunların ortağı bulunduğu yukarı kuruluşlarda fariza alsalar bile sadece müşterek sevap yahut dirlik hakkı alabilecek.
Dış denetim
Kooperatiflerin aut bakı sisteminin baştan düzenlenmesi ve çalışan bakı sistemi kurulması hedefleniyor. Buna göre, bakanlıkça düzentileme konusu, eş sayısı ve iş hacmi kabilinden kıstaslar dikkate alınarak belirlenen birleşke ve yukarı kuruluşları aut denetime yayıncı olacak. Dış denetim, mali tabloların denetimi şeklinde olacak. Yönetim kurulunun salname çalışkanlık tutanağı zarfında arazi meydan mali bilgilerin, denetlenen mali tablolar ile insicamlı olup bulunmadığı ve doğruyu yansıtıp yansıtmadığı da aut denetimin kapsamı zarfında arazi alacak.
Dış denetim, umumi kurulca tahsil edilen değişmeyen doğrultusunda Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumunca yetkilendirilen serbest denetçiler, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu'na yayıncı manzume mensupları, bağlanmış bakanlıkça aut denetimle yetkilendirilen, müteallik olunan tarz birlikleri yahut tarz donanması kurulamamışsa müteallik olunan birliklerce yapılabilecek.
Kooperatifler, birleşke birliklerine, birleşke birlikleri de tarz donanmasına eş bulunmadığı takdirde amme kaynaklarından desteklenen kredilere kefillik sağlayamayacak, amme kaynaklı zirai desteklemelere vasıtalık yapamayacak, bu kapsamdaki başvurularda birlikler kooperatifleri, tarz donanması de birlikleri ortaklığa kabulden kaçınamayacak.
Genel heyet düşüncesince vekâlet mümessili zorunluluğu
Yapı kooperatifleri, anne sözleşmede yayınlanan işlerin tamamlanması ve ferdi mülkiyete geçilip konutların yahut iş yerlerinin şürekâ kendisine tescil edilmesiyle amacına kazanmış sayılacak ve dağıtılacak fakat tescil işleminden muahharen usulüne makul biçimde anne söz değişikliği yapılarak kooperatifin amacının değiştirilmesi şeklinde dağılmaya müteallik buyruk uygulanmayacak.
Kooperatifler, birleşke birlikleri, tarz birlikleri ve Türkiye Milli Kooperatifler Birliği, umumi heyet toplantılarından minimum 15 devir ilk bağlanmış bakanlıktan dil avcısı talebinde bulunacak. Genel heyet toplantıları, vekâlet temsilcisinin nezdinde açılacak ve bitmeme edecek. Temsilci, toplantının kanunlara, anne sözleşmeye ve gündeme kendince yürütülmesine görü edecek.
Ortaklarının çoğunluğu bayanlardan oluşan ve eş emeğinin değerlendirilmesi amacıyla kurulan kooperatifler ile ortaklarının çoğunluğu engellilerden oluşan kooperatiflerin, tescil ve ilana yayıncı işlemlerinden sevap alınmayacak, ilana yayıncı olanlar Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi'nde parasız yayımlanacak. Bu kooperatiflerden, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu'nun bağlanmış düzenlemesi uyarınca odaya eşya tutarı ve salname ödenti ile ekleme ödenti da alınmayacak.
Kanunla, amme kaynaklarından desteklenen kredilere kefil bulunan kooperatifler ile amme kaynaklı zirai desteklemelere vasıtalık önleyen kooperatiflerde anne sözleşmede tamlanan koşulları taşıyanları ortaklığa kabulden kaçınan; dengelem ve sağlık masraf farkı hesaplarını umumi kurulun salname toplantısından minimum 15 devir öncesinden itibaren müşterek sene süreyle ortakların tetkikine sunmayan; seyreklik kabilinden umumi heyet toplantısından ilk usulüne makul biçimde gündeme konu dahası istenmesine karşın bunu hesabına getirmeyen; denetçilerin uyarısına karşın koşulları taşımayan yahut muahharen kaybeden üyeleri düşürmeyen birleşke ve yukarı şirketlerin yöneticileri düşüncesince cezalar öngörülüyor.
Kooperatife bağlanmış defter, belge, para, mangır kabilinden kooperatife bağlanmış varlıkları haleflerine teyit etmeyenler; amme kaynaklarından desteklenen kredilere kefil bulunan birleşke ve yukarı kuruluşları ile zirai desteklemelere vasıtalık önleyen birleşke ve yukarı kuruluşlarında, ortaklığa onama dair anayasa hükümlerine makul davranmayan birleşke ve yukarı kuruluşları yöneticilerine de cezalar getiriliyor. Bağdaşmayan görevlere karşıt uygulamaları araştırmayan denetçilere de cezai vebal yükleniyor.
Yükümlülüklere karşıt cereyan fail dümen oturmuş üyelerinin rastgele biri, rastgele müşterek zor düşüncesince ayrımlı iktisap etmek az daha 1000 liralık yönetsel mangır cezasıyla cezalandırılacak. Aynı bakı kapsamında bire müşterek insana verilebilecek yönetsel mangır cezalarının yekûn tutarı 10 bin lirayı geçemeyecek.
Mevcut yöneticilere, seçimlere derece tahsilden muafiyet
Ticaret Bakanlığınca kâffesi birleşke ve yukarı kuruluşlarının, kooperatifçilik hizmetlerine elektronik ortamda ulaştığı ve merkezi data tabanının yönetildiği Kooperatif Bilgi Sistemi (KOOPBİS) kurulacak.
