Küresel hava değişikliğinin tesiri altında bulunan Türkiye'de 2021 senesinde sıcaklıkların zaman normallerinin üstünde seyretmesi, arıcılığı da olumsuz etkilemeye başladı. Van'da mergup yağışların olmaması, havanın aşkın ısınmasıyla baş başa doğada açan çiçekler çelimsiz müddette kururken, kovandan çıkan arılar ise yağışsızlık zımnında çiçek tozu ve bal özü bulmada zorlanınca bal üretimi de sıkıntıya girdi. Kovanından çıkan fakat yeteri derece çiçek tozu ve bal özü toplayamayan arılar aç kalmaya başlarken, buna ilişkin adına bal üretiminde de azalış yaşandı.
Yağış azlığı zımnında bitkilerin kurumuş olduğu Van'da, bu sene bal üretimi azaldı. Yeterli yağışların olmaması kararı bitkilerin kuruması zımnında salname 2 bin 200 titrem yöresinde bal üretimi meydana getirilen kentte, üretimin bu sene fakat yüzdelik 25 oranında gerçekleştiğini tabir fail Van Arıcılar Birliği Başkanı Halil Tandoğan, “Kuraklık baştan sona konuşuluyordu lakin tığ bu sene iliklerimize derece yaşadık. Son 30 senenin ihtimal de en yağışsız sezonunu geride bıraktık. Özellikle zaman ortalamalarının üstünde ilgisiz ve hamam geçişi, ilkbaharda yeterince yağışı almamasından ekolojik ortam doğada müşterek er himaye meydana geldi. Otlar, çiçekler yetişmedi. Arı da yeterince ne kuluçkaya yattı ne de bal nektarı olabilecek çiçek bulabildi. Bu sebeple ilimiz bu sene bal üretiminin fakat 4'te birisi derece üretilebildi. Bal piyasasında da müşterek ara oldu. Çam balı bölgesinin yanmasından ekolojik ortam çiçek balına emniyetsiz müşterek istek vardı. Ancak istek bulunmasına karşın elimizde yeterince bal yoktu” dedi.
Kuraklık zımnında yeterince beslenemeyen arılarda dayanım zayıflığı oluştuğuna uyanıklık çekici Tandoğan, “Hayvanlarda da müşterek muafiyet sistemi vardır. Bununla bu arada yeterince beslenemeyen hayvanlarda illet ve zararlılara huzur müşterek dayanım zayıflığı oluşturuyor. Kuraklık ile baş başa yeteri derecede beslenemediğinden ekolojik ortam arı kışlamasını aşkın müşterek tomar kayıpla geçirmekteyiz. Arı ölümleri aşkın müşterek tomar yaşanmaktadır. Bu da önümüzdeki ilkbahar mevsiminde arı ölümlerinin aşkın müşterek tomar olabileceğini göstermektedir” ifadelerini kullandı.
Daha geçmiş müşterek kovanda tahminî 30 kilogram bal elde edilirken, yağışsızlık zımnında bu sene fakat 8 kilogram bal alabildiklerini vurgulayan Tandoğan, “Kuraklık bizlere bu sene hissettirdi. Önümüzdeki senelerde tehlikeler bizi bekliyor. Bununla ait ayrışık yer önlemleri ve yasaların geliştirilmesi lazım. Sanayi, yer kirliliği ve tarımsal zirai ilaçlar ile ait aşkın ağır önlemlerin masaya yatırılması lazım. Eğer ki yağışsızlık hakeza bitmeme ederse arımız yöntemince kaybolacak ve arısız kalabiliriz. Tarımdaki sulama durumlarının arama edilmesi, yeterince talihli bitkilerin ekilmesi ve yer kirliliğine uyanıklık edilmesi lazım. Özellikle kışlatma bölgelerinde narenciyede geçer tarımsal ilaçların banko yasaklanması lazım. Çünkü orada aşkın ağır müşterek arı ölümüne etmen oluyor. Ayrıca elimizdeki birtakım arılar, hastalıklara huzur dayanım gösteremiyor. Bunun düşüncesince elan aşkın genetiği güçlendirilmiş, yerel arı ırklarıyla çalışmamız lazım” diyerek konuştu.
Van'da tahminî bin 400 arı işletmesinin bulunduğunu da laflarına ekleyen Tandoğan, “140 bin arı kovanımızın 50 bini emektar yüz yağız kapçık arısı olup geriye küsurat ise fenni kapçık yüz arıcılıktır. Bunun indinde 140 bin derece da haricen alana mevrut gezici arıcılar var. Ben bu çerçevede kâffesi arıcılarımıza metin müşterek mevsim diliyorum” dedi.
Atilla İdiz
