İstanbul
Küresel hisse piyasaları, Rusya-Ukrayna mücadelesi ve Amerika Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell'ın delice açıklamalarıyla kaba satıcılı seyrederken, kalan belirsizlikler bilhassa erke mal fiyatlarını üstün dereceli seviyelere çıkardı.
Bu hafta oynaklığın hat safhaya çıkmış olduğu servet fiyatlarında Rusya-Ukrayna savaşıyla kalan jeopolitik riskler ve Fed Başkanı Powell'ın açıklamaları başlangıç görevi oynadı.
Buna göre, Avrupa borsalarında zayiat yüzdelik 10'ları aşarken, Brent petrol, katıksız taş yağı lambası yağı ve buğday ilkin kazanmak nerede ise nice mal üstün dereceli seviyelere çıktı.
Hafta süresince bölgeden mevrut salık akışı hisse piyasalarının yönü üstünde can alıcı olurken, cemaziyelevvel Avrupa’nın en iri santrali Zaporijya Nükleer Santrali sahasındaki çatışmalar hisse piyasalarındaki satışları derinleştirdi.
Rus ve Ukraynalı yetkililer hafta süresince dü el görüşse de bu görüşmelerden meyve alınamazken, dü yan arasındaki harp sertliğini artırarak bitmeme ediyor.
Batılı devletler Rusya Merkez Bankası ve ülkenin ehemmiyetli bankalarının SWIFT sisteminden çıkarılması dair anlaşırken, evren genelinde Rusya'ya ve Rus şirketlerine rağmen nice müeyyide sonucu alındı.
Rusya'nın 9 Mart'ta MSCI büyümekte bulunan devletler endeksinden çıkarılacağı duyurulurken, Avrupa Merkez Bankası da Sberbank Europe’nın kapatılması emri verdi.
Bu kararlar sonucunda taşınmazlar dışı piyasalarda muamele gören Rus şirketleri yüzdelik 99'a andıran bedel kaybederken, S&P, ABD'de muamele gören dört başı mamur Rus şirketlerinin endeksten çıkarılacağını duyurdu.
Rusya Merkez Bankası bahis konusu yaptırımlara cevap siyaset faizini yüzdelik 9,5'ten yüzdelik 20'ye yükseltirken, Moskova borsasını da hafta süresince el işi kapattı.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in imzaladığı kararnameyle, Rusya vatandaşlarının döviz cinsinden aut namus borcu vermeleri ve abuhava dışındaki vezneci hesaplarına döviz yatırmaları ise yasaklandı.
Uluslararası büzük derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, Rusya'nın büzük notunu "BBB"den "B"ye, Moody's,"Baa3"ten "B3"e ve Standard & Poor’s (S&P) Rusya'nın derinlemesine vadeli döviz cinsinden "BB+" ve yerli mal cinsinden "BBB-" bulunan büzük notlarını "CCC-"ye indirdi.
Dolar/Ruble paritesi bu gelişmelerle haftayı 48,24 bedel hasılatıyla üstün dereceli düzey bulunan 124'ten tamamlarken, Rusya'nın 5 salname CDS riziko primi de 1.131 temel nokta artarak 1.672 ile tamamı zamanların en faziletli seviyesine çıktı.
Öte yandan, hafta ortamında nısıf salname Para Politikası Raporu'na bağlı sunumun karşıcı Fed Başkanı Powell, bankanın mart kocaoğlan toplantısında 25 temel puanlık repo artışını terviç eğiliminde olduğunu, enflasyonun beklendiği nerede ise düşmemesi şeklinde elan saldırgan akıntı etmeye müheyya olduklarını söyledi.
Şimdiye denli mal ve erke fiyatlarının ehemmiyetli seviyede arttığını kaydeden Powell, bu durumun enflasyonu fevk cepheli baskılayacağına ayraç ederek riziko iştahının da azalabileceğini ve bunun yatırımlar ile harcamaların düşmesine hastalık olabileceğini anlattı.
