İstanbul
ABD'de güzeşte hafta açıklayan verilere göre, orak ayı ayında yüzdelik 8,5 kalan salname enflasyon, ağustosta yüzdelik 8,3'e gerilemesine rağmen yüzdelik 8,1 düzeyinde olan piyasa beklentilerini aştı.
Verinin arkası esna Fed'in federal fonlama payı politikasına başladığı 1990'lardan beri geçmiş defa 100 baz puanlık nema artırımına gideceği ihtimali fiyatlanmaya başlanırken, faizlerde minimum 75 baz puanlık artışa kesme gözüyle bakılıyor.
Halihazırda mal piyasasındaki fiyatlamalarda, Fed'in 75 ve 100 baz puanlık nema artırımı ihtimali sırayla yüzdelik 82 ve yüzdelik 18 düzeyinde bulunuyor. Bankanın hâlâ evvela 25 baz puanlık nema artırımına gitmesi hâlâ muhtemel tanıdık doğacak ayki toplantısı düşüncesince ise 50 baz puana yüzdelik 35,2 ve 75 baz puana yüzdelik 54,5 belki veriliyor.
Hafta süresince özellikle Avrupa ve Çin iktisap etmek kıl payı açıklayan verilerin, büyümenin çelim kaybettiğine ayraç etmesi duraklık endişelerini de aktif tutarken, arsıulusal itibar derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, küresel ekonomiye bağlı 2022 yılı repo beklentisini yüzdelik 2,9'dan 2,4'e düşürdü. Dünya Bankası da erdemli enflasyona dirlik özek bankalarının eş anlı adına faizleri artırmasının 2023'te küresel duraklık riskini güçlendirdiğini bildirdi.
Bu gelişmelerle güzeşte hafta süresince küresel hisse piyasalarında oynaklığın erdemli seyrettiği ve satışların arttığı gözlenirken, tağyir piyasalarından da depar belgesi yaşandı. Resesyon riski ve dolar talebinin enerjisini koruması ile altının ons fiyatı da yüzdelik 2,4 bedel kaybederek 1.675,5 dolardan kapandı.
ABD'de doğacak haftanın gündemi Fed
ABD'de güzeşte hafta enflasyonist endişelerin artarak çoğalması ve makroekonomik verilerin alengir sinyaller vermesi ile piyasalarda riziko iştahı ceninisakıt seyretti.
Beklentilerin üstünde mevrut pahalılık verilerinin arkası esna açıklayan Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE), düşüşünü 2'nci ayak tabanı taşıyarak ağustosta maaş yüzdelik 0,1 gerilerken, salname bazda da yüzdelik 8,7 ile tahminlerin altında kaldı. Ülkede dağınık satışlar ağustosta maaş yüzdelik 0,3 ile piyasa beklentilerinin bilakis yükseldi.
Haftalık avarelik başvuruları da 213 binle 5'inci haftasında da düşme kaydetti. Söz konusu zait verilere rağmen ABD'de endüstri üretimi ağustosta maaş yüzdelik 0,2 artsa da beklentilerin altında kaldı. New York Fed ile Philadelphia Fed'in imalat endeksleri de endüstri sektöründe daralmanın sürdüğüne ayraç etti.
Açıklanan data ve gelişmelerle New York borsasında güzeşte hafta oynaklığın erdemli seyrettiği görülürken, endekslerde haftalık bazda sayı farkı yüzdelik 4,6 düşme yaşandı. Geçen hafta genelinde Dow Jones endeksi yüzdelik 4,13, Nasdaq endeksi yüzdelik 5,48 ve S&P 500 endeksi yüzdelik 4,08 bedel kaybetti.
ABD'nin 10 salname tağyir faizi güzeşte haftaya başladığı yüzdelik 3,30 seviyelerinden yükselişe geçerek yüzdelik 3,45'ten kapandı. Dolar endeksi ise pahalılık verilerinin arkası esna yüzdelik 1,6'lık yükselişle 110'u imtihan ederken, haftanın ikinci yarısından sonraları ufki müşterek tempo seyrederek 109,8'de dengelendi.