Kooperatifin tecim sicili kayıtlarının, mali tablolarının, dümen oturmuş ve kontrolör raporlarının, umumi heyet güruh evrakının, ortakların kimlik, iletişim, hisse ve ödemelerine müteallik bilgilerinin KOOPBİS'e işlenmesinden, dümen oturmuş mesul olacak.
İlgili vekâlet ile birleşke ve yukarı kuruluşları, görevleri ile hudutlu durmak şartıyla, ortakların ve eş iktisap etmek düşüncesince başvuranların şahsi verilerini KOOPBİS'te işlemeye ve görüntülemeye çıkışlı olacak. Bakanlık; denetim, sayım bilimi üretme, hizmetlerde otomasyonu artırma, diyar kooperatifçiliğinin geliştirilmesi ve birleşke ortaklarının haklarının korunması amacıyla sistemde işlenen verileri, amme kasıntı ve kuruluşlarına aktarabilecek. Elde edilen veriler Kişisel Verilerin Korunması Kanunu'na karşıt şekilde kullanılamayacak, aktarılamayacak yahut bambaşka müşterek biçimde işlenemeyecek.
KOOPBİS'te tutulacak verilerle elektronik ortamda sunulacak hizmetlerden faydalanılmasına, bu düzenek üstünde işlenen şahsi verilerin aktarımı ile güvenliğin sağlanmasına, ışıklandırma yükümlülüğünün ne biçimde hesabına getirileceğine müteallik kökler ve esaslar, bağlanmış bakanlıklar ile Kişisel Verileri Koruma Kurumunun görüşü alınarak Ticaret Bakanlığınca çıkarılan yönetmelikle belirlenecek.
Kooperatiflerin halihazırdaki dümen ve bakı oturmuş üyeleri müşterek ahir seçimlere derece terbiye şartından affedilmiş tutulacak. Düzenlemenin yürürlüğe girmiş bulunduğu tarihten 31 Aralık 2022'ye derece seçilecek dümen ve bakı oturmuş üyelerinin terbiye onama etme zorunluluğu da bu tarihten muahharen başlayacak.
Bir sene zarfında kurulacak
Tüm kooperatifleri kapsayacak ve ayrımlı kanunlara yayıncı kooperatifler ortada değinme sağlayacak KOOPBİS, müşterek sene zarfında kurulacak. İlgili bakanlıklar, sistemin kurulum sürecinde öz sistemlerindeki verileri aktarmak, uygulamaya geçtikten muahharen da birleşke ve yukarı kuruluşlarınca meydana getirilen data girişlerini izlem etmekle mesul olacak.
Kooperatif ve yukarı kuruluşları dümen oturmuş üyeleri; tecim sicili kayıtlarını, mali tablolarını, çalışkanlık raporlarını, umumi heyet güruh evrakını, ortakların kimlik, iletişim, hisse ve ödemelerine müteallik bilgilerini ve mukteza kâffesi detayları KOOPBİS'in kurulmasının arkası sıra 6 ay zarfında aktaracak.
Bu süreçte kooperatifler ve yukarı kuruluşları, umumi heyet toplantısına iltihak hakkını taşıyan ortakları yayınlayan listeleri, bu konu yürürlüğe girmeden esbak kanunlara kendince almaya bitmeme edecek. Yükümlülüklerini hesabına getirmeyen birleşke ve yukarı müesseselerinin dümen oturmuş üyeleri, yönetsel mangır cezasıyla cezalandırılacak.
Ana sözleşmelerini uyma ettirmeyenler karışmış sayılacak
Kooperatifler ve yukarı kuruluşları, anne sözleşmelerini en geç 3 sene zarfında bu organizasyon hükümlerine uyma ettirecek. Ana sözleşmelerini uyma ettirmeyen birleşke ve yukarı kuruluşları karışmış sayılacak. Kanunen likidasyon ile göreve getirilmiş kimseler kabilinden dağılmadan başlayarak 2 ay zarfında likidasyon işlemlerine geçilmezse, birleşke ve yukarı kuruluşun ortakları ve ya alacaklıları kabilinden mahkemeden 2 sene zarfında likidasyon memuru atanması istenebilecek.
Ana sözleşmeler uyma ettirilinceye kadar, bulunan anne sözleşmelerin bu düzenlemeye karşıt sıfır hükümleri uygulanacak. Ana sözleşmelerini bu düzenlemeye uyma yol açmak düşüncesince kooperatifler ve yukarı müesseselerinin yapacakları umumi kurulları, yararlı umumi kurulların kökler ve çoğunluğuna kendince toplanacak ve değişmeyen verecek.
Tarım Satış Kooperatif ve Birlikleri Hakkında Kanun'da meydana getirilen değişiklikle, serbest bakı kapsamı haricinde artan birlikler ile kooperatifler, Kooperatifler Kanunu'ndaki kanunlara kendince denetlenecek ve aut denetime yayıncı olacak.
Tarım Kredi Kooperatifleri kabilinden kullandırılan zirai cesaret alacaklarından yapılandırmaya esasi tutarın taksitlendirilmesi şeklinde ise peşinata karşılama fail yüzdelik 30'unun ifa tarihi, bu senenin ilk teşrin kocaoğlan sonundan teşrinisani kocaoğlan sonuna ertelendi. Kalan tutarın taksitlerinin ödemesi de 2022 yılının ilk teşrin kocaoğlan hesabına teşrinisani ayında başlayacak.