Analistler, Rusya-Ukrayna savaşındaki seyrin servet tutarları üstünde can alıcı olmayı sürdürmesinin beklendiğini kaydederek, mevzuyla ait salık akışının doğacak hafta da yatırımcıların odağında söyledi.
Emtia tutarları zirvelere biçim aldı
Söz konusu gelişmeler mal fiyatlarında dehşet oynaklığın yaşanmasına etken oldu.
ABD'nin Rusya petrolü, sıvılaştırılmış doğalgazı ve petro kimya ürünlerini de yasaklayacağına müteveccih yasa tasarısının oluşturulması ve tedbir endişeleriyle Şubat 2013'ten buyana en faziletli düzey bulunan 118,4 dolara seviyesine denli çıkan Brent petrolün varil fiyatı, haftayı yüzdelik 23,8 bedel hasılatıyla 116,7 dolardan tamamladı.
Avrupa'da april vadeli katıksız taş yağı lambası yağı kontratları 25 Şubat haftasında yüzdelik 27,8 bedel kazanmasının ardından, bu hafta da yükselişini sürdürerek yüzdelik 106,8 artışla 192,55 avroya çıktı.
Dünya buğdayının tahminî yüzdelik 14'ünü üreten ve küresel buğday ihracatının az elan 3'te 1'ini meydana getiren Rusya ve Ukrayna'nın savaşmasıyla başlangıç başa mayıs vadeli buğday kontratları hafta süresince çatı fiyattan kapanış gerçekleştirerek güzeşte hafta yüzdelik 40,6 artışla 1.209 dolara yükseldi.
Altının ons fiyatı da bu hafta yüzdelik 4,26 bedel hasılatıyla 1968,8 dolara çıkarken, 24 Ağustos 2020'den buyana en faziletli haftalık kapanışını yaptı.
ABD'de kalan pahalılık endişeleri Fed'in şahinleşen tutumuna rağmen kalan jeopolitik riskler tahrif piyasasında alış ağırlıklı seyri desteklerken, ABD'nin 10 salname tahrif faizi haftayı tahminî 20 temel nokta düşüşle yüzdelik 1,75'ten tamamladı.
Dolar endeksi de haftalık yüzdelik 2 terfian 98,5'le 25 Mayıs 2020 haftasından buyana en faziletli haftalık kapanışını yaptı.
ABD'de fiyatlamalar zorlaşıyor
ABD'de hisse piyasaları bu hafta Rusya-Ukrayna mücadelesi ve Fed Başkanı Powell'ın açıklamalarıyla bedel kaybederken, doğacak hafta gözler pahalılık verilerine çevrilerine çevrildi.
ABD'de açıklayan verilerde istihdam dalının güçlenmeye bitmeme etmiş olduğu görülürken, kalan jeopolitik risklere rağmen bitmeme fail pahalılık baskısı fiyatlamaları zorlaştırıyor.
Tahvil piyasalarında bu yıl yapılacak repo artışı beklentisi 7'den 6'ya gerilerken, Rusya-Ukrayna arasındaki gerginlik mal politikası üstünde kapalılık meydana getirmeye bitmeme ediyor.
Fed'in hafta arası açıklayan "Bej Kitap" raporunda ise fiyatların abuhava genelinde çelimli yan yana çabucak arttığını, kuruluşların doğacak beş altı ay ortamında ek bedel artışları beklediği bildirildi.
ABD'nin Rusya'ya için almış olduğu önlemler de yatırımcıların odağında olmayı sürdürürken, akıbet adına Amerika Ticaret Bakanlığı, Rusya'nın arz yağı rafinasyon sektörünü amaç meydan dışarı satım kontrollerini sıkılaştırdığını duyurdu. Beyaz Saray'dan meydana getirilen yan yana bambaşka açıklamada da Rus petrolüne dışarı alım yasağı getirilebileceği anlatım edildi.
