Ankara
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Cumhurbaşkanı Uluslararası İlişkiler ve Diplomasi hususi Danışmanı Prof. Dr. Hüseyin Işıksal, Türkiye'nin, Libya ile 2019'da imzaladığı derya yetki alanlarını sınırlandırma anlaşmasıyla ehemmiyetli kazanımlar elde etmenin indinde geleceğe müteveccih siyasal tatbikat sahasını da genişlettiğini vurguladı.
Türkiye-Libya derya yetki anlaşması Doğu Akdeniz'de adalet ve dengeleri güvenceye aldıLibya'da sürekli barış, denge ve güvenliğin sağlanmasına yardım getirmek ve aykırı menfaat temelinde beklenir bulunan tamamı bölgelerde ilgiler yükseltmek üzere Türkiye, Libya ile 27 Kasım 2019'da zamanın Libya Başbakanı Fayiz es-Serrac ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın görüşmelerinin peşi sıra "Akdeniz'de Deniz Yetki Alanlarının Sınırlandırılması" ile "Güvenlik ve Askeri İş Birliği" uyuşma muhtıraları imzaladı.
Hakkaniyet prensibi ve arsıulusal ahbaplık kurallarına makul biçimde imzalanan ve Ekim 2020'de Birleşmiş Milletler (BM) kabilinden da tescil edilen anlaşma, dü ülkenin Doğu Akdeniz'deki adalet ve menfaatlerini korumayı amaçlıyor.
Türkiye'nin derya yetki alanları sınırlandırması dair Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nden (KKTC) sonradan ikinci anlaşmasını Libya ile imzalaması, Doğu Akdeniz'de izlediği politikalar itibarıyla ağırbaşlı ortak avantaj ve Türk diplomasisinin iri zaferlerinden bir tanesi kendisine görülüyor.
KKTC Cumhurbaşkanı Uluslararası İlişkiler ve Diplomasi hususi Danışmanı Prof. Dr. Işıksal, mevzuyla ilişik AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.
Işıksal, Türkiye'nin Libya ile imzaladığı derya yetki anlaşmasının ikinci sene dönümüne yaklaşıldığını belirterek, "Bu bağlaşma ile Türkiye ehemmiyetli ve kazanımlar elde etmekle kalmamış ayrımsız sürede geleceğe müteveccih siyasal tatbikat sahasını da genişletmiştir. Bu anlaşma öncesine derece Türkiye çabucak Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi'nin (GKRY) icra ettiği anlaşmalara gönül rahatlığı çıkan ortak yurt konumundayken bu anlaşma ile Doğu Akdeniz'de inisiyatifi ele meydan yurt niteliğine geçti." diyerek konuştu.
Bu anlaşmanın sağlam baş döndürücü yönden ilkleri içerdiğine dikkati çekici Işıksal, evvel kendisine bu anlaşmanın Türkiye ile KKTC ortada 2011'de yapmış olduğu anlaşma haricinde Doğu Akdeniz'de ortak ülkeyle meydana getirilen evvel derya yetki alanları sınırlandırma anlaşması bulunduğunu vurguladı.
Münhasır Ekonomik Bölge (MEB) ifadesinin evvel defa Doğu Akdeniz’de bu anlaşma ile kullanıldığını ve türel ve diplomatik mefruşat kazanıldığını kaydeden Işıksal, "Bu anlaşma ile beraberce Türkiye derya yetki alanlarının çabucak amudi hatlar üstünden değil ayrımsız sürede köşegen hatlar üstünden de oluşturulabileceğini ve böylece gitgide benzeşim anlaşmaların İsrail, Lübnan ve güzergâh da Filistin ile yapılabileceğini çabucak tüzel kendisine değil beceri ve siyasal anlamda da göstererek doğacak düşüncesince tatbikat sahasını genişletmiştir." dedi.
"Bu etap ile Yunanistan ve GKRY'nin maksimalist ve yayılımcı Doğu Akdeniz stratejisi engellendi"
Böylece Yunanistan ve GKRY'nin gelecekte yapabilecekleri derya yetki alanlarının sınırlandırılması anlaşmalarının da önüne geçildiğinin altını çizen Işıksal, "Bu etap ile hem Yunanistan ve GKRY'nin maksimalist ve yayılımcı Doğu Akdeniz stratejisi engellendi hem de Türkiye'nin Doğu Akdeniz'deki kanuncu ve siyasal haklarını savunabilmesi düşüncesince müstevi hazırlandı." ifadesini kullandı.
Işıksal, başkaca bahis konusu anlaşma ile Libya'nın komut haklarını tasdik ederek, hem Libya'nın ehemmiyetli derya sektörü kazanmasını hem de Libya'da siyasal ve kazançlı yaşamda can alıcı ortak konumda bulunan Türk nüfusun Libya'nın baştan teşekkül sürecinde anahtar gösteriş oynamasına da olanak sağladığını vurguladı.
Prof. Dr. Işıksal, "Eğer bu etap yapılmamış olsaydı Türk karasuları Sevilla haritasında öngörülen ve Türkiye'nin haklarını adeta bulunmayan sayan 41 bin kilometrekarelik bölgeye ve Antalya Körfezi'ne hapsedilmiş kendisine kalma riskiyle gönül rahatlığı karşıya kalacaktı. Bu ehemmiyetli siyasal başarının acemi hamleler ile de güçlendirilmesi gerekir." diyerek konuştu.
Türkiye'nin benzeşim anlaşmaları Lübnan, İsrail, Filistin ve Mısır ile de yaparak sınırlanmış kazançlı bölgesini duyuru edebileceğine dikkati çekici Işıksal, "Böylelikle bölgedeki tamamı senaryo değişecek ve Rum-Yunan ikilisinin bugüne derece icra ettiği tamamı düet anlaşmaları boş boş bir duruma getirecektir." dedi.
Işıksal, mavera taraftan Türkiye ve KKTC'nin Doğu Akdeniz'deki haklarının çalışan ve fiili ortak biçimde korunması anlamında, 1974'ten buyana alanda varlığını sürdüren KKTC'nin arsıulusal tanınırlığının sağlanmasının iri ehemmiyet kazandığını belirterek, arsıulusal topluluk resmi kendisine tanımamasına karşın "karada, denizde ve havada KKTC gerçeği" olduğuna dikkati çekti.