Gelecek hafta ABD'de Fed'in perşembe günkü nema kararının beraberinde salı hane başlangıçları, çarşamba ikinci el hane satışları, perşembe haftalık avarelik başvuruları ve cuma namazı imalat endüstri ve fariza endüstrisi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) verileri izleme edilecek.
Fed Başkanı Jerome Powell'ın nema kararının arkası esna yapacağı konuşmada, bankanın doğacak devre mal politikası stratejisi kendisince ipuçları aranacak.
Avrupa'da erke krizi derinleşiyor
Avrupa tarafında güzeşte hafta yatırımcı fiyatlamalarına doğrultu sağlayan asliye sebep gene erke krizi ve kalan duraklık riski oldu.
Bu kapsamda uygulanması planlanan tedbirler yakından izleme edilirken, Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkelerin, çarpıcılık ve natürel kavara fiyatlarındaki artışa dirlik alınacak önlemleri mülaki gelişmek kıl payı 30 Eylül'de Brüksel'de baştan dehşet toplanacağı bildirildi.
Artan çarpıcılık ve natürel kavara tutarları dolayısıyla sektörde çalışkanlık yayınlayan şirketlere müteveccih arttırma vergiyi de havi tedbirler ise duraklık kaygılarının derinleşmesine bozukluk oldu.
Öte taraftan Almanya Başbakanı Olaf Scholz, enerjide sunma güvenliği düşüncesince Rus erke firması Rosneft'in Alman taraf kuruluşu Rosneft Almanya’ya kayyum atanmasından sonraları Doğu Alman eyaletlerinde 1 bilyon avrodan çok envestisman yapılacağını bildirdi.
Alman hükümetinin, Almanya'nın en iri Rus gazı ithalatçısı Uniper'in kamulaştırılmasını değerlendirdiği olup bitenleri ise firmanın hisselerinde yüzdelik 18'den çok bedel yitirilmesine bozukluk oldu.
Makroekonomi data tarafında ise Almanya'da açıklayan ZEW Ekonomik Beklenti Endeksi eylülde kötüleşmeye ayraç ederken, Avro Bölgesi’nde ağustosta salname pahalılık yüzdelik 9,1'le üstün dereceli seviyeye yükseldi.
Bu gelişmelerle Avrupa borsalarında güzeşte hafta satıcılı müşterek tempo izlenirken, haftalık bazda Almanya'da DAX endeksi yüzdelik 2,65, Franca'da CAC 40 endeksi yüzdelik 2,17 ve İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzdelik 1,56 bedel kaybetti. Avro/dolar paritesi 0,99-1,02 bandında akıntı etmiş olduğu haftayı yüzdelik 0,3 düşüşle 1,0016'dan tamamladı.
Gelecek hafta Avrupa'da İngiltere Merkez Bankası (BoE) nema kararının beraberinde Avro Bölgesi'nde mahveden güvenlik endeksi ile imalat endüstri ve fariza endüstrisi PMI, Almanya'da ÜFE verileri izleme edilecek. BoE'nin yüzdelik 1,75 düzeyinde olan siyasa faizini, 50 baz puanlık artırımla yüzdelik 2,25'e yükseltmesi beklenirken, değişmeyen metninde, doğacak çağda bankanın ne denli şahinleşeceği sorusuna cevap aranacak.
Asya'da ruzname Çin ekonomisindeki yavaşlama ve güçsüz Japon yeni
Asya genelinde, Çin'de ekonomiye müteveccih endişeler ve Japonya'da güçsüz yen profili gündemi çalışır etmeye bitmeme etti.
Geçen hafta genelinde Asya'da ekopolitik ruzname de koyu geçerken, ABD'nin Çin'in muhtemel Tayvan işgalini engel iktisap etmek düşüncesince müşterek müeyyide paketini değerlendirdiği haberlerinin beraberinde Rus ve Çinli liderlerin meydana getirdiği musahabe yakından izleme edildi. Haftanın sonuç haset Amerika borsalarında muamele gören Çin şirketlerini denetleyecek heyetin Hong Kong'a gideceği olup bitenleri de uygulayım bilimi hisselerinde sansasyonel oldu.
Çin Merkez Bankası'nın (PBoC) mal politikasını gevşetme adımlarına açıklık vererek 1 salname siyasa nema oranını (MLF) yüzdelik 2,75 düzeyinde bırakması da öne çıkan gelişmeler ortada toprak aldı.