ABD'de bu hafta açıklayan makroekonomik verilere mucibince ise başıboşluk yüzdelik 3,8' gerilerken ekincilik dışı istihdam beklentileri aşarak 678 bin seviyesinde gerçekleşti.
Söz konusu gelişmelerle S&P 500 endeksi haftalık bazda yüzdelik 1,27, Nasdaq endeksi yüzdelik 2,78 ve Dow Jones endeksi yüzdelik 1,30 bedel kaybetti.
7 Mart ile başlamış bulunan haftanın data takviminde, salı global stoklar ve aut tecim dengesi, perşembe Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), haftalık başıboşluk aylığı başvuruları ve hazne bütçe dengesi ile cuma namazı Michigan Üniversitesi mahveden itimat endeksi verileri izlem edilecek.
Avrupa'da 2020 Mart'ın buyana en biçimsiz hafta geride kaldı
Rusya-Ukrayna savaşının en kaba Avrupa borsalarında fiyatlanırken, doğacak hafta da mevzuya bağlı gelişmeler ile çarşamba günkü Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) repo sonucu ve ECB Başkanı Christine Lagarde'ın hitabı yatırımcıların odağında olacak.
Doğu Avrupa'da başlamış bulunan harp erke tedarikinden, insanca krize nice sıkıntıya biçim açarken, Avrupa ülkeleri hafta süresince Rusya'ya dünkü yaptırımlar açıkladı.
Avrupa ülkelerinin Rus gazına bağımlılığı alınana birtakımı kararları etkileyerek tartışmaları yanı sıra getirse de Almanya Ekonomi ve İklimi Koruma Bakanı Robert Habeck hafta içinde, Almanya'nın Rus katıksız gazına tabi bulunduğunu belirterek, Rusya'dan petrol, taş yağı lambası yağı ve maden kömürü ithalatının yasaklanması düşüncesine için bulunduğunu söyledi.
Gelecek hafta ise jeopolitik gelişmelerle bu arada ECB'nin mal politikası kararları yatırımcıların odağına yerleşirken, ECB'nin siyaset faizini değiştirmesi beklenmiyor.
Bununla başlangıç başa ECB'nin bu yıl dü repo artışı yapacağına müteveccih beklentiler ise 1 repo artışına gerilerken, Almanya Merkez Bankası (Bundesbank) Başkanı Joachim Nagel, kalan erke fiyatlarının enflasyonu besleyeceğini belirterek, ECB'nin mal politikasını normalleştirmeye odaklanması icap ettiğini anlatım etti.
Analistler, Rusya ile Ukrayna arasındaki gelişmelerin servet fiyatlarını etkilemeyi sürdürmesinin beklendiğini kaydederek, bilhassa mal fiyatlarındaki oynaklığın riskli yaratıklar üstündeki adanmış baskısını güçlendirebileceğini anlatım etti.
Bölgede açıklayan makroekonomik verilere mucibince Almanya'da ve Avro Bölgesi'nde TÜFE maaş yüzdelik 0,9 artarak beklentileri geride bıraktı.
Bu gelişmelerle bu hafta İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzdelik 6,71, Almanya'da DAX endeksi yüzdelik 10,11, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzdelik 10,23 ve İtalya'da MIB 30 endeksi yüzdelik 12,84 bedel kaybetti.
Gelecek hafta pazartesi Almanya'da üretimevi siparişleri, Avro Bölgesi'nde Gayrisafi Yurt içi Hasıla (GSYH) ve cuma namazı İngiltere'de uran üretimi verileri izlem edilecek.
Asya'da düşüşler hudutlu kalmayı başardı
Asya hisse piyasaları da kalan jeopolitik risklerle adanmış ağırlıklı yan yana ilerleyiş izlese de, bölgedeki düşüşler Avrupa'ya mucibince hudutlu kaldı.
Japonya, Rusya'ya geçerli yaptırımlarda Amerika ve AB ülkelerine katılırken, Çin davranışlarında ölçülü duruşunu koruyor. Buna rağmen Çinli dü vezneci Rusya'ya büzük yayınlarını kapattıklarını duyururken, Çin yönetimi Rusya ve Ukrayna'ya problemi diyalog eliyle çözmeleri önerisini sürdürdü.
Artan mal fiyatlarının Çin'in kazançlı toparlanmasını aksi etkileyebileceği endişesi güçlenirken, Çin'in akışkanlık enjeksiyonları ve ekonomiyi terviç adımları hisse piyasalarındaki aşağılık cepheli baskıyı hafifletti.
Japonya'da hafta ortamında açıklayan verilere göre, başıboşluk yüzdelik 2,8'e çıkarken, imalat uran Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) Çin'de 50,4, Japonya'da ise 52,7 seviyesinde gerçekleşti.
Söz konusu gelişmelerle haftalık bazda Çin'de Şangay birleşik endeksi yüzdelik 0,11, Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzdelik 1,85, Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzdelik 3,79 bedel kaybederken, Güney Kore'de Kospi endeksi yüzdelik 1,38 bedel kazandı.
Rusya'da RTS endeksinde cuma namazı haset yüzdelik 26,1 bedel kazansa da, haftayı yüzdelik 32,7 azalışla tamamladı.
28 Şubat ile başlamış bulunan haftanın data takviminde, pazartesi Japonya'da perişan satışlar ve uran üretimi, salı Çin'de imalat uran PMI ve perşembe Çin'de misyon endüstrisi PMI ile cuma namazı Japonya'da başıboşluk payı verileri izlem edilecek.
Yurt ortamında gözler Borsa İstanbul fazlalık ayrışmayı başardı
Yurt içinde, Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi küresel hisse piyasalarında düşüşe rağmen fazlalık ayrışmayı başarırken, doğacak hafta Rusya ile Ukrayna arasındaki gelişmelerle başlangıç başa cuma namazı haset açıklanacak ödemeler dengesi ve uran üretimi verileri izlem edilecek.
Rusya ile Ukrayna arasındaki harp taşınmazlar ortamında de gündemin odağında toprak alırken, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, hafta ortamında mevzuya bağlı açıklamalarında, "Rusya'nın Ukrayna topraklarına müteveccih saldırısını onama edilemez görüyor, Ukrayna yönetiminin ve halkının verdiği mücadeleyi ölçüm ediyoruz. Montrö Sözleşmesi'nin boğazlardaki sefine trafiği dair ülkemize verdiği yetkiyi, krizin tırmanmasının önüne geçecek biçimde istimal kararındayız." değerlendirmesinde bulundu.
Yurt ortamında bu hafta açıklayan verilere mucibince TÜFE, maaş yüzdelik 4,81, salname yüzdelik 54,44 arttı.
Öte yandan, Cumhurbaşkanı Kararı ile görevden af talebi onama edilen Bekir Pakdemirli'den boşalan Tarım ve Orman Bakanlığına Vahit Kirişçi atandı.
Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi uran hisselerindeki alıcılı seyirle haftayı yüzdelik 1,96 artışla 1.990,75'ten puandan tamamlarken, Dolar/TL yüzdelik 3,03 terfian 14,2141'e çıktı.
Analistler, BIST 100 endeksinde uran anlamda 2.040 puanın direnç, 1.870 puanın dayanak konumunda bulunduğunu kaydeden analistler, Rusya ile Ukrayna arasındaki gelişmelerin hisse piyasaları üstünde can alıcı olmayı sürdürdüğünü, kalan oynaklık haysiyetiyle davranışlarında ölçülü akıntı etmelerinin yarayışlı olacağını söyledi.
Gelecek hafta taşınmazlar ortamında ayrıca, pazartesi hazne akça dengesi, perşembe başıboşluk payı ve cuma namazı Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Piyasa Katılımcıları Anketi verileri izlem edilecek.