Makroekonomik data tarafında Çin'de ağustosta salname bazda endüstri üretimi yüzdelik 4,2 ve dağınık satışlar yüzdelik 5,4 artarak beklentileri aştı. Ülkede namus borcu yöneltme problemleri ile savaş fail yurt sektörüne bağlı göstergeler ise bozulmaya bitmeme etti. Japonya'da ise ağustosta salname bazda dış satım yüzdelik 22,1 yükselse de beklentilerin altında kalırken, dış alım yüzdelik 49,9 artarak piyasa tahminlerini aştı. Ülkede orak ayı kocaoğlan endüstri üretimi de salname bazda yüzdelik 2 azalarak güçsüz görünümünü sürdürdü.
Öte taraftan güçsüz yen profiline müteallik yetkililerin açıklamaları, Japonya Merkez Bankası'ndan (BoJ) direkt engelleme beklentilerini artırırken, Japonya Kabine Baş Sekreteri Matsuno Hirokazu olan döviz hareketleri bitmeme ederse rastgele seçeneği elemeden müstelzim adımları atmaya anık olduklarını söyledi. BoJ'un döviz alım-satımlarına bağlı nema payı kontrolü meydana getirdiği olup bitenleri ile dolar/yen paritesi ciddi eşik adına anılan 145 düzeyinden düşüşe geçerek 142,9'da dengelendi.
Bu gelişmelerle güzeşte hafta Asya borsalarında satıcılı müşterek tempo izlenirken, haftalık bazda Çin'de Şanghay birleşmiş endeksi yüzdelik 4,16, Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzdelik 2,29, Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzdelik 3,1, Güney Kore'de Kospi endeksi yüzdelik 0,06 ve Hindistan'da Sensex endeksi yüzdelik 1,59 bedel kaybetti.
Asya tarafında doğacak hafta BoJ'un nema kararının beraberinde Japonya'da pahalılık verilerinin piyasalara doğrultu vermesi bekleniyor. Doğrudan döviz müdahalesi beklentilerinin arttığı müşterek çağda bankanın ultra hareketsiz mal politikasında müşterek değişikliğe gitmeyeceği, fakat güçsüz yen karşısında lafla manipülasyon tonunu sertleştireceği öngörülüyor.
Yurt zarfında gözler TCMB'ye çevrildi
Yurt zarfında bu hafta Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, küresel çapta eksilen riziko iştahının etkisiyle satıcılı müşterek tempo izledi. BIST 50 endeksinde toprak düzlük esham düşüncesince 14-16 Eylül zamanında açığa adanmış işlemlerinde üst etap kuralı uygulanırken, bankacılık endüstrisi hisselerinde satışların yoğunlaştığı görüldü.
Bu hafta açıklayan verilere göre, endüstri üretimi temmuzda maaş yüzdelik 6,2 gerilerken, salname bazda yüzdelik 2,4 yükseldi. Türkiye'nin akan işlemler hesabı da temmuzda 4 bilyon 10 milyon dolar açıkça verirken, 12 maaş akan açıkça 36 bilyon 585 milyon dolar oldu.
AA Finans'ın anketine eklenen ekonomistler endüstri üretiminde temmuzda salname yüzdelik 6,8 çoğalma beklerken, akan işlemler dengesinin 3 bilyon 470 milyon dolar açıkça vereceğini kestirim ediyordu.
Öte taraftan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) Piyasa Katılımcıları Anketi'ne göre, Tüketici Fiyat Endeksi'ndeki (TÜFE) çoğalma beklentisi 12 ay sonrası düşüncesince yüzdelik 41,99'dan yüzdelik 36,74'e, 24 ay sonrası düşüncesince de yüzdelik 24,35'ten 20,63'e geriledi.
Bu gelişmelerle BIST 100 endeksi, haftayı yüzdelik 4,09 kayıpla 3.377,33 puandan tamamlarken, dolar/TL haftalık bazda 0,1'lik artışla 18,2555'ten kapandı.
Yurt zarfında doğacak hafta gözler Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) nema sonucuna çevrilirken, bankanın siyasa faizini yüzdelik 13 düzeyinde bırakması bekleniyor.
